4 soruda ABD’nin Guantanamo’da kuracağı 30 bin kişilik göçmen merkezi

“İnsanlığa ve uluslararası hukuka saygısızlık”

ABD'nin Guantanamo'daki gözaltı kampı, kurulduğu ilk günden beri tartışmaların merkezinde (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, kayıtdışı göçmenlerin gözetim altında tutulması için Guantanamo Körfezi'nde 30 bin kişilik bir tesis hazırlanması talimatını verdi.

Trump, Beyaz Saray'da 28 Ocak’ta yaptığı törende, ABD'ye farklı ülkelerden çok sayıda "suçlunun" geldiğini ve bu kişilerin Joe Biden döneminde rahatça ülkeye girebildiğini savunarak artık ciddi tedbirler aldıklarını söyledi:

Bugün Savunma Bakanlığı ve İç Güvenlik Bakanlığı’na, Guantanamo Körfezi'nde 30 bin kişilik bir göçmen tesisinin hazırlıklarına başlamaları talimatını veren bir kararname imzalıyorum. Çoğu kişi, Guantanamo'da Amerikan halkını tehdit eden en kötü suçları işlemiş kaçak yabancıları alıkoymak için 30 bin kişilik yerimiz olduğunu bile bilmiyor. Bu kişilerden bazıları o kadar kötü ki onları tutacak ülkelere bile güvenmiyoruz çünkü geri gelmelerini istemiyoruz. Bu yüzden onları Guantanamo'ya göndereceğiz.

Guantanamo Körfezi’ndeki ABD üssü ne amaçla kullanılıyor?

ABD yönetimi, Küba’daki Guantanamo Körfezi’nde yer alan donanma üssünü, 11 Eylül 2001 saldırılarından sorumlu tutulan kişileri tutmak için kullanıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Dönemin ABD Başkanı George W Bush’un talimatıyla 2002’de kurulan gözaltı merkezinde, “düşman savaşçı” olarak görülen kişiler yer alıyor. Eski ABD liderleri Barack Obama ve Joe Biden, merkezin kapatılmasını istemiş fakat talepler Kongre’den geçmemişti.

2002’den beri 48 ülkeden yaklaşık 800 kişi, militan faaliyetlerde bulundukları ya da terörizmle bağlantılı suçlar işledikleri gerekçesiyle Guantanamo’ya gönderildi. Üste şu anda 15 kişi tutuluyor.  

Diğer yandan gözaltı merkezindeki insanlıkdışı koşullar ve işkence uygulamaları, hak gruplarından tepki çekiyor. Son 20 yılda Guantanamo’daki mahkumlardan 9’u hayatını kaybetti, bunlardan 7’sinin intihar ettiği düşünülüyor.

Daha önce Guantanamo'ya göçmenler yerleştirilmiş miydi?

New York Times’ın Eylül 2024’teki haberinde, Guantanamo’daki askeri üste onlarca yıldır kayıtdışı göçmenlerin tutulduğu yazılmıştı. 

Haberde, denizde yakalanan kaçak göçmenlerin, terörle suçlananlardan ayrı bir tesiste tutulduğu belirtilmişti. 2020-2023'te toplamda 37 kaçak göçmenin bu şekilde Guantanamo’da tutulduğu aktarılmıştı. 

Trump’ın “sınır çarı” Tom Homan, bu tesisin 30 bin kişiyi tutacak şekilde genişletileceğini söylüyor. 

Guantanamo’daki yeni tesise kimler gönderilecek?

Homan ve ABD İçişleri Bakanı Kristi Noem, yeni tesise “en tehlikeli” kaçak göçmenlerin gönderileceğini belirtiyor. 

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, genişletilecek tesisin “ABD’deki yüksek öncelikli yabancı suçluların” gözaltında tutulması için kullanılacağı ifade ediliyor. 

Trump da bu tesiste “en kötü suçları işleyen kayıtdışı göçmenlerin tutulacağını” bildiriyor.
 


Küba’dan nasıl tepki geldi?

ABD yönetimi, Guantanamo’daki üssün arazisini Küba’dan 1903’te kiralamıştı. Sözleşmenin herhangi bir bitiş tarihi yok. 1959’daki Küba Devrimi’nin ardından başa gelen komünist yönetim, ABD’nin Guantanamo’daki üssünün yasadışı olduğunu belirtiyor ve Washington’dan bölgeden çekilmesini talep ediyor. 

Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel, çarşamba günü yaptığı açıklamada Trump’ın üssü genişletme planını “zalimce” diye niteledi. Diaz-Canel, Guantanamo’nun “işgal edilmiş Küba topraklarında yer aldığını” da hatırlattı. 

Küba Dışişleri Başkanı Bruno Rodríguez de Trump’ın kararına itiraz ederek şu ifadeleri kullandı: 

ABD yönetiminin göçmenleri Guantanamo Deniz Üssü'nde, işkence ve süresiz gözaltı merkezleri kurduğu bir bölgede hapsetme kararı, insanlığa ve uluslararası hukuka saygısızlıktır.

 

Independent Türkçe, Guardian, PBS, AA

Derleyen: Yasin Sofuoğlu 

DAHA FAZLA HABER OKU