Cilt kanserinin en tehlikeli türünden nasıl kaçınılır?

Açık tenliler daha yüksek risk altında

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2022'de dünya genelinde yaklaşık 330 bin melanom vakası teşhis edildi ve yaklaşık 60 bin kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti (Unsplash)

Yaz mevsimiyle gelen güneşli havalar keyifli olsa da cilt kanserine yakalanmamak için dikkatli olmakta fayda var. 

Kendini çok belli etmeden başlayabilen melanom, cilt kanserinin en ölümcül türü kabul ediliyor. Dermatologlar birkaç basit yöntemle bu hastalığa yakalanma riskinin azaltılabileceğini söylüyor.  

Melanom, cildin pigmentini oluşturan melanosit adlı deri hücrelerinde başlayan bir kanser türü. Hastalık kendini deride koyu renkli leke veya kabartılar şeklinde gösteriyor. Bunlar çoğunlukla ışığa bol bol maruz kalan kafa derisi, yüz, sırt, kol ve bacaklarda görülse de ışık görmeyen bölgelerde de oluşması mümkün.

Melanomun diğer cilt kanseri türlerine kıyasla vücudun farklı bölgelerine yayılma ihtimalinin yüksek olması endişe yaratıyor. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Peki bu tehlikeli hastalıktan korunmak için neler yapılabilir? 

Melanoma yol açan nedenler arasında ultraviyole ışınlar üst sıralarda yer aldığı için uzmanlar özellikle güneş ışığının en şiddetli olduğu 10.00-16.00 saatlerinde dışarı çıkmamayı öneriyor. 

Ayrıca dışarıda geçirilen vakitte en az 30 faktör güneş kremi sürülmesi ve yaklaşık iki saatte bir bunun tazelenmesi tavsiye ediliyor. Bunların yanı sıra güneş gözlüğü ve geniş kenarlı şapkalar takmak da fayda var.

Uzmanlar cilt kanserine yakalanmamak için solaryuma girilmemesi gerektiğini vurguluyor. Bilim insanları bronzlaşmanın sağlıklı bir yolu olmadığını belirterek bu sürecin deri hücrelerine zarar verdiğinin altını çiziyor. 
 


Açık tenli kişilerin melanoma yakalanma ihtimali daha yüksek fakat koyu tenliler de risk altında. 

Hastalığın genetik ve çevresel faktörlerin birleşiminden kaynaklandığı düşünüldüğü için aile geçmişinde melanom vakası olup olmadığını öğrenmekte fayda var. 

Melanom vücudun diğer bölgelerine yayılmadan tespit edildiği zaman tedavi şansı çok yüksek. Bu yüzden erken teşhis büyük önem taşıyor. Bunun için düzenli doktor kontrollerinin yanı sıra insanların kendi vücutlarındaki belirtilere dikkat etmesi öneriliyor.

Melanomları sıradan ben veya tahrişlerden ayırt etmek için dermatologlar asimetrik, çentikli sınırı olan, alışılmadık bir renkte, 6 milimetreden daha büyük bir çapta veya zaman içinde büyüyen lekelerin kontrol edilebileceğini söylüyor. Dermatolog Dr. Kelly Nelson şöyle diyor:

Sırtındaki derinin neye benzediğini daha iyi bilen kişilerin melanomdan ölme ihtimali, hiçbir fikri olmayanlara göre daha az.

Melanom tedavisinde genellikle lekenin olduğu kısım kesiliyor. Erken teşhis önem taşısa da vücudun farklı bölgelerine yayılan kanserin tedavisi de mümkün. Doktorlar çoğunlukla bağışıklık sistemini güçlendiren ya da doğrudan kanser hücrelerine saldıran tedaviler uyguluyor.



Independent Türkçe, New York TimesMelanoma Institute AustraliaSkin Cancer Foundation

Derleyen: Büşra Ağaç

DAHA FAZLA HABER OKU