Yeni Zelanda merkezli bir şirket, yenilikçi reaktör tasarımıyla nükleer füzyonda önemli bir gelişmeye imza attı.
Güneş ve diğer yıldızların enerji üretme yöntemine dayanan nükleer füzyon, atomların birleşerek muazzam bir enerji açığa çıkarmasını amaçlıyor.
Dünya çapındaki şirketler neredeyse sınırsız ve temiz bir enerji vaat eden bu atılımı gerçekleştirmek için yarışırken, OpenStar Technologies, Yeni Zelanda'da plazmayı elde eden ilk şirket oldu.
Şirket bu ay yaptığı açıklamada 300 bin derece sıcaklığa sahip plazma ürettiğini duyurdu. Bu, nükleer füzyonla enerji üretildiği anlamına gelmiyor ancak plazma, bu süreçteki elzem adımlardan biri.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
OpenStar'ın başarısıysa genellikle kullanılandan farklı bir yapıya sahip bir reaktörle bunu yapmasından geliyor.
Çoğu şirket tokamak denen, simit şeklindeki odalarda füzyon deneylerini yürütüyor. Tokamak içindeki sıcaklığın 150 milyon dereceye ulaşmasıyla, plazma içindeki hidrojen atomları çarpışarak enerji açığa çıkarıyor. Nükleer füzyon atılımı önündeki en büyük engel, bu yüksek sıcaklıklara ulaşılsa bile bunun uzun süre korunamaması.
Füzyonun gerçekleşmesi için ısınan plazmanın olduğu yerde ve yoğunlukta tutulması gerekiyor. Tokamakların içindeki elektromıknatıslar manyetik alan yaratarak bunu başarıyor.
OpenStar ise bu tasarımı tersine çevirerek mıknatısı plazmanın içine koyuyor.
Bu tasarım ilk kez 20 yıl önce Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) denenmiş ancak 2011'de deney durdurulmuştu.
OpenStar'ın kurucusu ve CEO'su Ratu Mataira, MIT'nin sahip olduğu teknolojinin ölçeklendirilemeyeceğini ancak kendilerinin yeni mıknatıslar kullanarak nükleer füzyona erişebileceğini savunuyor.
Şirket, bu tasarımın tokamaklara göre çok daha kolay kontrol edilebildiği için avantaj sağladığını belirtiyor.
Plazmanın içine konacak mıknatısın daha uzun çalışması için batarya da içereceği ifade ediliyor. Daha sonra 100 milyon dereceye çıkarılacak plazmada gerçekleşecek füzyonun daha verimli ve güçlü olması bekleniyor.
OpenStar nükleer füzyonun 6 yıl içinde kullanılmaya başlayacağını iddia ediyor. Ancak bazılarına göre bu tahmini pek gerçekçi değil.
Sektörün öne gelenlerinden ABD merkezli Commonwealth Fusion 2030'ları işaret ederken, Birleşik Krallık hükümetine bağlı Atom Enerjisi Kurumu bunun 2050'den önce mümkün olmadığı görüşünde.
Independent Türkçe, CNN, Popular Mechanics, Cosmos Magazine
Derleyen: Büşra Ağaç
