Hamas'ın yeni bir rapor yayımlaması ne anlama geliyor?

Hareket, 1987 Bildirisi'nin ötesine geçerek kendisini Filistin denkleminde inkâr edilemeyecek gerçek bir siyasi parti olarak sunmaya çalışıyor

Fotoğraf: AFP

Hamas, 18 sayfadan oluşan ve 5 ana başlığa ayrılan "Neden Aksa Tufanı Operasyonu?" adlı resmi bir rapor yayımladı.

Söz konusu rapor, işgal ordusunun iddialarına yanıt vermek, tarafsız bir uluslararası soruşturma yürütmek, dünyaya Hamas'ın kim olduğunu ve neyin gerekli olduğunu hatırlatmak için yazıldı.

Hamas raporda Aksa Tufanı operasyonuna ilişkin hikâyesini, harekete yol açan sebepleri açıklayarak anlattı.

Operasyonun, İsrail'in Filistin davasını ortadan kaldırmayı, toprakları işgal etmeyi ve Yahudileştirmeyi, Mescid-i Aksa ve kutsal mekanları ortadan kaldırmayı ve Gazze Şeridi'ndeki haksız kuşatmayı sürdürmeyi amaçlayan İsrail planlarına karşı koymak için gerekli bir adım ve doğal bir tepki olduğunu açıkladı.

Raporun tamamı, Hamas'ın iç değişimlere uygun yeni bir üslup benimseyeceğine işaret ediyor. Bu yeni rapor, siyasi izolasyonu kırmayı ve Hamas'ın rolünü yeniden canlandırmayı amaçlıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Doğrudan geri bildirim

Rapor metninde Hamas'ın talepleri, İsrail saldırganlığının durdurulması, Gazze Şeridi'ndeki ablukanın kaldırılması, yardım ve yeniden imarın başlatılması ve İsrail'in işgalinden dolayı yasal olarak cezalandırılması gibi hususların belirtildiği görülüyor.

Ayrıca Gazze Şeridi'nin geleceğini belirlemeyi amaçlayan her türlü uluslararası ve İsrail projesi reddedilerek, Filistin halkının, Sina'nın, Ürdün'ün ya da 1948 Araplarının yerlerinden edilmeyeceğini kabul ederek kendi geleceklerine karar verecek olanlar olduğu ifade ediliyor.

Bu bağlamda, geri kalan iddia ve çağrıların iç içe geçmiş olduğunu ve daha fazla tanımlama, mahkeme baskısı veya gerçekçi pratik çözümler olmaksızın genellemelere odaklandığını belirtmek gerekir.

Hareket, içeridekiler ve dışarıdakiler arasında gerçek bir bölünmeden mustarip. Özellikle İsrail'de savaş liderlerinin ortaya çıkmasının ardından siyasi ve saha liderlerinin teknik olarak ortadan kaybolmasıyla, arabulucuların önerilerine herhangi bir spesifik tepki vermemek (desteklemek veya reddetmek) ve sessizlikle yetinmek ya da İsrail tarafının kendi koşulları çerçevesindeki varlığını göz önünde bulundurarak genel bir yanıt vermek, mustarip olunan başlıklar arasında.

Hamas'ın, liderlerinin Gazze Şeridi'nden çıkarılması ve resmi olarak sınır dışı edilmesi yönündeki taleplerden duyduğu korku hâlâ masada ve Hamas liderleri tarafından reddediliyor.

Hareket, taktiksel olarak ılımlı uzlaşmaya dönme girişiminin yanı sıra, savaşı sona erdirecek herhangi bir alternatif seçeneği de kabul etmeyi reddediyor.

Söz konusu girişim, teknokratik veya uzmanlaşmış olmayan bir ulusal hükümet kurma olasılığıyla birlikte müzakerelerin daha kapsamlı bir denkleme göre kabul edilmesini içeriyor.

Bu yeni rapor, resmi Hamas Bildirisi'nin metninden ve daha sonra değiştirilen rapordan çeşitli açılardan farklılık gösteriyor.

Siyasi veya güvenlik incelemelerinden bahsetmiyor; bunun yerine hiçbir anlamı olmayan cümleler, ifadeler ve moda sözcükler içeriyor.

Yönelim veya pozisyonlarda bir değişikliği hedef almıyor; bunun yerine Hamas'ın İsrail'le ilişkilerde yaptıklarını meşrulaştırıyor.

Aynı zamanda olup bitenlere ilişkin uluslararası bir soruşturma yürütülmesine de odaklanıyor.

Hareketin ABD, Avrupa ve İsrail perspektifinden 'terörist'olarak algılandığı göz önüne alındığında bu tamamen anlaşılmaz bir durum.

Raporda hareket içindeki reformlara veya bölgedeki ülkelerle veya uluslararası taraflarla ilişkilere ilişkin önceliklere veya kontrollere değinilmiyor.

Ayrıca raporun daha önce yazıldığı anlaşılıyor. Çünkü 180 gün süren çatışmalardan sonra herhangi bir yeni olaya değinmiyor.

"Genel cümleler", yapıcı ifadeler, popülist bir söyleme odaklanma ve daha fazlası ışığında, Hamas raporu kimin yayınladığını da belirtmedi.

Ayrıca "belirli bir tarih" ya da yayımlanmasına ilişkin özel bir sorumluluğun kabul edildiğine de işaret edilmedi.

Rapor retorik ve yankı uyandıran ifadeler içeriyor. Direnişten söz edildiğinin doğrulanması ve Filistin halkına dayatılan herhangi bir seçeneğin reddedilmesi dışında, hareketin benimseyebileceği veya onaylayabileceği herhangi bir sabiteyi onaylamıyor. raporde ayrıca Hamas'ın Filistin halkından sorumlu olduğu belirtiliyor.

Filistin halkını temsil edenin Filistin Yönetimi ya da uluslararası alanda tanınan el-Fetih Hareketi değil, Hamas olduğu ifade ediliyor.

Raporda, özellikle "Neden Aksa Tufanı Operasyonu?" başlıklı ilk maddede ve genel olarak meşrulaştırıcı bir dille, İsrail'in 1948'deki kuruluşundan günümüze kadar uzanan geniş bir tarihsel anlatım yer alıyor.

Filistin'deki gelişmelerin seyri, İsrail ve ABD'nin tutumu hakkında kapsamlı bir tarihsel anlatının yanı sıra, Aksa Tufanı Operasyonu'nun ana hedefi, Hamas'ın Filistin halkı adına yaptıklarıyla ilişkilendiriliyor.

Dolayısıyla operasyonun bu dönemde gerçekleştirilmesinin planlandığı ifade ediliyor.


Gerçek tutarsızlıklar

Birtakım hesapları içeren yeni bir raporun yayımlanması ve mevcut askeri operasyonun gidişatında tutarsızlıkların ortaya çıkmasıyla birlikte, anlaşmazlık şu anda yurtiçindeki ve yurtdışındaki Hamas arasında yoğunlaşıyor.

Hamas'ın yeteneklerinin yüzde 60'ının hedef alındığı ve hareketin mevcut Filistin denkleminde devam etmesi ya da rolünün şu anda marjinalleştirilmesi durumunda bu yetenekleri yeniden inşa etmenin uzun yıllar alacağı yönünde bir beklenti var.

Hareketin elinde en fazla sayıda İsrailli askeri tutuklu bulunduğundan, içerideki Hamas'ın gerektiğinde güvenliği ve siyasi müzakereleri yönetmede üstünlük sağlayacağı varsayılıyor.

Belki de bu en önemli öncelik olacaktır. Bu, uluslararası ve bölgesel baskılara maruz kalan ve birden fazla alanda faaliyet gösteren yurtdışındaki Hamas'ın aksine, yurtiçindeki Hamas'ın aynı zamanda kendi güvenlik ve siyasi koşullarını da belirleyeceği ve gerçek taviz vermeyeceği anlamına geliyor.

Hamas arasında içte ve dışta birtakım gerilimler var. Gerçekten de İsrail'in ve bölgedeki nüfuzlu ülkelerin, özellikle de içeride İslami Cihad Hareketi'nin ve bölgesel olarak İran'ın varlığı göz önüne alındığında, bu bağlamda önemli sonuçlarını teyit edecek şekilde faydalanabilecekleri genel bir fikir birliği yok.
 


Söylenmeyen noktalar

Raporda Filistin Devleti'nin sınırları ya da topraklarının tanımına değinilmiyor.

Bu, Hamas'ın yalnızca Gazze'de veya 1967 topraklarının herhangi bir yerinde Filistin Devleti'nin kurulabileceğine inanabileceğini gösteriyor.

Bu, raporda bağımsız bir Filistin Devleti'ne yol açacak herhangi bir yeni girişimin benimsenmemesi nedeniyle, hareketin tarihi Filistin topraklarının yüzde 82'sinden vazgeçtiği anlamına geliyor.

Hamas, söz konusu raporde Filistin meselesini tasfiye etmeyi veya Filistin halkının haklarını kısıtlamayı amaçlayan tüm anlaşmaları, girişimleri ve çözüm projelerini reddettiğini ve herhangi bir siyasi proje, girişim veya programın bu hakları etkilememesi gerektiğini doğruluyor.

Buna karşı çıkmak veya çelişmek uygun değildir. Ayrıca raporde, direnişe ve silahlarına zarar verilmesi, direnişin araç ve yöntem çeşitliliği üzerinden yönetilmesinin direniş ilkesinin zararına olmadığı, çatışma yönetimi süreci içerisinde yer aldığından da söz edilmedi.


Sonuç:

Hamas, 1987'de onayladığı ve hâlâ devam eden siyasi tartışmalara yol açan tüzüğünün ötesine geçmeye çalışıyor.

Bu durum, hareketin kendisini Filistin denkleminde, Hamas'ın İsrail'i tanıması ve İsrail'in varlığını kabul etmesi için doğrudan koşullar belirleyen Ortadoğu Dörtlüsü'nün kararlarına bağlı kalmadan bypass edilemeyecek gerçek bir siyasi parti olarak temsil etmeye çalıştığını gösteriyor.

Hareketin kurucusu ve manevi lideri Şeyh Ahmed Yasin'in yaklaşık 25 yıl önce, 10 yıllık ateşkes ve 1967 savaşında İsrail tarafından işgal edilen Filistin topraklarında bir Filistin Devleti kurulması konusunda anlaşarak Hamas'ın tanınmasını teklif etmesi dikkat çekiyor.

Filistin Yasama Konseyi Başkanı Aziz Duveyk, Hamas'ın İsrail'in var olma hakkını kabul ettiğini ve İsrail'in ortadan kaldırılması çağrısında bulunan sözleşmesini iptal etmeye hazır olabileceğini doğruladı.

İsrail'in Hamas'a ilişkin algılamaları, raporun şu anda yayınlanmasının amacının Filistin Yönetimi üzerinde baskı oluşturmak ve böylece hareketin Filistin siyasi denkleminde dolaylı bir taraf olmasını sağlamak olduğu olasılığını dışlamıyor.

Hamas'ın korkusu, ABD'nin Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın meşruiyetini tazeleyip onunla iletişimi sürdürmesiyle Abbas'ın tüm siyasi sahneyi tek başına yöneteceği.

Hamas'ın bakış açısına göre 7 Ekim, uluslararası kamuoyunun Hamas'ı hesapsız bir operasyon yapmakla suçladığı gibi keyfi bir operasyon değil, Filistin halkının İsrail'e karşı ayaklanmasına doğal bir tepki çerçevesinde gerçekleşti.

 

 

Independent Arabia, Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU