Savaş sonucunda Sudan'da yaşanan sivil kayıpların boyutu ve çöllerden kaçmaya çalışanların yaşadığı insani trajedilere dair anlatılanlar, bu insani kanamayı durdurmanın olası yolları ve Sudan Devleti'nin 2000'lerde stratejik düzeyde uğradığı kritik kayıplar konusunda açık sorular dayatıyor.
Bu savaşta ve yarattığı kaosun bir sonucu olarak Sudan Silahlı Kuvvetleri, bugün Sudan'ı var eden tek kurum olması nedeniyle devletin sembolüdür.
Bildiğim kadarıyla, ülkeler veya kuruluşlar tarafından resmi düzeyde bu değerlendirme üzerinde mutabık kalınmış.
Buradan yola çıkarak Sudan ordusu, bölgesel ve uluslararası kabul görüyor.
Sudan halkı arasında Silahlı Kuvvetleri bekleyen, insani trajedilerin devam etmesine değil, kanın durmasına katkıda bulunmasını uman geniş bir kuluçka merkezi bulunuyor.
Sudan Silahlı Kuvvetlerinden ayrıca, çok sayıda kültürel ve etnik tezahürü olan büyük ölçekli bir iç savaşta, ayakta kalma veya tamamen çökme açısından devletin kendisinin karşı karşıya olduğu varoluşsal meydan okumalar ile yüzleşmeye çalışması da isteniyor.
Buradan yola çıkarak, bu yazıda ordunun ve Hızlı Destek Kuvvetlerinin (HDK) mevcut çatışmaya ilişkin anlatıları ve tezleri, savaşı durdurma isteği bağlamında siyasi tarafların anlatılara yönelik tutumu hakkında birtakım soruları gündeme getireceğiz.
Ordunun anlatısı ve tezleri
Ordunun ilk tezi, çatışma durumunu genel olarak "anavatanı ve vatandaşı, diğer ülkelerden gelen teröristler" olarak adlandırdığı kişilerin saldırılardan korumak olarak sınıflandırıyor.
Bu, ordunun düşman ile ilgili bu sınıflandırmasına bakılmaksızın henüz ulaşamadığı bir hedef.
Zira HDK'nin eline geçen şehir ve bölgelerin, yüz binlerce insan için güvenli sığınak olan şehirlerde, ülke içinde ve dışında yerinden edilenlerin sayısı artıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Öne sürülen tezlerden bir diğeri de ordunun karşı tarafı yok edecek bir zafere ulaşmasını sağlayacak askeri kapasitesinin bulunduğudur.
Bu bağlamda ordu, silah desteği elde etmek ve özellikle Batı Afrika'dan savaşçı akışını durdurmak için liderlerinin İran, Rusya veya Afrika Sahel ülkeleri nezdindeki temaslarına güveniyor.
Ordunun tezlerinden üçüncüsü ise HDK tarafından işlenen ihlaller, soykırım suçları, vatandaşların evlerinin işgal edilmesi ile birlikte müzakere sürecine girilemeyeceğini söylüyor.
Çünkü bunlardan kaynaklanan intikam duygusu devam ediyor ve ordu bunu iki konuda kullanıyor; intikam almak amacıyla savaşın sürdürülmesine tahrik etmek, ne zaman biteceği belli olmayan bir savaşta halk desteğinin ordunun etrafında birleşmesini sağlamak.
Eski rejime ait kesimler
İttifaklar ve siyasi kuluçka merkezleri açısından ordunun müttefikleri arasında eski rejimin bazı kesimleri bulunuyor ve bunların öncüsü, Ulusal İslami Cephe'ye bağlı silahlı gruplardır.
Tüm çelişkileri, anlaşmazlıkları ve halihazırda geri çekilmiş kesimleriyle eski rejimin iktidar partisi Ulusal Kongre Partisi'ne bağlı hiziplere ek olarak, Darfur'daki silahlı gruplar da var.
Independent Arabia'nın analizine göre son gruplar askeri rollerine ek olarak, Sudan'da siyasal İslam'a bağlı gruplara karşı gerekli dengeyi sağlamakla bağlantılı siyasi işlevler de yerine getiriyorlar.
Bize öyle geliyor ki, gerek tezleri gerekse ittifakları açısından ordunun şu anda karşı karşıya olduğu sorunlar iki nokta ile özetlenebilir; birinci nokta, intikam tezinin hedeflerine ulaşmada, yani insanların terk ettikleri evlerine dönmesi veya HDK'nin siyasi emellerinin kontrol altına alınması hedefinde ne kadar inandırıcı olduğudur.
Zira ordu ve müttefiklerinin sahadaki mevcut askeri performansı, bırakın bölgelerine ve evlerine dönmeyi sağlama, insanlar için güvenlik ve emniyeti sağlama gücüne ilişkin hiçbir gerçekçi gösterge sunmuyor.
Paralel bir bağlamda, ordu liderlerinin dış taraflardan zamanında ve çok geç olmadan silah tedarik etme becerisinin boyutuna ilişkin de soru işaretleri bulunuyor.
Ordunun, HDK'nin doğu Sudan'a ulaşmasını ve Sudan'ın yağmurlu bölgesinin tamamını kontrol etmesini engellemeye yönelik askeri hedefini yerine getirmek için bu desteğe gereksinimi var.
Zira HDK'nin bahsi geçen bölgeleri ele geçirmesi ona Etiyopya üzerinden yeni bir lojistik tedarik noktası sağlayacak.
Bu, HDK için arzu edilen bir hayat öpücüğü ve kendisine çeşitli noktalarda lojistik destek sağlayarak her türlü baskıdan kurtarıp, çatışmalardaki kapsamlı gücünü destekleyecek.
Silah takviyesi hesapları
Ancak ordunun silah taleplerinin İranlılar ve Ruslar tarafından karşılanması kritik dengelerle bağlantılı olduğundan, orduya silah tedarik edecek dış tarafların da hesapları var.
İran, Gazze'deki çatışmayı çevreleyen mevcut denklemleri etkileyecek ve etkileşimlerinin kapsamını genişleterek bölgesel bir savaşa dönüştürebilecek şekilde Sudan ordusuna verdiği desteği genişletmek istemiyor.
Ruslar, Ukrayna'daki savaşları ve Avrupa dengeleriyle meşgul.
Aynı zamanda Rusya üzerindeki Batı baskısını artırmamak için Afrika bağlamındaki ihtiyaçlarını dikkatle hesaplanmış bir genişleme yoluyla karşılıyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
1 Temmuz 2024 - Almanya'da düzenlenen 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda (Euro 2024) Belçika'yla Fransa arasında oynanan son 16 turu maçında Belçikalı bir taraftar böyle görüntülendi. Fransa maçı 1-0 kazanarak adını bir üst tura yazdırırken, Belçika turnuvaya veda etti. Ev sahibi Almanya, Danimarka'yı 2-0'la geçerek çeyrek finalde İspanya'nın rakibi oldu (Kenzo Tribouillard/AFP) -
2/30
29 Haziran 2024 - İsrail'in Tel Aviv kentinde düzenlenen protestoda Hamas'ın rehin tuttuğu kişilerin aileleri ve onların destekçileri işaret fişekleri yaktı. Aileler, ülkenin güvenlik kurumlarını Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Hamas'la yapılan rehine takası anlaşmasını sabote etmesine izin vermemeye çağırdı. Ülke yönetimine tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında Gazze'de ateşkesi kabul etmesi çağrısında bulundular. Hamas'ın üst düzey yetkililerinden Usame Hamdan, İsrail'le yürütülen ateşkes görüşmelerinde ilerleme kaydedilmediğini belirtti. Beyrut'ta bir basın toplantısı düzenleyen Hamdan, Hamas'ın savaşı sona erdirecek herhangi bir ateşkes önerisine "olumlu yaklaşmaya" hâlâ hazır olduğunu söyledi. Hamdan ayrıca kıtlığın Gazze Şeridi'nde, özellikle de Gazze Şehri ve kuzey bölgelerinde Filistinlilerin hayatını tehdit ettiğini söyledi ve İsrail'i gıda, su, ilaç ve yakıt girişine izin vermemekle suçladı (Jack Guez/AFP) -
3/30
28 Haziran 2024 - ABD Başkanı Joe Biden, Kuzey Karolina eyaletinin Raleigh kentinde düzenlenen kampanya mitinginde konuştu. Biden, 5 Kasım'da yapılacak başkanlık seçimi öncesinde rakibi Donald Trump'la yaptığı ilk canlı yayın münazarasında başarılı bir performans sergilediğini savundu. Fakat Biden'ın 90 dakika süren tartışma boyunca zaman zaman düşüncelerini toparlayamaması ve bazı noktalarda söylediklerinin anlaşılmaması Demokratlarda kaygıya yol açarken, adaylıktan çekilmesi yönündeki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Programı yayımlayan CNN'in yaptığı bir ankete göre, izleyicilerin yüzde 67’si münazarayı Trump’ın kazandığını düşünüyor (Elizabeth Frantz/Reuters) -
4/30
27 Haziran 2024 - Ultra-Ortodoks Yahudi (Haredi) erkekler, İsrail Yüksek Mahkemesi'nin devletin Ultra-Ortodoks Yahudi ilahiyat fakültesi öğrencilerini askere almaya başlamasını öngören kararını Bney Brak kentinde protesto etti. Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının olmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine hükmedilen kararda, askere alınmayanların kamu tarafından finanse edilen sosyal yardım ve eğitim yardımlarından da yararlanamayacaklarına yer verilmişti. Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor (Eloisa Lopez/Reuters) -
5/30
26 Haziran 2024 - WikiLeaks'in kurucusu Julian Assange, Avustralya'nın başkenti Canberra'da. ABD'yle yaptığı ikrar anlaşması gereği Assange, mahkemeye önüne çıkıp hakkındaki bir suçlamayı resmen kabul etti. Mahkemeden Assange'ın derhal serbest bırakılması kararı çıktı. 14 yıllık hukuk mücadelesinin ardından serbest kalan Assange, bugün ülkesi Avustralya'ya ulaştı. Assange'ın gelişi, 5 yıldan uzun bir süreyi yüksek güvenlikli bir Britanya hapishanesinde ve 7 yılı da Londra'daki Ekvador büyükelçiliğinde cinsel saldırı suçlamasıyla İsveç'e ve 18 suçlamayla karşı karşıya kaldığı ABD'ye iade edilme mücadelesiyle geçirdiği bir hikayeyi sona erdiriyor. Bu suçlamalar WikiLeaks'in 2010'da Washington'ın Afganistan ve Irak'taki savaşlarına ilişkin yüz binlerce gizli ABD askeri belgesini yayımlamasından kaynaklanıyordu (Edgar Su/Reuters) -
6/30
25 Haziran 2024 - Kenya'nın başkenti Nairobi'de vergi artışlarını ve 2024 Maliye Yasa Tasarısı'nı protesto etmek için ülke çapında yapılan grev sırasında eylemciler parlamento yerleşkesine girdi. Olay yerine giden sağlık görevlileri açılan ateş sonucunda en az 10 kişinin öldüğünü ve 50 kişinin yaralandığını söyledi. Yerel medya, parlamenterlerin yeraltındaki tüneller kullanılarak tahliye edildiğini aktardı. Geçen hafta başlayan ve çoğunlukla Z Kuşağı'ndan kişilerin liderliğinde düzenlenen mitingler Devlet Başkanı William Ruto'nun hükümetini şaşırtmış, Kenya lideri hafta sonu protestocularla konuşmaya hazır olduğunu söylemişti (Tony Karumba/AFP) -
7/30
24 Haziran 2024 - Güney Kore'nin Hwaseong kentinde Aricell firmasına ait lityum pil fabrikasında yangın çıktı. Yangında en az 20 kişinin hayatını kaybettiği, devam eden patlamaların yangın söndürme çalışmalarını zorlaştırdığı aktarıldı. Hwaseong itfaiyesinden yapılan açıklamada, yangının fabrikadaki 35 binden fazla pilin yol açtığı patlamalar nedeniyle kısa sürede büyüdüğü, fabrikada mahsur kalan diğer işçiler için arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği bildirildi. Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, yangının söndürülmesi ve mahsur kalan işçilerin kurtarılması amacıyla mevcut tüm personel ile ekipmanın seferber edilmesi için acil durum talimatı verdi (Anthony Wallace/AFP) -
8/30
23 Haziran 2024 - Ukraynalı kadınlar Ukrayna'nın başkenti Kiev yakınlarındaki geleneksel Yaz Dönümü Gecesi (Midsummer/Midsommar) kutlamalarında ateşin üzerinden atlıyor. Asırlık pagan festivali, Rusya-Ukrayna savaşının üçüncü yılında Ukrayna'da hala kutlanıyor. Birçok insan ateşin üzerinden atlamanın kendilerini kötü ruhlardan arındıracağına inanıyor (Efrem Lukatsky/AP) -
9/30
22 Haziran 2024 - İsrail'in Gazze'deki Şati Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıların ardından Filistinliler ölü ve yaralıları arıyor. Gazze'deki hükümet yetkililerinin basına yaptığı açıklamaya göre, İsrail ordusunun Şati Mülteci Kampı ve Tuffah Mahallesi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu 42 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail'in Gazze'de gerçekleştirdiği saldırılarda şimdiye kadar en az 37 bin 551 kişi öldü ve 85 bin 911 kişi yaralandı (Ayman Al Hassi/Reuters) -
10/30
21 Haziran 2024 - Avusturya'nın başkenti Viyana'da çocuklar aşırı sıcakların etkisinden böyle kaçtı. Sıcak hava dalgaları bu yıl Avrupa'yı her zamankinden daha erken vurdu. Örneğin İtalya'da yetkililer, yüksek sıcaklıkların beyin gibi hayati organlar için risk oluşturduğuna işaret ederek aşırı sıcakların sadece yaşlı, çocuk, hastalar ve savunmasız grupların değil, halkın geneli için tehdit oluşturduğu uyarısında bulundu. Hava durumu tahmincileri ve uzmanları, Avrupa'da alışılmadık derecede sıcak hatta muhtemelen en sıcak yazın beklendiği konusunda uyarıyor (Joe Klamar/AFP) -
11/30
20 Haziran 2024 - Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de polis, öğrencilerin Eğitim Bakanlığı önünde düzenlediği eylemde protestoculardan birini böyle gözaltına aldı. 18 Haziran'da gerçekleştirilen ve 9 milyondan fazla kişinin girdiği Üniversite Hibe Komisyonu Ulusal Uygunluk Testi, soruların sınavdan önce darknet'e sızması gerekçesiyle iptal edilmişti. Bakanlık ayrıca meselenin Merkezi Soruşturma Bürosu'na devredildiğini de açıkladı (UGC NET 2024) (Priyanshu Singh/Reuters) -
12/30
19 Haziran 2024 - Ukraynalı askerler Harkiv Oblastı'ndaki Lyptsi köyü yakınlarında Rus askerlerine doğru 120 mm'lik bir havan topunu ateşliyor. Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya topyekün istila başlatmasının üzerinden tam 845 gün geçti (Viacheslav Ratynskyi/Reuters) -
13/30
18 Haziran 2024 - Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, başkent Pyongyang'a gelen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in karşılama töreni sırasında Putin'le yürüdü. İki lider en son eylülde Rusya'nın uzak doğusundaki Vostoçni kozmodromunda bir araya gelmişti ancak bu Putin'in 2000'den bu yana Pyongyang'a yaptığı ilk ziyaret. İki parya devlet arasındaki bağlar son yıllarda, özellikle de Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı istilasından bu yana güçleniyor. Kuzey Kore'nin, yörüngeye ikinci bir casus uydu yerleştirmedeki başarısızlığının ardından uzay teknolojisinin yanı sıra gıda, yakıt ve döviz yardımına ihtiyacı var. Rusya, Ukrayna'daki savaşında silah sıkıntısı çekmeye devam ediyor (Gavriil Grigorov/AFP) -
14/30
15 Haziran 2024 - 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda İtalya ve Arnavutluk arasında oynanan B Grubu mücadelesinde İtalyan orta saha Lorenzo Pellegrini (solda) ve Arnavut forvet Armando Broja'nın gözleri topta. Avrupa'dan 24 takımın mücadele ettiği ve Almanya'nın ev sahipliği yaptığı turnuva, dün Almanya ve İskoçya'nın karşı karşıya geldiği açılış maçıyla başladı. Ev sahibi, rakibini 5-1 mağlup etti. 51 maçın oynanacağı turnuvada kupanın sahibi 14 Temmuz'da başkent Berlin'de oynanacak maçta belli olacak (Kenzo Triboillard/AFP) -
15/30
14 Haziran 2024 - ABD'nin Florida eyaletinin Parkland kentindeki Marjory Stoneman Douglas Lisesi'nin yıkımı bugün başladı. 2018'deki burada gerçekleşen silahlı saldırıda 17 kişi hayatını kaybetmişti. Kurbanlardan bazılarının aile fertleri, okul arazisi üzerindeki çadırlardan töreni izledi. Yetkililere göre yıkımın tamamlanması birkaç hafta sürecek. Katliamın gerçekleştiği gün, o zamanlar 19 yaşında olan saldırgan Nikolas Cruz, AR-15 tarzı tüfeğini ve şarjörlerini alarak bir Uber'le eski lisesine gitmişti. Orada tüfeğini çıkarıp doldurduktan sonra okulun koridorlarında dolaşmaya başlamıştı. Koridorlarda ve sınıflarda öğrencilere ve personele gelişigüzel ateş etmişti. Sonunda okuldan ayrılmış ve birkaç kilometre ötede gözaltına alınmıştı. Cruz, 2022'de şartlı tahliye olasılığı olmaksızın ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı (Wilfredo Lee/AP) -
16/30
13 Haziran 2024 - Hayat pahalılığını protesto eden bir eylemci, Kenya Maliye Bakanı Njuguna Ndung, Nairobi'de hükümetin 2024/25 mali yılı bütçesini okumak üzere Kenya Parlamentosu'na gitmeden önce güvenlik görevlileri tarafından gözaltına alınırken tepki gösteriyor. Kenya Maliye Bakanı bugün Doğu Afrika ülkesinin şimdiye kadarki en büyük bütçesini ve kamu maliyesindeki açığı kapatmaya yardımcı olacak tartışmalı vergi tekliflerini sundu. Kenya ekonomisinde tarım, imalat, taşımacılık ve depolama, finans ve sigorta hizmetleri ve gayrimenkul başı çekiyor (Tony Karumba/AFP) -
17/30
12 Haziran 2024 - İtalya'nın Savelletri kasabasında G7 zirvesine ev sahipliği yapacak Borgo Egnazia otelinin etrafında polis araçları yolu kapatıyor. Dünyanın en büyük 7 ekonomisini bir araya getiren, bu yıl 13-15 Haziran'da düzenlenecek G7 Liderler Zirvesi'nde Gazze'de ateşkes konusunun ve Ukrayna'daki savaşın gidişatının ana başlıklar olması bekleniyor. Liderler, "Hint-Pasifik" konu başlığı altında da Çin'le ilişkileri tartışacak (Filippo Monteforte/AFP) -
18/30
11 Haziran 2024 - Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakar Parti lideri Rishi Sunak, 4 Temmuz'daki genel seçim öncesinde İngiltere'nin orta kesimindeki Silverstone'da Muhafazakarların genel seçim manifestosunu açıklamak üzere bir konuşma yaptı. Sunak, II. Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren Normandiya Çıkarması'nın 80. yıl dönümü dolayısıyla Fransa'da düzenlenen etkinlikten erken ayrılmasından ötürü gündem olmuştu. Sunak'ın etkinlikten erken ayrılma sebebinin seçimlerle ilgili bir röportaja katılması olduğu ortaya çıkınca Başbakan rakiplerinin sert eleştirilerine maruz kalmıştı. Anketler Sunak'ın İşçi Partisi lideri Keir Starmer'ın 20 puan gerisinde olduğunu gösteriyor (Benjamin Cremel/AFP) -
19/30
10 Haziran 2024 - Hindistan'ın Prayagraj kentinde kadınlar susuzluklarını sokak çeşmesinden su içerek gidermeye çalışıyor. 122 yılın sıcaklık rekorunun kırıldığı ülke tarihin en büyük kuraklık tehlikelerinden biriyle karşı karşıya… Ülkenin kimi kuzey bölgelerinde sıcaklıklar Mayıs ortasından beri 45 derecenin altına inmedi. Ülkenin meteoroloji kurumu dün bir kez daha uyarı yayımladı. Hindistan'da 2000'li yılların en ölümcül sıcak hava dalgası 2015'te gerçekleşmiş, en az 2 bin 81 kişi hayatını kaybetmişti. Benzer bir tablonun yaşanmasından korkuluyor (Anil Shakya / AFP) -
20/30
9 Haziran 2024 - İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenen 2024 Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda Ukraynalı Yaroslava Mahuchikh kadınlar yüksek atlama finali sırasında. Olimpiyat Stadı'nda gerçekleştirilen organizasyonda Türkiye'nin milli soprcuları da yarıştı. 110 metre engellide yarı final koşan Mikdat Sevler, 13.68 ile serisinde 4. sırayı aldı. Finale yükselemeyen Mikdat, genel sıralamada 14. olarak şampiyonayı tamamladı. Erkekler 100 metre yarı finalinde mücadele eden Kayhan Özer de final bileti alamadı. Kayhan, 10.45'lik derecesiyle serisinde 8'inci, genel sıralamada ise 21. oldu. Avrupa Atletizm Şampiyonası, 12 Haziran'da sona erecek (Kai Pfaffenbach/REUTERS) -
21/30
8 Haziran 2024 - Hindistan'ın Haydarabad kentinde bir astım hastasına geleneksel “balık ilacı” veriliyor. Her yıl binlerce astım hastası, nesiller boyunca sadece aile üyelerine aktarılan gizli bir bitki formülünü saklayan Bathini Goud ailesinden bu balık tedavisini almak için buraya geliyor. Bitkiler canlı bir sardalya ya da yılan başlı murrel balığının ağzına yerleştiriliyor ve hastanın boğazına bırakılıyor (Mahesh Kumar A./AP) -
22/30
7 Haziran 2024 - Olimpiyat halkaları Paris'teki Eyfel Kulesi'nde. Paris Olimpiyatları'nın organizatörleri, Yaz Oyunları'nın Fransa'nın başkentinde başlamasına 50 gün kala halkaları Eyfel Kulesi'ne yerleştirdi. Tamamen geri dönüştürülmüş Fransız çeliğinden yapılan 5 halkadan oluşan, yaklaşık 30 metre uzunluğunda ve 13 metre yüksekliğindeki yapı, Paris'in merkezindeki 135 yıllık tarihi kulenin Sen Nehri'ne bakan güney tarafında sergilenecek (Michel Euler/AP) -
23/30
06 Haziran 2024 - Güney Afrika'nın Uitenhage kentinde bir öğrenci, yakın zamanda gerçekleşen sel sebebiyle hasar gören bir köprünün yanında. Yerel yetkililerin açıklamasına göre, Güney Afrika'nın doğu kıyılarında sağanak yağmur ve şiddetli rüzgarların neden olduğu sellerde en az 22 kişi hayatını kaybetti. Sel iki doğu eyaletinde birçok yeri vurdu, nadir görülen iki hortum oluştu, sıcaklıklar düştü ve bazı orta bölgelere kar yağdı (Gianluigi Guercia/AFP) -
24/30
05 Haziran 2024 - Fransa'nın Normandiya bölgesindeki Sannerville'de halk, Normandiya Çıkarması'nın (D-Day) 80. yıldönümü kapsamında 400 kadar Britanyalı, Belçikalı, Kanadalı ve ABD'li paraşütçünün D-Day'de hava indirme kuvvetlerinin katkısını anmak için atladığı çok uluslu paraşüt atlayışına katıldı. Gaziler ve yüksek rütbeliler çıkarmanın 80. yıldönümünü anmak üzere Normandiya'da bir araya geldi ( (Laurent Cipriani/AP) -
25/30
4 Haziran 2024 - Çiftçiler Avrupa Birliği'nin çevre politikalarını protesto etmek için yüzlerce traktörle Belçika'nın başkenti Brüksel'e gitti ancak eylem, üyelerinin endişelerini yansıtmadığını söyleyen ana akım tarım grupları tarafından dışlandı. 6-9 Haziran'da yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinden birkaç gün önce Hollanda, Belçika, Polonya ve Almanya'dan çiftçiler, Avrupalı çiftçilerin rekabet gücünü zayıflattığını söyledikleri AB'nin çevreci politikalarını protesto etmek üzere Brüksel'e gitti. Protesto, Hollandalı lobi grubu Çiftçi Savunma Gücü tarafından organize edildi ve sağcı ve aşırı sağcı gruplar tarafından desteklendi. Polisin yaklaşık 500 traktör saydığı protesto, bu yıl Brüksel'de düzenlenen önceki çiftçi protestolarından daha küçüktü (Simon Wohlfahrt/AFP) -
26/30
2 Haziran 2024 - MotoGP sezonunun 7. yarışı olan İtalya Grand Prix'sini ev sahiplerinden 27 yaşındaki Francesco Bagnaia kazanırken 22 yaşındaki İtalyan Stefano Nepa ve 18 yaşındaki İspanyol Jose Rueda'nın yaptığı kaza yürekleri ağza getirdi (Jennifer Lorenzini/Reuters) -
27/30
1 Haziran 2024 - İtalya'nın başkenti Roma'da çocuklar, büyük bir Filistin bayrağının altında. Protestocular bugün Başbakan Giorgia Meloni'nin hükümetini ve Ortadoğu'daki savaşa dair politikalarını protesto etmek için yürüyüş düzenledi. Eylemcilerle polis arasında çatışma çıktı (Yara Nardi/Reuters) -
28/30
31 Mayıs 2024 - ABD'nin New York kentinde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın bir destekçisi, Trump Tower önünde düzenlenen protestoda ters Amerikan bayrağı sallıyor. New York jürisinin Trump'ı 34 ağır suçtan suçlu bulmasından bir gün sonra, Cumhuriyetçilerin muhtemel başkan adayı mahkumiyet kararını değerlendirdi ve kampanyasına yeni bir ışık tutmaya çalıştı. Reuters/Ipsos anketine göre Cumhuriyetçi seçmenlerin yüzde 10'u, karar sonrası Trump'a oy verme ihtimallerinin düştüğünü söyledi (John Minchillo/AP) -
29/30
30 Mayıs 2024 - Hindistan'ın Varanasi kentinde bir kadın, şiddetli sıcak hava dalgasının yaşandığı sıcak bir yaz gününde bir dükkanın önünde sergilenen hava soğutucularının yanından geçiyor. Uzmanlar bugün yaptıkları açıklamada, Hindistan genelindeki aşırı sıcakların en kötü etkilerini ülkenin kalabalık megakentlerinde gösterdiğini belirterek, sıcakların hızla bir halk sağlığı krizine dönüştüğü uyarısında bulundu. Hindistan, birçok şehirde sıcaklıkların 45 santigrat derecenin çok üzerinde seyrettiği bunaltıcı bir sıcak hava dalgasına maruz kalıyor (Niharika Kulkarni/AFP) -
30/30
29 Mayıs 2024 - Güney Afrika'da bir seçmen sandık başında. Yarısının yoksulluk çektiği tahmin edilen 62 milyon nüfuslu ülkenin 30 yıllık demokrasi tarihinin en önemli seçimi gerçekleştirilirken, anketler Afrika Ulusal Kongresi partisinin meclis çoğunluğunu ilk kez kaybedebileceğine işaret ediyordu. 70 siyasi partinin ve 11 bağımsız adayın yarıştığı seçimde ilk sonuçların gece saatlerinde açıklanması bekleniyor. Kesin sonuçlarınsa 2 Haziran Pazar günü açıklanması planlanıyor (Emilio Morenatti/AP)
HDK'nin tezleri
Öte yandan HDK'nin tezleri, anlatıları ve askeri genişlemeleri aynı zamanda liderlerinin ve destekçisi kabilelerin Sudan'ı yönetme emellerini gerçekleştirme gücünün boyutunu belirleyen soruları gündeme getiriyor.
Çünkü Yeni Sudan Projesi'nin ayrıntılarına göre HDK'nin, Sudan'da demokratik dönüşümün ve eşit vatandaşlık devletinin gerçekleştirilmesine ilişkin fikirleri benimsediği tezinin, HDK'nın siyasi ve sosyal kuluçka merkezleri arasında bile inandırıcılığı yok.
Zira bunların inşa ve kalkınma umutları olan spesifik bir siyasi projeden ziyade ırkçı ve intikamcı eğilimleri bulunuyor.
Askeri düzeyde HDK'nın Sudan Devleti'nin varlığını sürdürecek kurumsal anlamda orduya alternatif olma yeteneği yok denecek kadar az.
Burada iki zorluk ortaya çıkıyor; birincisi, HDK liderliğinin tüm kuvvetleri askeri olarak kontrol edebilme seviyesi. İkincisi ise bu güçlerin savaş boyunca işledikleri ihlallerin boyutu.
Bu ise onu Sudan'da kabile ve sosyal düzeyde büyük bir intikam birikimiyle karşı karşıya bırakıyor. Hem iç hem de dış düzeylerde HDK'nin siyasi kabul elde edememesinin temellerini atıyor.
Sonuç olarak bize öyle geliyor ki, çatışan iki tarafın anlatıları, şu anda yaşadığımız insanlık trajedileri dışında bir gerçekliğe ulaşmayı sağlayacak araçlara sahip değil.
Öte yandan, her kesimden sivil taraflar, iki tarafın da herhangi bir anlatısının veya tezinin gerçekliğinin olmadığının tamamen farkında görünüyor.
Ama aynı zamanda ilk adım olan ateşkes ile savaşı sonlandıracak bir yol haritasına sahip olmaktan da tamamen aciz.
Uluslararası çatışma
Şu anda önerilen, Sudanlı sivil taraflar arasında koordinasyonun sağlanmasıdır.
Bunun amacı, Temmuz'un ilk haftasında savaşın ertesi günü ile ilgili bir konferans düzenlemesi beklenen Kahire'nin çabaları doğrultusunda, savaşın ertesi gününün denklemleri üzerinde anlaşmaya varmaktır.
Koordinasyon çabaları, Kahire toplantısının ardından Addis Ababa ve Cenevre'de Afrika ve Avrupa Birliği tarafından düzenlenecek toplantılar tarafından rehin alınacaklar.
Zira Sudan'daki barış girişimleri nasıl bölgesel çekişme ve çatışma kaynağı ise Sudan sivil güçleri arasında savaşın sona erdirilmesine yönelik koordinasyon da uluslararası taraflar arasında çekişme kaynağı oluşturuyor, çünkü herkes denklemde yer almak istiyor.
Bu durumun ortasında uluslararası toplumun Sudan kriziyle Güvenlik Konseyi çerçevesinde etkileşim kurma yönünde ilerlediğini düşünüyorum.
Bu ise BM Sözleşmesi'nin 7'inci maddesinin yetkisi altında kararların alınması kapısını açıyor.
Benim tahminime göre, bu adımın beklenen sonuçları Sudan'daki çatışmanın sona ermesi değil, belki de hem Mali'de hem de Somali'de olduğu gibi onlarca yıl devam edecek çatışmanın yönetilmesi olacaktır.
Bu, hükümet, seçkinler ve belki de halk olarak Kahire'nin direndiği bir husus. Ancak bunun için ister Tekaddum Koordinasyonu içinde ister dışında olsun, Sudanlı elitlerin en büyük kesiminin desteğine ihtiyacı var.
Böylelikle savaşın uzamasını engelleme ve kıtamızda hiçbir faydasını görmediğimiz 7'inci maddenin sonuçlarından kaçınma iradeleri varsa farklı bir yol seçebilirler.
Zira söz konusu madde açık sorular durumunun devam etmesine ve "bu tartışmanın kazananı kim?" sorusuna kimse cevap veremezken, ülkelerin çökmesine katkıda bulundu.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Bu makale Independent Türkçe için Independent Arabia gazetesinden çevrilmiştir.
