Balina köpekbalıklarının çiftleşme öncesi davranışları ilk kez doğal ortamında kameralara yakalandı. 

Boyu 18 metreye varabilen balina köpekbalıkları, dünyanın en büyük balığı olmasına karşın epey gizemli bir hayat sürüyor. 

Üreme davranışları hakkında bilinenlerin çoğu, akvaryumlardaki gözlemlerden veya okyanustaki şans eseri karşılaşmalardan geliyor. 

Atlas Okyanusu'ndaki Saint Helena Adası'nın çevresi ve Batı Avustralya'daki Ningaloo Resifi'nde, kur yapma davranışı olarak yorumlanan bazı hareketler gözlemlenmişti. 

Ningaloo Resifi'ne geçen yıl bir keşif gezisi düzenleyen araştırmacılar, bu türden bir davranışı ilk kez görüntüleme imkanı buldu.

14 Mayıs 2024'te, uçaktan dişi bir balina köpekbalığının saptanmasının ardından teknedeki araştırma ekibi suya daldı. 

Kısa süre sonra erkek bir balina köpekbalığı dişinin peşine takıldı. 

Bulguları hakemli dergi Frontiers in Marine Science'ta 3 Ocak'ta yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, erkeğin ağzını açıp dişinin kuyruk yüzgecine doğru atıldığını gördü. 

Ardından yüzme hızını artıran erkek, dişinin kuyruğunu ısırmaya çalıştı ve bir an için başarılı oldu. Araştırmacılar ikili arasında bir süre etkileşim yaşandıktan sonra dişinin hızla suyun derinliklerine doğru ilerlediğini ve erkeğin de onu takip ettiğini aktarıyor.

Bilim insanları akvaryumdaki gözlemlere ve Saint Helena'daki balıkçıların anlattığına dayanarak erkek köpekbalığının çiftleşme öncesi davranış sergilediğini düşünüyor. 

Ayrıca kaplan köpekbalıkları ve zebra köpekbalıkları da benzer bir takip edip ısırma hareketiyle kur yapıyor. 

Ekip, gözlemledikleri ikili arasındaki etkileşimin çiftleşmeyle sonuçlanmadığını tahmin ediyor. Dişinin erkeğin ilgisine güçlü bir şekilde direnmesi ve dişinin muhtemelen cinsel olgunluğa ulaşmamış olmasından dolayı böyle düşünüyorlar. 

Balina köpekbalıklarının bu davranışlarını gözlemlemek, bu hayvanların toplandığı bölgelerdeki cinsiyet dengesizlikleri hakkında da fikir veriyor. 

Murdoch Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Christine Barry, "Ningaloo Resifi'nde ve dünyanın dört bir yanındaki pek çok toplanma alanında erkekler, üçe bir oranla dişilerden daha fazla" diyor: 

Bu durum dişi balina köpekbalıklarının neden toplanma alanlarından kaçınıyor olabileceğini açıklayabilir. Özellikle yavru dişi köpekbalıkları açısından, erkeklerin istenmeyen ilgisinin enerjik maliyeti, erkeklere karşı güçlü önyargının nedeni olabilir.

Independent Türkçe, IFLScience, Popular Science, Frontiers in Marine Science

Derleyen: Büşra Ağaç