İBB’nin Saraçhane’deki binasında açıklama yapan İmamoğlu’nun avukatları Prof. Dr. Adem Sözüer ve Mehmet Pehlivan, Ekrem İmamoğlu'nun üniversite mezuniyetine ilişkin tartışma ve soruşturmaya dair konuştu.
İlk olarak sözü alan Adem Sözüer'in açıklaması şu şekilde:
Konuyla ilgili dekanlarımızdan kurumlarımızdan bilgi alıp geldim. İmamoğlu Kıbrıs'ta eğitimini tamamlayarak buradan devam ediyor. Başvururken belgelerini, not ortalamasını veriyor hiçbir sorun yok. Hiçbir aşamada sorun yok kabul ediliyor, gereken koşulları sağlıyor burada eğitimine başlıyor. Burada ceza hukuku ile ilgili bir şey olmadan ne mütaalası sunulacak?
Kayıt ve yatay geçiş belgelerini yayınladılar
Avukat Mehmet Pehlivan ise açıklamasında, İmamoğlu'nun eğitim ve yatay geçiş belgelerini açıkladı. Pehlivan'ın açıklamaları şöyle:
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun üniversite diplomasıyla ilgili tartışmalar ve manipülatif haberler aslında bugünün konusu değil. Yani yeni değil. Bu konu ilk olarak 31 Mart 2019'daki seçimlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanmasıyla başlıyor. Bugün yeni bir tartışma gibi ısıtılıp ısrarla kamuoyu gündemine sokulan bu konu, sokulan bu konu siyasi saiklerle YÖK'ün devreye sokulduğunu düşündüğümüz bir duruma evrilmiştir.
Bugün Sayın İmamoğlu'nun yükseköğretim sürecindeki tüm işlemlerinin yasaya uygun olduğunu gösteren süreci resmi evraklarla size anlatacağız. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu 5 Eylül 1988'de Girne Amerikan Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü'ne giriyor. Sayın İmamoğlu bu üniversitede bir yıl hazırlık, bir yıl da İngilizce İşletme Bölümü'nün birinci sınıfını okuyor.
Şimdi Sayın Ekrem İmamoğlu ne oldu da Girne'den İstanbul Üniversitesi'ne geçiş yaptı? Kimilerinin iddia ettiği gibi bu kişiye özel yani torpilli bir geçiş miydi? Bu sorunun gerçek yanıtı çok aleni. Sayın İmamoğlu'na burada yapılan özel bir uygulama yok.
Aksine, isteyen ve şartları taşıyan herkes geçiş yapabilsin diye İstanbul Üniversitesi 30 Temmuz 1990'da Milliyet Gazetesi'ne ilan veriyor. İlanda şöyle diyor: "Yükseköğretim Kurumları Arasında Ön Lisans ve Lisans Düzeyinde Yatay Geçiş Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca, Üniversitemiz eğitim programlarına 1990-1991 eğitim-öğretim yılında yatay geçiş yoluyla kabul edilecek öğrencilerde aranılacak nitelikler, gerekli belgeler, son başvuru tarihi ve kontenjanlar aşağıda gösterilmiştir.
Bu ilanda İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi de bulunuyor. Bu ilanı gören Sayın Ekrem İmamoğlu ailesi ve iş hayatı İstanbul'da olduğu için bu yatay geçişten faydalanmak istiyor ve müracaatını yapıyor. Şimdi bundan sonra bakmamız gereken Sayın İmamoğlu'nun eğitim başarısı ve durumunun üniversitenin ilanda verdiği kriterleri karşılayıp karşılamadığıdır.
Birinci kriter, başvurunun 14 Eylül 1990 tarihine kadar yapılması. Şu an ekranda gördüğünüz resmi evrak Sayın İmamoğlu'nun başvuru evrakı. Görüldüğü üzere başvuru tarihi 29 Ağustos 1990. Yani ilk kriter tutuyor. İkinci kriter, öğrencinin okuduğu ve ayrılacağı kurumdaki bütün sınavlarını başarmış olması. Gördüğünüz bu 6 sayfalık transkripte Sayın İmamoğlu'nun tüm derslerinden başarılı olduğu ve geçtiği belirtiliyor.
Yani üniversitenin aradığı ikinci kriter de tamamlanmış. Üçüncü kriter de not ortalaması durumu. Not ortalamasının en az 60 olması gerekiyor. Şu an ekranda gördüğünüz evrakta yazdığı gibi Ekrem İmamoğlu 1988 güz döneminde girip 1990 yılı yaz döneminde ayrıldığı okulundaki not ortalaması 4 üzerinden 2,5. Yani Türkiye sisteminde 100 üzerinden 62,5 not ortalamasına sahiptir. Bu önemli. Çünkü bazı gazeteciler ısrarla yatay geçiş şartlarında İmamoğlu'nun 60 puanlık barajı tutturamadığını, 59 puanda kaldığını iddia etmiştir.
Bu resmi evrakta da görüldüğü üzere Sayın İmamoğlu'nun yatay geçiş sırasında not ortalaması 62,5'tur. Yani başvuru için yasal mevzuatta gerekli her kriteri yerine getirilmiş durumda. Peki İstanbul Üniversitesi bu kriterleri kendi kendine mi belirliyor?
Hayır. Bu kriterleri 1982 yılında Resmi Gazete'de yayınlanan "Yükseköğretim Kurumları Arasında Ön Lisans ve Lisans Düzeyinde Yatay Geçiş Esaslarına Dair Yönetmelik" belirlemiş. Yani bu kriterler tüm üniversitelere geçişte aynı.
Bu şu demek: Üniversite bu kriterleri tutturamayanlara torpil yapamaz. İlk bölümde başvuru kriterlerinin neler olduğunu ve Sayın İmamoğlu'nun bu kriterleri, bu kriterleri yerine getirdiğini belgelerle anlattık. Yani Sayın İmamoğlu'nun yatay geçiş talebinde bulunan bir öğrenci olarak üzerine düşenleri yaptı. Şimdi sıra üniversitede. Başvuruyu kabul edecek mi, edilmeyecek mi? Bu karar artık üniversitenin.
Ekrem İmamoğlu gibi yatay geçiş talebinde bulunan öğrencinin, 51 öğrencinin durumuna o tarihte karar verecek tek merci yasal mevzuat gereği fakültenin yönetim kurulu. Bu yetkinin sadece fakültede olduğu 1908, 1982 tarihli yönetmeliğin 2. maddesinde açıkça yazılmış. Dolayısıyla İstanbul Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü'ne yatay geçiş yapmak isteyen 51 öğrencinin dosyası bu yönetim kurulunca inceleniyor ve karara bağlanıyor.
Başvurular üzerine ilk olarak fakültede yatay geçiş komisyonu kuruluyor. Bu komisyon yatay geçiş başvurularını ön inceleme yaparak yönetim kuruluna altlık hazırlıyor. Şu an ekranda gördüğünüz evrak Yatay Geçiş Komisyonu'nun Sayın İmamoğlu ile ilgili verdiği karar. Evrakta da gördüğünüz gibi komisyon oy birliğiyle yatay geçişin kabulünü yönetim kuruluna öneriyor. Daha sonra 12 Eylül 1990 günü İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yönetim Kurulu toplanıyor. Toplantı sonucu zabıt altına alınıyor. Gördüğünüz resmi evrakta aralarında Sayın İmamoğlu'nun da bulunduğu öğrencilerin yatay geçişi onaylanıyor.
Yani daha önce belirttiğimiz gibi yatay geçişe onay verme yetkisi tek yetkili makam olan Fakülte Yönetim Kurulu'nun kararıyla Sayın İmamoğlu'nun geçişi onaylanıyor ve resmiyet kazanıyor. Tam burada dikkatinizi çekmek istiyorum.
İstanbul Üniversitesi rektörü veya herhangi bir dekanı değil karar veren. Her üniversite gibi İstanbul Üniversitesi'nin de bu konuda kurduğu Yatay Geçiş Komisyonu ön incelemesi üzerine kararı yönetim kurulu vermiştir.
Yine bir kişi için değil, tam 51 kişi için bu kararı veriyor. Çünkü bu ilana bir kişi değil, tam 51 kişi başvurmuş. Bu onayın ardından, bu onayın ardından da Ekrem İmamoğlu 2 Ekim 1990 tarihinde İstanbul Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü'ne kaydını yaptırarak İstanbul Üniversiteli oluyor. Ekranda da öğrenci durum belgesini görüyorsunuz.
İstanbul Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü'ne 2. sınıf talebesi olarak başlıyor. Ekrem İmamoğlu'nun okul notlarını, öğrenci arkadaşlarıyla fotoğraflarını, üniversitede futbol kulübünden geçmişini bu toplantıya aktarma ihtiyacı hissetmedik. Basında önce "sahte diploma" diye başlayan tartışmaların daha sonra "diploması sahte değil, gerçek ama geçişi usulsüz" iddialarına evrildiğini gördüğümüz gibi hiç kimsenin de İmamoğlu'nun okul hayatı olmadığına dair endişesi ya da iddiası yok.
Okul takımında kalecilik yaptığını da, arkadaşları olduğunu da herkes biliyor. Bu alan bazıları için gizemli olsa da Sayın İmamoğlu için o gizem burada yok. Bu yüzden bu bölüme başka belge koymaya ihtiyaç duymadık. Gördüğünüz gibi İmamoğlu'nun diploması kadar yatay geçişi de hem sahici hem de yasal. Tüm evraklarla bu ortaya kondu. Peki bu zamana kadar bu konu hangi yönleriyle istismar edildi? Mesela puan ortalaması istismarından bahsettik, gerçekleri açıkladık.
İkinci bir istismar konusu da İmamoğlu'nun Mühendislik Fakültesi'nden İşletme Fakültesi'ne geçtiği yönündeydi. Ama resmi belgelerde de gördüğünüz gibi Sayın İmamoğlu Girne'de İngilizce İşletme okuyordu. Yani mühendislikten işletmeye geçtiği iddiası da doğru değil.
Gerçekten bu süreçte adına iddialar, böyle denilerek bazı sözde bilgiler kamuoyuyla paylaşıldı. Onlardan biri de bir gazetecinin "İmamoğlu İstanbul Üniversitesi rektörü ile gece yarısı üç kez görüştü" iddiası.
İddia kılıfına saklanarak yazmak yerine İmamoğlu'ndan ya da basın danışmanından bu bilgiyi teyit etmek son derece kolaydı. Her nedense bir telefon açıp bu iddia doğru mu diye sormak yerine birbirini hiç tanımayan iki kişinin gece yarıları buluştuğu iddia edildi. Tüm bu kamuoyunu alenen yanıltmaya dönük yazılarla ve açıklamalarla ilgili de hukuki haklarımızı sonuna kadar kullanacağız. Bir başka spekülasyon ise ÖSYM puanı ile ilgili.
Puanı tutmadığı hâlde İmamoğlu yatay geçiş yaptığı iddiasında bulunanlar var. Belirtmek gerekir ki yatay geçiş başvuru şartları arasında ÖYS puanı ile ilgili bir kriter bulunmamaktadır. O resmi kriterleri az evvel gösterdik. Yatay geçiş için ÖYS puanı şartı aranmaması Sayın İmamoğlu gibi her başvuran için de geçerlidir. Yani bir istismar, bir haksızlık söz konusu değil. Sonuçta bu yönetmeliği hazırlayan da Sayın İmamoğlu değildir. O yüzden puan tartışması abesle iştigaldir.
Buradaki basın mensupları gibi ekranları başından bizi takip eden izleyicilerin en merak ettiği konu ise YÖK tarafından Sayın İmamoğlu ile ilgili bir rapor hazırlanıp hazırlanmadığıdır. İşte YÖK raporu da diğer elimizdeki belgeler de bu mavi klasörün içindedir.
Yani bir rapor vardır. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine hazırlanan YÖK raporu öncelikle şunun altını çiziyor: Ekranda da gördüğünüz gibi Ekrem İmamoğlu'nun yatay geçiş yaptığı dönem itibariyle yatay geçişe ilişkin tüm şartları taşıdığını belirtiyor.
Yani YÖK, birilerinin iddia ettiği gibi "Not ortalaması yetmiyor, ÖYS puanı yetmiyor." demiyor. Tam aksine "Yatay geçiş şartlarını sağlıyor." diye rapor veriyor. Peki YÖK hazırladığı raporda Sayın İmamoğlu aleyhine hangi veriyi ortaya koyuyor ki bu konuyu istismar edenler devamlı YÖK raporuna atıf yapıyor?
Şu an evrakta gördüğünüz evrak 18 Kasım 1991 tarihli YÖK Yönetim Kurulu kararı. Bu kararda Girne Amerikan Üniversitesi'nin bağlı olduğu ABD'deki üniversitenin YÖK tarafından tanınırken Girne'deki kampüsünün tanınmadığı belirtiliyor. İşte istismar konusu yapılan belge budur ve işin bam teli de tam burada kopuyor. YÖK'ün rapora sunduğu bu belgeye dair yorumumuzu paylaşmadan önce hukukçular olarak altını çizmemiz gereken bir durum var.
Bir yatay geçiş işleminin hukuka uygun olup olmadığı geçişin yapıldığı tarihte yürürlükte olan mevzuata göre incelenir. Buna "geriye yürümezlik ilkesi" denir ve evrensel nitelikteki bu ilke, ilkeye aykırı bir değerlendirme yapmak söz konusu olamaz.
Sayın İmamoğlu'nun yatay geçiş müracaatı Ağustos 1990'da. Yani YÖK'ün istismar edilen bu kararından 1,5 yıl öncesinden yapılan bir müracaattır. Sayın İmamoğlu'nun yatay geçiş yaptığı dönemde mevzuatta yatay geçiş için tanıma ve denklik şartı getirilmiş değildir.
Diğer bir ifadeyle o dönemde ne 2547 sayılı YÖK Kanunu'nda ne de Yatay Geçiş Yönetmeliği'nde tanıma ve denkliğe dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle söz konusu başvurunun uygunluğu değerlendirilirken tanıma ve denklik açısından bir kriter, şart aranması hukuken mümkün değildir.
Zaten hal böyle olduğu için İstanbul Üniversitesi yatay geçiş ilanında denklik ya da tanınma kriteri bulunmamaktadır. Ekrem İmamoğlu ve İstanbul Üniversitesi'nin Sayın İmamoğlu'nun başvurusundan 1,5 yıl sonra YÖK'ün vereceği kararı tahmin etmeleri mi bekleniyordu?
Hukuk güvenliği, kural ve kaidelerin geçmişe yürümeyeceğine dair ilkeler birden ters yüz mü edilmeli? Bunu mu anlamalıyız? Mademki Sayın İmamoğlu'nun ve o dönemde geçiş yapan birçok insanın yatay geçişi tanıma ve denklik üzerinden istismar edilmekte.
O halde biz de burada YÖK'ün tanıma ve denklik işlemlerinin yasal mevzuattaki karşılığını anlatalım. Belki böylece kamuoyunu manipüle etmek üzere yapılan bu asılsız iddiaların son bulmasına vesile oluruz.
YÖK'ün tanıma ve denklik işlemlerinin yasal bir dayanağa kavuşması ancak 14 Temmuz 1996 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan "Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği" ile olmuştur. Yani YÖK'ün tanıma ve denklik kuralı Sayın İmamoğlu'nun yatay geçiş müracaatından tam 6 yıl sonra getirilmiştir.
6 yıl sonra getirilen bir kuralı geriye yürütmeyi hukukla açıklamak mümkün değildir. Bunun açıklaması siyasetin konusudur diye düşünüyorum. Peki 1996 yılında yayınlanan bu yasal düzenleme öncesinde tanıma ve denklik işlemleri neye göre yapılmakta ve ne amaçla yapılmakta?
Cevap olması açısından şunları söylemekte fayda var. Tanıma ve denklik işlemleri 25 Ağustos 1983 tarihli 83/47/531 sayılı Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararıyla kurulmuş ve herhangi bir yasal dayanağa tabi olmadan işlemlerini yürüten YÖK Denklik Birimi'nce yapılmaktaydı.
Daha sonra 1996 tarihinde yayınlanan "Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği" ile YÖK'ün tanıma ve denklik işlemleri yasal bir dayanağa kavuşmuştur. Yönetmeliğin adından da anlaşılacağı üzere YÖK Denklik Birimi tarafından yapılan denklik incelemesi yalnızca yurt dışından alınan yükseköğretim diplomalarının Türkiye'de geçerli olup olmadığına yöneliktir. Yani tanıma ve denklik yasal mevzuata kavuşsa da bu mevzuat yatay geçiş işlemlerine yönelik değildir.
Alınan diplomaların tanınması ve denk sayılmasına dair bir düzenlemedir. Tekrar YÖK araştırma raporuna gelirsek, raporda "ilgili üniversitenin tanınırlığı 1993 yılında karara bağlanmış olması" şeklindeki ifadenin daha önceki dönemde tanınmadığından dolayı yatay geçiş başvurularının kabul edilmeyeceği sonucunu doğurmaz.
Tekrar vurgulayalım ki yatay geçiş başvurusunun yapıldığı tarihte ortada ne tanınırlıkkararının yatay geçiş için aranmasını şart koşan bir düzenleme bulunmakta ne de tanınan veya tanınmayan üniversitelerin listelendiği bir karar bulunmaktadır.
Hal böyleyken araştırma raporunda sanki başvuru yapıldığı tarihte YÖK'ün bu yönde bir düzenlemesi veya tespiti varmış gibi yorum yapılması son derece yanlıştır
Önemine binaen bir kez daha vurgulamak gerekir ki İstanbul Üniversitesi'nin 1990 tarihli yatay geçiş işlemleri sırasında Girne Amerikan Üniversitesi'nin tanınmadığına dair bir karar yoktur. O halde tanınırlık şartının aranması mümkün değildir.
Ayrıca açık kaynaklardan tespit edildiği üzere başvurunun yapıldığı dönemde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Girne Amerikan Üniversitesi öğrenim belgeleri Türk vatandaşlarının askerlik tecil işlemlerinde kabul edilmesi de Girne Amerikan Üniversitesi'nin eş değer eğitim programı olduğunu ispatlayan unsurlardan biridir.
Aksi halde Ekrem İmamoğlu'nun Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, 100 yıllık tarihi olan İstanbul Üniversitesi'nin ve uluslararası eğitim veren, Girne Amerikan'ın da içinde olduğu bir organizasyonu bir araya getirerek sahtecilik yaptığı fikri daha mı inandırıcı? Böyle saçma bir iddiayı akıl ve mantıkla açıklayabilecek hiç kimse yoktur.
Sonuç olarak tekrar etmek gerekirse, Ekrem İmamoğlu'nun yatay geçiş işleminin hukuka uygunluğu araştırma raporunda yapılmaya çalışıldığının aksine yatay geçiş tarihinde yürürlükte olan yasal düzenlemelere göre tetkik edilmelidir. Başvuru yapılan tarihte yatay geçiş başvuruları, yönetmelikte belirlenen şartlar uyarınca, fakülte yönetim kurulları tarafından değerlendirilmektedir. Ekrem İmamoğlu yönetmelikteki tüm şartları karşılamış olduğu için, fakülte yönetim kurulu ve komisyon kararı uyarınca üniversiteye kaydı yapılmıştır. Konu bundan ibarettir.
Ne olmuştu?
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Ekrem İmamoğlu hakkında, diplomasının sahte olduğuna ilişkin iddialar üzerine “resmi belgede sahtecilik” suçlamasıyla soruşturma başlatmıştı. İmamoğlu soruşturma kapsamında 5 Mart’ta ifade verecek.
Öte yandan CİMER’e 5 sene önce yapılan şikâyette İmamoğlu’nun İstanbul Üniversitesi’ne yatay geçişinin geri alınması istendiği ancak Üniversite yönetiminin, İmamoğlu’nun başvurusunun mevcut düzenlemelere uygun olduğunu ve gerekli kabul koşullarını sağladığını belirttiği ortaya çıktı.
Independent Türkçe
