ABD Başkanı Donald Trump, ülkede doğanlara sağlanan vatandaşlık hakkını kaldırma talimatı verdi ancak hukukçular, bunun uygulanmasının zor olduğunu söylüyor.
ABD'nin 47. Başkanı Trump, annesi babası vatandaş olmayıp ABD’de doğan çocuklara yurttaşlık hakkı tanıyan uygulamayı, pazartesi imzaladığı başkanlık kararnamesiyle sonlandırdı.
İmza sırasında bir gazetecinin, Anayasa'nın 14. Ek Maddesi'ndeki "ABD sınırları içinde doğan her kişi ABD vatandaşıdır" hükmünce bu kararnamenin yasal engellerle karşılaşabileceğini hatırlattı.
Cumhuriyetçi liderse "Haklı olabilirsiniz ama bizim de itirazlara karşı gerekçelerimiz var" yanıtını verdi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Trump'ın yardımcıları Washington yönetiminin, ülkede doğanlara vatandaşlık verilmesini yasaklama yetkisine sahip olduğunu savunuyor. Zira kayıtdışı göçmenlerin ABD'nin “yargı yetkisine tabi olmadığını" belirtiyorlar.
Uygulamaya itirazlarda karar merci ABD Yüksek Mahkemesi olacak. Burada muhafazakar yargıçların sayısı 6 iken liberal yargıçların sayısı üç. Dolayısıyla Trump ekibi, mahkemenin uygulama lehine karar alacağını düşünüyor. Ayrıca liberal grupların uzun hukuki mücadeleler için gerekli finansmanı sağlayamayacağını öne sürüyorlar.
Washington Post'un görüştüğü bazı hukuk uzmanlarıysa "Amerikan Vatandaşlığının Anlamını ve Değerini Korumak" adlı kararnamenin uygulanamayacağını savunuyor.
Uzmanlar, Yüksek Mahkeme'nin uygulamaya ilişkin itirazlara dair eski kararlarına dikkat çekerek, bunun aksi yönde bir hükmün Roe-Wade kararının iptalinden daha da "sıradışı" bir sonuca yol açacağını belirtiyor.
Ülke genelinde kürtaj hakkını anayasal olarak garanti altına alan 1973 tarihli Roe-Wade kararının 2022'de iptal edilmesi ülkede büyük tartışma yaratmıştı. Eski ABD Başkanı Joe Biden da Yüksek Mahkeme'nin hamlesini eleştirmişti.
Los Angeles'taki Kaliforniya Üniversitesi'nde göçmenlik hukuku alanında uzmanlaşan Hiroshi Motomura şunları söylüyor:
Doğuştan vatandaşlık, bu ülkenin işleyişi açısından diğer her şeyden çok daha derin ve çok daha temel bir konu.
ABD Anayasası'yla ilgili araştırmalar yapan Washington DC merkezli kâr amacı gütmeyen düşünce kuruluşu Anayasal Sorumluluk Merkezi'nin (CAC) direktörü Elizabeth Wydra da şu ifadeleri kullanıyor:
Anayasa'ya dayanan vatandaşlık hakkının temel nedenlerinden biri, değişen siyasi düzenden olumsuz etkilenilmemesini sağlamaktır. Vatandaşlığın haysiyetin istikrarlı, güvenli ve önemli bir parçası olarak görülmesini sağlamak istiyoruz. Böylece bir sonraki seçimde elinizden alınmasından endişe etmek zorunda kalmamalısınız.
Independent Türkçe, Washington Post, AA
Derleyen: Yasin Sofuoğlu