Suriye’nin kuzeyinde Demokratik Birlik Partisi’ne (PYD) bağlı Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (Rojava yönetimi) ile Suriye Kürt Ulusal Konseyi’ni (ENKS) uzlaştırma görüşmeleri sürüyor.
Ancak bugüne kadar görüşmelerden olumlu bir sonuç çıkmadı.
Türkiye’nin başlattığı Barış Pınarı Harekatı’ndan sonra, Suriyeli Kürtlerde birlik ve dayanışma sesleri yükseldi. Bu amaçla da bir araya gelme arayışları başlatıldı.
İlk adım atan taraf ise çatı yapısını YPG’nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) oldu.
SDG’li Mazlum Kobani ENKS yetkilileriyle temasa geçti ve görüşmeler başladı.
Bu çerçevede SDG’li yetkili Kobani, dün Rojava bölgesinde ENKS’den oluşan heyet ile bir araya geldi.
“ENKS birlik fikrine olumlu yaklaşıyor”
Irak Kürt Bölgesi’nden yetkililerin de desteklediği ifade edilen görüşmede taraflar arasında siyasi ve idari konular başta olmak üzere bazı hususlarda işbirliğinin sağlanması için fikir alışverişinde bulunulduğu belirtildi. Toplantının taraflar için olumlu geçtiği kaydedildi.
Eski Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Eş Başkanı ve Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) yöneticisi Foza Yusuf, görüşme ile ilgili Independent Türkçe’ye değerlendirmelerde bulundu.
Rojava bölgesinde Kürtler arası birlikteliğin sağlanması için uzun zamandır girişimlerin olduğunu ifade eden Yusuf, ENKS dışındaki diğer Kürt grupların birlik fikrine olumlu yaklaştığını ve Kobani’nin bu çerçevede ENKS ile görüşme gerçekleştirdiğini söyledi.
Kazanımların tehlikede olduğunu dolayısıyla herkesin iç problemlerini bir kenara bırakmasını gerektiğini aktaran Yusuf, “Bana gelen bilgilere göre ENKS ile yapılan görüşmede Kürtler arası birlik ve ortak strateji konuları ele alındı. ENKS tarafı olumlu yaklaşıyor. Süreci hızlandırıp Artık pratik adım atmanın zamanı gelmiştir” değerlendirmesinde bulundu.
“Görüşme bir defaya mahsus olmamalı”
Birlikteliğin sağlanması için diyalogun önemine vurgu yapan Yusuf, devamında şu ifadeleri kullandı:
Bunun için sınırları zorlamayız. Yapılan görüşme bir defaya mahsus olmamalı ve diyalog devam etmeli. Bu çerçevede önümüzdeki günlerde tüm Suriyeli Kürt grupların olacağı geniş katılımlı bir toplantı için hazırlıklar yapılıyor.
ENKS: Olumlu bir görüşme gerçekleştirdik
ENKS tarafından resmi bir açıklama yapılmazken Erbil merkezli Rudaw’a konuşan ENKS Yürütme Konseyi Üyesi Tahir Hesaf, Mazlum Kobani ile olumlu bir görüşme gerçekleştirdiklerini söyledi.
Görüşmede Kürtler arası birlik konusunun ele alındığını aktaran Hesaf, “ENKS Başkanlık Konseyi, Özerk Yönetim ve PYD ile anlaşmaya varılması için değerlendirme ve önerilerini Mazlum Kobani’ye iletti” şeklinde konuştu.
Taraflar arasında siyasi anlaşmazlık nerede başladı?
PYD ile ENKS arasındaki siyasi anlaşmazlıklar Suriye iç savaşının patlak vermesiyle başladı. ENSK’ye bağlı siyasi partiler Şam Deklerasyonu’na destek verip daha sonra Suriye Ulusal Koalisyonu’nun içine katılarak Suriye rejimine karşı muhalif çizgiyi takip etti.
Diğer tarafta PYD ise Suriye Ulusal Koordinasyon Komitesi ile güçlü ilişkileri bulunan ve Suriye rejimine karşı radikal tavır almayan bir yapı olarak devam etti.
İddialara göre, 2013 yılında PYD ile Suriye rejimi arasında kamuoyuna duyurulmayan bir anlaşma yapıldı ve ülkenin kuzeydoğusunda bazı bölgeler PYD’nin kontrolüne bırakıldı.
PYD daha sonra teslim aldığı bölgelerde Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) ana omurgasını oluşturan Halk Savunma Birlikleri’ni (YPG) kurdu ve süreçle birlikte Fırat’ın doğusunda kontrolü ele geçirdiği bölgelerde özerk yönetim ilan etti.
PYD’nin özerklik kararı, ENKS’ye bağlı siyasi partilerin marjinalleşmesine ve yetkililerinin bölgeden çıkmasına neden oldu.
Taraflar birbirlerini ne ile suçluyor?
Eski Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) Başkanı Mesud Barzani’ye yakınlığıyla bilinen ENKS, PYD’yi siyasi yöneticilerini tutuklama ve kaçırmakla suçlayıp bölgede siyasi faaliyetlerini özgürce yapamamakla itham ederken, PYD ise karşılık olarak ENKS’yi başta Türkiye olmak üzere bölgedeki aktörlerin emirleri doğrultusunda hareket etmekle suçladı.
İki taraf arasında ilk arabuluculuk girişimi 2012’de Barzani’yle başladı. PYD ve ENKS arasında yapılan müzakere maratonlarının ardından bir anlaşmaya varılmış (Duhok Mutabakatı), ancak sonraki süreçte tarafların anlaşmaya bağlı kalmaması nedeniyle Suriyeli Kürtler arasında ‘birlik’ sağlanamamıştı.
Amerika, Fransa ve İngiltere’nin de taraflar arasındaki anlaşmazlığı gidermek için birçok girişimi oldu, ancak onların girişimi de sonuçsuz kaldı.
Türkiye de facto yönetimi tanıyor
Ana gövdesini Türkiye'nin terör örgütü olarak kabul ettiği YPG'nin oluşturduğu Demokratik Suriye Güçleri (DSG) ve yine PKK tarafından 2003 yılında kurdurulan PYD'nin siyasi kanadı Demokratik Suriye Meclisi (DSM), tarafından oluşturulan 'Kuzey ve Doğu Suriye (Rojova) Özerk Yönetimi' 17 Mart 2016'da tek taraflı olarak hükümetin kuruluşunu ilan etti.
Arap, Çerkes, Kürt, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı bölgenin ismi de facto tönetim tarafından "Kuzey ve Doğu Suriye Özerk" olarak kullanılmaya başlandı. Söz konusu yönetim başta Türkiye ve Suriye olmak üzere hiçbir yönetim tarafından resmi olarak tanınmadı.
Türkiye, SDG'yi, PKK’nın uzantısı ve ‘terör örgütü’ olarak kabul ediyor.
© The Independentturkish
