Bilim insanları Neandertallerin yaşadıkları ortama uyum sağlamada ne kadar becerikli olduğunu ortaya koydu. 

Modern insanların en yakın akrabalarından Homo neanderthalensis, Avrupa ve Asya'nın güneybatısı ve orta kısımlarında yaklaşık 300 bin yıl boyunca yaşadı. 

40 bin yıl kadar önce bilinmeyen bir nedenden soyu tükenen bu insanların, ilkel ve bilişsel açıdan modern insanlardan daha geride olduğuna dair yaygın bir inanış var.

Ancak özellikle son yıllarda edinilen bulguların, Neandertallerin gelişmiş aletler kullandığını ve yaşadıkları ortamı süslediğini göstermesiyle bu düşünce etkisini kaybediyor.

Journal of Archaeological Science adlı hakemli dergide yakın zamanda yayımlanan bir çalışma da Neandertallerin becerilerini ortaya koyan bulgulara bir yenisini ekliyor. 

Bilim insanları İber Yarımadası'nda 2008'de keşfedilen Abric Pizarro adlı bir kaya sığınağında bulunan eserleri inceledi.

15 yıldır arkeolojik kazıların yapıldığı alanda, 65 bin ila 100 bin yıllık taş aletler ve hayvan kemikleri çıkıyor.

Bulguların, modern insanların İber Yarımadası'na ulaşmasından binlerce yıl önceye ait olması iki insan türünün etkileşime geçmesinden önceki döneme de ışık tutuyor. 

Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Dr. Sofia Samper Carro şöyle diyor:

Bu kazı alanıyla ilgili en ilginç şeylerden biri, Neandertallerin yalnız olduğu, zorlu koşullarda yaşadığı ve modern insanlar ortaya çıkmadan önce nasıl geliştikleri hakkında eşsiz bilgiler sunması.

Modern insanlarla Neandertallerin bir süre birlikte yaşadığı, hatta çiftleştiği biliniyor. Neandertallerin ortadan neden ve nasıl kalktığı bilinmese de Homo sapiensle etkileşimlerinden kısa süre sonra yeryüzünden silinmeleri ayrı bir merak uyandırıyor. 

Diğer kazı alanlarında daha çok at ve gergedan gibi büyük hayvanlara ait kemiklerin bulunması, Neandertallerin küçük hayvanları avlama becerisinden yoksun olduğu düşüncesine yol açıyordu.

Ancak yeni çalışmada küçük hayvanlara ait kemiklerin de çıkması, durumun böyle olmadığını gösteriyor.

Dr. Samper Carro "Abric Pizarro'daki şaşırtıcı bulgular, Neandertallerin ne kadar iyi uyum sağladığını gösteriyor" diyerek ekliyor:

Bulduğumuz hayvan kemikleri, çevredeki faunadan başarılı bir şekilde yararlandıklarını, kızıl geyik, at ve bizon avlamanın yanı sıra tatlı su kaplumbağaları ve tavşan yediklerini gösteriyor. Bu durum, Neandertallerde olduğu nadiren varsayılan bir planlama derecesine işaret ediyor.

Bilim insanları aletlerin gömüldüğü tortulları analiz ederek 70 bin yıl kadar önce Neandertallerin burada yaşadığını saptadı. Ayrıca aletlerle kemikleri inceleyerek bu insanların becerikli avcılar olduklarını ortaya çıkardılar. 

Birbirinden farklı taş aletlerin bulunması da yaşadıkları ortamdaki kaynaklardan etkin bir şekilde faydalandıklarına işaret ediyor. 

Dr. Samper Carro "Bu alandaki kemikler çok iyi korunmuş ve Neandertallerin bu hayvanları nasıl işleyip kestiğine dair izleri görebiliyoruz. Taş eserler üzerinde yaptığımız analizler, üretilen alet türlerindeki çeşitliliği de ortaya koyuyor ve Neandertallerin bölgedeki mevcut kaynaklardan yararlanma kabiliyetine işaret ediyor" diyor:

Ne yaptıklarını açıkça biliyorlardı. Bölgeyi tanıyor ve nasıl uzun süre hayatta kalacaklarını biliyorlardı.

Bulgular Neandertallerin nasıl ortadan kalktığı sorusunu cevaplamıyor. Fakat araştırmacılar, bölgede yapılacak incelemelerin, yaşantılarına dair daha fazla bilgiyi gün yüzüne çıkaracağını umuyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Science Alert, Journal of Archaeological Science

Derleyen: Büşra Ağaç