İsrail'in önce Hamas lideri İsmail Haniye'yi Tahran'da, sonra da Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı Beyrut'ta öldürmesinin ardından İran aylardır beklenen misillemesini yaptı. 

Tüm dünyada manşet olan bu haber, Ortadoğu'daki savaşın büyümesi korkusunu da artırdı. 

İran niye saldırdı?

Tel Aviv'in İran'ın "ulusal güvenliğini" hedef aldığını vurgulayan Tahran, cuma günü Beyrut'ta düzenlenen ve Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'la İranlı Tuğgeneral Abbas Nilfuruşan'ın öldürüldüğü saldırılara karşılık bu operasyonu gerçekleştirdiğini duyurdu. Aynı açıklamada 31 Temmuz'da öldürülen Haniye'den de bahsedildi. 

Tel Aviv'in resmen üstlenmediği Haniye suikastı sonrasında ağustos boyunca İran'ın İsrail'e düzenleyeceği intikam saldırısının detayları dünya basınında konuşulsa da Tahran'dan beklenen misilleme gelmemişti.

Bir de üstüne Lübnan'da Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarının hedef alınması ve örgütün komutasının büyük ölçüde öldürülmesi, İran'ı küçük düşürmüştü. 

Tahran'ın Batı'nın telkinleriyle tepkisini beklettiğini söyleyen uzmanlar, Nasrallah suikastının son damla etkisi yaptığını söylüyor. 

Reuters'a konuşan İranlı üst düzey bir yetkili, misilleme saldırısı kararının emrini bizzat İran Yüce Lideri Ayetullah Ali Hamaney'in verdiğini söyledi. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT) ise günler süren sert tartışmalardan sonra Devrim Muhafızları'nın Hamaney'i "İran güçlü görünmek istiyorsa başka bir şey yapamayız" diyerek ikna ettiğini, üç İranlı yetkiliye dayandırdığı haberinde bildirdi. 

Yetkililer, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi gibi liderlerin Haniye'nin öldürülmesi sonrası Batı'dan gelen "Karşılık vermeyin" çağrılarını dinleyerek hata yaptıklarını düşündüğünü, zira ne Gazze'de ateşkesin sağlandığını ne de İsrail'in Lübnan'a saldırmaktan vazgeçtiğini aktarıyor. 

Tahran'ın bu saldırıyla "Direniş Ekseni" diye nitelediği; Lübnan, Irak, Yemen ve Suriye'deki güçlerin güvenini tazelemeye çalıştığı da ifade ediliyor.

Başkent Tahran'da bir füze sistemi, Hamaney ve Nasrallah'ın fotoğraflarıyla birlikte sergileniyor (WANA/Reuters)

İsrail kendini koruyabildi mi?

İsrail'i hedef alan saldırılarda hemen akla Demir Kubbe sistemi gelse de bu hava savunma sistemi aslında Gazze ve Batı Şeria'dan gelebilecek kısa menzilli roketler gibi saldırılara karşı oluşturuldu. 

İran'dan gelen saldırılara karşı ABD'yle birlikte geliştirilen Davud Sapanı'nın yanı sıra Arrow-2 ve Arrow-3 sistemlerinin daha etkin olduğu tahmin ediliyor. 

Gazze ve Batı Şeria'dan gelebilecek roket ya da diğer hava saldırılarına karşı oluşturulan Demir Kubbe sistemi, İsrail'in en alt düzeydeki savunmasını sağlıyor. Davud Sapanı, seyir füzeleri ve alt düzeydeki balistik füzelere karşı işe yarıyor. Yine 2017'de sahaya sürülen Arrow-3 füzesine sahip sistemse 2 bin 400 kilometreyi bulduğu tahmin edilen menziliyle en üst düzeydeki savunmayı sağlıyor.

ABD'nin Doğu Akdeniz'deki gemilerininse Aegis balistik füze savunma sistemiyle donatıldığı biliniyor. 

İsrailli yetkililer, 19.30 sularında İran'dan fırlatılan 180 füzeden çoğunun ABD ve Ürdün'le işbirliği içinde etkisiz hale getirildiğini ve yalnızca Batı Şeria'daki bir Filistinlinin öldüğünü savunsa da bölgeden gelen videolar isabet sayısının da az olmadığını gösteriyor. 

İran devletine bağlı medya kuruluşları, çeşitli balistik füzeler fırlatıldığını ve bunlar arasında İmad, Kadir ve yeni Fettah füzelerinin olduğunu duyurdu. 

Devrim Muhafızları,  "Ya Resulallah" parolasıyla başlatılan "Gerçek Vaat 2" operasyonunda İsrail'in üç hava üssünün hedef alındığını ve atışların yüzde 90'ının başarıyla hedeflerini vurduğunu öne sürüyor. 

İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, "Bu operasyonda Siyonist rejimin ve halkın ekonomik ve endüstriyel altyapısı hedef alınmadı, halbuki bu tamamen mümkündü" diyerek ekledi: 

Mossad'ın karargahı, Navatim hava üssü, F-35 savaş uçaklarının bakım noktası, Hatsarim hava üssü, Seyyid Hasan Nasrallah'a suikast operasyonunun üssü ve stratejik radarlar da dahil olmak üzere Siyonist rejimin üç ana askeri hava üssü Siyonist rejimin tanklarının, personel taşıyıcılarının ve personelinin Gazze çevresindeki toplama merkezleri hedef alındı.

Diğer yandan Muhammed Halef Receb ve Hasan Muhammet et-Temimi adlı 20'li yaşlardaki iki kişi, Tel Aviv yakınlarındaki Yafa kentinde silahlı saldırı düzenledi. En az 7 kişiyi öldürüp 16 kişiyi yaralayan saldırganların olay yerinde "etkisiz hale getirildiği" açıklandı. 

Husiler de bugün açıklama yaparak üç güdümlü füzelerinin İsrail'deki hedeflerini vurduğunu iddia etti. İsrail ordusundan CNN'e yapılan açıklamada Yemen'den saldırı düzenlendiğine dair bir bilgi bulunmadığı savunuldu. 

İsrail, Beyrut'la birlikte Lübnan'ın güney kesimlerini vurmayı sürdürüyor

Saldırı öncesinde ABD ve Rusya'ya bilgi verildi mi?

İsrail devlet televizyonunun haberinde ismi açıklanmayan bir ABD'li yetkilinin, "İran'ın yakın zamanda İsrail'e balistik füze saldırısı düzenlemeye hazırlandığına dair işaretler mevcut" dediği aktarıldıktan birkaç saat sonra operasyonun başlatılması, soru işaretleri doğurdu. 

Reuters, İranlı üst düzey bir yetkiliye dayandırdığı haberde, Tahran'ın saldırıdan önce Rusya ve ABD'yi bilgilendirdiğini duyurdu.

İran'ın Birleşmiş Milletler (BM) Temsilciliği, İsrail'e saldırı öncesinde ABD'ye hiçbir bilgi verilmediğini belirterek, "Ancak sonrasında ciddi bir uyarı yapıldı" dedi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi de bu iddiaları yalanlayarak Tahran'daki İsviçre Büyükelçiliği aracılığıyla saldırıdan sonra ABD'ye mesaj gönderdiklerini söyledi:

Amerikalılara verdiğimiz mesajın özü, BM Sözleşmesi çerçevesinde savunma aksiyonu aldığımızdı. ABD güçlerinin bu meseleye karışmaması gerektiğini, aksi takdirde onların da bizden sert bir yanıt alacağını belirterek uyarıda bulunduk.

Erakçi, İsrail'in saldırılarını devam ettirmemesi halinde operasyonu sürdürme gibi bir niyetlerinin olmadığını da sözlerine ekledi. 

İran'ın yayın organları Gazze, Batı Şeria ve Irak'taki kutlamaları gösteriyor

Dünya nasıl tepki verdi?

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi acil zirve çağrısı yaptı. 

ABD Başkanı Joe Biden, aktif destekleriyle İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırılarının "etkisiz" kılındığını belirtti ve "Şüphesiz ki ABD, İsrail'i tam olarak desteklemektedir" dedi.

Ortadoğu'daki ateş sıcakken tartışan  ABD başkan yardımcısı adayları da İsrail'i desteklediklerini vurguladı. Demokrat Tim Walz, İran ve vekil örgütlerine karşı İsrail'i savunduğunu söylerken Cumhuriyetçi JD Vance, verilecek yanıtı İsrail'in belirlemesi gerektiğini öne sürdü. 

İsrail'in Kopenhag Büyükelçiliği yakınlarında iki patlama meydana gelirken Danimarka polisi kimsenin yaralanmadığını ve olayla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu (Reuters)

Rusya adına ilk açıklamayı yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Ortadoğu'daki durumun ABD'nin krizlerin çözümünde acizliğini ortaya koyduğunu savundu.

Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, bugün yaptığı açıklamada tüm taraflara itidal çağrısına bulunurken şu ifadeleri kullandı:

Durum, en endişe verici senaryoya doğru ilerliyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, saldırıyı "en güçlü ifadelerle" kınadıklarını belirterek İsrail'in güvenliğine bağlılıklarını bildirdi ve "İran tehdidine karşı Ortadoğu'daki askeri kaynaklarını harekete geçirdiklerini" söyledi. Ancak nasıl önlemlerin alındığı açıklanmadı. 

Macron hem Hizbullah hem de İsrail'e çağrıda bulunarak İsrail'e saldırılmaması ve Lübnan'daki askeri operasyonların en kısa sürede bitirilmesi gerektiğini savundu. 

Salı gecesi patlama sesi gelmesi üzerine İsrail'in İsveç Büyükelçiliği kordona alınırken bölgede kurşun izleri bulundu (TT/AP)

Almanya Başbakanı Olaf Scholz da İran ve Hizbullah'ın İsrail'e saldırmaması gerektiğini öne sürdü. 

Londra, İran'ın hava saldırılarına karşı İsrail'e yardım ettiğini bildirirken herhangi bir detay vermedi. Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, İsrail'in kendini savunma hakkına sahip olduğunu söyledi. 

Yemenlilerin kutlama yaptığı görüldü

Sırada ne var?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu saldırıların hemen ardından yaptığı açıklamada, "İran bu akşam büyük bir hata yaptı ve bedelini ödeyecek" mesajı verdi. 

İsrailli yetkililer de İran'a verecekleri yanıt da saldırıyla karşılanırsa bu sefer nükleer tesisleri hedef alacakları tehdidini savuruyor.

Ancak Axios'a konuşan İsrail yetkilileri, Netanyahu'nun düzenlediği güvenlik zirvesinden net bir kararın çıkmadığını aktarıyor. ABD Başkanı Biden'ın verilecek yanıtın belirlenmesinde etkili olacağı da savunuluyor.

İran Meclisi Milli Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı İbrahim Azizi, saldırı gerçekleştiğinde bunun "ilk dalga" olduğunu ve İsrail'in yeniden "hata yapması" halinde daha da yıkıcı yeni dalganın geleceğini söyledi.

Devrim Muhafızları da "Siyonist rejim İran'ın operasyonuna karşılık verirse daha sert saldırılarla yüzleşecek" diyerek İsrail ya da ABD'nin karşılık vermemesi mesajını verdi. 

NYT'ye konuşan Devrim Muhafızları kaynakları, İran'ın yüzlerce füzesinin fırlatılmaya hazır halde bekletildiğini belirtti. 

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, İsrail ordusunun son 24 saatte Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde "5 katliam" gerçekleştirdiğini belirtirken 51 kişinin öldüğünü, 165 kişinin de yaralandığını ifade etti (Reuters)

1 Nisan'da İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliği'ni bombalaması sonrasında Devrim Muhafızları komutanları öldürülmüş, bu saldırı da İran'ın misillemesini beraberinde getirmişti. 

13 Nisan'ı 14 Nisan'a bağlayan gece İran topraklarından insansız hava araçları ve füzelerle benzer bir saldırı düzenlenmişti. Nisan'daki saldırıda İsrail'e 110 balistik füze ve 30 güdümlü füze fırlatıldığı tahmin ediliyor.

Tel Aviv, çoğu füzenin İsrail hava sahasına girmeden Ürdün, ABD ve Birleşik Krallık'ın yardımıyla imha edildiğini belirterek yalnızca bir kız çocuğunun düşen şarapnel nedeniyle yaralandığını savunmuştu. 

Sonrasında 19 Nisan'da İsrail'in İran topraklarına yönelik bir saldırı daha düzenlediği bildirilmişti. 

Nükleer tesise saldırı iddiasını yanıtlayan İranlı yetkililer, insansız hava araçlarının imha edildiğini ve ciddi bir hasar alınmadığını duyurmuştu.  Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), İran'daki nükleer tesislerde herhangi bir hasarın meydana gelmediğini açıklamıştı.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 2/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 3/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 4/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 5/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 6/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 7/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 8/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 9/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 10/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 11/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 12/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 13/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 14/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 15/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 16/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 17/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 18/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 19/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 20/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 21/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 22/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 23/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 24/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 25/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 26/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 27/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 28/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 29/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 30/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

Uzmanlar ne diyor?

Eski ABD Dışişleri Bakanı Mark Esper, Hizbullah ve Hamas'ın savaşta büyük darbe aldığını savunarak "İran'ın elinde cevap verecek ne kaldı bilmiyorum. Vekil örgütleri mahvedildi" dedi. 

İsrail'in ekonomik veya askeri hedefleri vurabilecek misillemesine İran'ın bir kez daha ciddi bir yanıt veremeyeceğini öne sürdü. 

Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü'nden Malcolm Davis, ABD'nin tahminlerine göre İran'ın bir-iki hafta içinde nükleer silah fırlatma kapasitesine kavuşabileceğini hatırlatarak Tel Aviv'in nükleer tesislere saldırı düzenleyebileceğini söylüyor.

Chatham House düşünce kuruluşunun Orta Doğu ve Kuzey Afrika programı direktörü Sanam Vakil de İsrail'in Direniş Ekseni'ni yıpratmak için elinden geleni yaptığını vurguluyor:

İran, kırmızı çizgi çekmeye çalışsa da savunma pozisyonunda olduğunu, Hizbullah'ın sindirildiğini ve İsrail'le savaşacak geleneksel konvansiyonel kabiliyetlerinin olmadığını biliyor.

BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, İsrail'in son saldırıların gerçekleştirildiği üsleri ve komuta merkezlerini ve petrokimya tesislerini hedef alabileceğini belirtiyor. 

Saldırının emrini veren kişilerin de İran'daki İsrail ajanları tarafından öldürülmesinin muhtemel olduğunu söyleyen Gardner, İsrail'in nükleer tesisleri de hedef alabileceğini savunanlar arasında. 

Independent Türkçe, CNN, Axios, Washington Post, Wall Street Journal, New York Times, BBC, AP, AFP, Reuters, IRNA, Press TV, AA

Derleyen: Eren Umurbilir