Ukrayna savaşını Trump'a 40 yıl önce sandviç ısmarlayan müteahhit mı bitirecek?

Hiçbir resmi diplomasi deneyimi yokken Ortadoğu Özel Temsilcisi oldu

Eylülde Trump, Florida'da golf oynarken yakınlarında silahlı bir kişi tespit edildiğinde Witkoff'la beraberdi (AFP)

ABD ve Rus heyetleri, Ukrayna'daki savaşı sonlandırmayı hedefleyen görüşmelere başladı.

ABD Başkanı Donald Trump'la Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçen hafta yaptığı telefon görüşmesinden sonra iki ülkenin heyetleri Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bir araya geldi.

Rus tarafında Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Başkanı Kiril Dmitriyev, ABD heyetindeyse Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff yer alıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Washington Post, 67 yaşındaki Witkoff'u "Trump'ın dış diplomasisinin kalbinde yer alan anlaşma sağlayıcı" diye niteleyerek onu okurlarına tanıttı. 

New York doğumlu iş insanının uzun süredir arkadaşlık ettiği Donald Trump gibi emlak zengini olduğu bildirildi. 

Geçmişte resmi diplomasi deneyimi olmasa da hem İsrail'le Hamas arasındaki anlaşmada hem de bir Amerikan vatandaşının Rus hapishanesinden çıkarılmasında önemli rol oynayan Witkoff'un Trump tarafından "müthiş müzakereci" diye tanımlandığı aktarıldı. 

Steve Witkoff kim?

Trump, Beyaz Saray'a dönmeden önce Witkoff onun siyasi danışmanı, bağış toplayıcısı ve golf arkadaşıydı. 

İkili Witkoff'un, cüzdanını unutan Trump'a bir sandviç almasıyla 1986'da tanışmış. 

Önceden gayrimenkul avukatı olan Özel Temsilci, 1997'de kendi emlak şirketi Witkoff'u kurmuş. Şirket, başta Manhattan bölgesi olmak üzere New York'taki lüks binalara yatırımlarıyla dikkat çekiyor.

2024 seçimleri öncesinde Trump'ın Cumhuriyetçi Parti içindeki rakipleriyle ilişkilerini geliştirmesini o sağlamış. 

Kendisinin de Trump'ın siyasi eylem komitelerine bizzat 2 milyon dolar bağışladığı, 2021'de ProPublica tarafından bildirilmişti. 

Reuters

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Musaid el-Ayban'ın da katıldığı zirvede ABD-Rusya ilişkilerinin normalleştirilmesi de hedefleniyor (Reuters)


Rusya'yla müzakerelerdeki rolü ne?

Witkoff'un resmi titri Ortadoğu'ya işaret etse de son haftalarda Ukrayna savaşını bitimek için yapılan çalışmalarda etkin rol oynuyor. 

Beyaz Saray, marihuana kaçakçılığı gerekçesiyle üç yıldır Rusya'da hapis yatan Amerikalı öğretmen Marc Fogel'in geçen hafta serbest bırakılmasında Witkoff'un önemli rolü olduğunu açıkladı. 

Fox News, Witkoff'un 3,5 saat boyunca Putin'le Moskova'da görüştüğünü öne sürüyor. 

Eskiden bir kripto para borsasının sahibi olan Alexander Vinnik de Fogel karşılığında Rusya'ya iade edildi. 

Trump, bu takasın Ukrayna'daki savaşın bitirilmesi için önemli bir adım olduğunu düşündüğünü söyledi. 

Joe Biden yönetiminde doğrudan Kremlin'le temas kurulmuyordu. Ancak yeni yönetim, Ukrayna'yı dışarıda bırakarak doğrudan Rusya'yla iletişime geçiyor. 

Rusya ve Ukrayna hakkında neler dedi?

Dördüncü yılına yaklaşan Ukrayna işgalinin bitirilmesi için Trump tarafından özel olarak görevlendirildiğini pazar günü Fox News'e söyleyen Witkoff, "Bitmeli, Başkan bunun direktifini bize verdi: Bu savaşın düzgün bir şekilde bitmesini müzakere edeceğiz. Daha fazla ölüm olmayacak, zaten yeterince oldu" dedi. 

Kendisine "Kiev topraklarının önemli bir kısmından vazgeçmeye hazır mı?" diye sorulduğundaysa detay vermeyi reddetti. 

Suudi Arabistan'daki zirveye Ukrayna'nın katılmaması konusundaysa son haftalarda Washington-Kiev hattında sürdürülen sıcak teması işaret ederek "Hiç kimseyi dışlamıyoruz. İşin aslı herkesi dahil ediyoruz" ifadesini kullandı.

Savunma Bakanı Pete Hegseth ise geçen hafta Kiev'in toprak kaybetmeme ve NATO'ya üye olma iddialarını pek de gerçekçi bulmadığını söylemişti. 

Ortadoğu Özel Temsilcisi olarak neler yaptı?

Son aylarda pek çok kez Ortadoğu'ya giden Witkoff, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla yapılan görüşmelerde Trump'ı temsil ederek Hamas'la ateşkes ve rehine anlaşmasının sağlanmasında önemli rol oynadı. 

Biden'ın ekibinden Brett McGurk dahi geçiş sürecinde onunla çalışmaktan keyif aldığını söyledi. 

Ocak sonunda Suudi Arabistan'a giderek hem Gazze'nin geleceğini hem de İsrail'le ilişkilerin normalleştirilmesini görüştü.  

Witkoff'un ziyaretiyle birlikte 10 yılı aşkın süredir ilk kez üst düzey bir ABD yetkilisi Gazze Şeridi'ne gitmiş oldu. 

Trump'ın tepki çeken Gazze'yi yeniden imar planını, kadim dostunun "yeni ve eşsiz" fikir üretebilme kabiliyetini överek yorumladı. 


Independent Türkçe, Washington Post, AA

Derleyen: Eren Umurbilir

DAHA FAZLA HABER OKU