Barbie, piyasaya sürüldüğü andan itibaren hiçbir zaman sadece bir oyuncak bebek olmadı.
Her kızın çocukluk anılarının ve hayallerinin ayrılmaz bir parçası oldu.
Dünyasının büyülü olmasıyla, kendisinden yaşça büyük olanların ilgi odağı olduğu için ona olan ilginin diğer oyuncak bebeklerde olduğu gibi sadece genç kızlarla sınırlı kalmaması dikkat çekiyor.
Keşfedildiğinden beri dünya çapında yayılmayı başardı ve başka hiçbir bebek onunla rekabet edemedi, ilk bulunduğu çerçeveyi aşan özel bir durum oluşturdu.
Yeni Barbie filminin sinemalarda lansmanının yarattığı kargaşa, buna eşlik eden pazarlama kampanyaları ile moda, sinema ve sosyal medya dünyasında ortaya çıkan trendler, Barbie'nin eşsiz etkisinin belki de en güzel kanıtı.
Yıllar geçtikçe, bebeğin farklı zevkleri tatmin eden ve hatta farklı kültürleri yansıtan sayısız kopyası oldu, ancak hepsi, görünüşlerinin ilk on yıllarında, kadın klişelerine uyan güzellik standartlarını yansıtıyordu.
Böylece dünya çapında onu taklit etmek isteyen birçok kızın hayallerini somutlaştırdı. Aynı zamanda bu görüntü, örnek aldığı kızlar üzerindeki olumsuz psikolojik etkileri nedeniyle tartışmalara yol açtı.
Oyuncak bebek, onu her zaman ayırt eden zengin yapısı yanında, gerçekçi olmayan güzellik standartlarına sahip, dünyadaki farklı kadınların gerçekliğinden her zaman uzak görüldü.
Ancak, bebeği üreten şirket, çoğu kişinin Barbie'ye bakışına göre bazen başarısız olsa da her yaştan tüm kız çocuklarının isteklerini karşılamak amacıyla, pazara sunulmasından elli yılı aşkın bir süre sonra attığı birkaç adımla tartışmayı sona erdirdi.
Sırları
1959'da Mattel ilk Barbie bebeğini çıkardı. Bunun için Amerikalı iş kadını Ruth Handler ve Mattel'in ortağı olan eşi Elliott'a şükranlar sunuluyor.
O zamanlar oyuncak bebeklerin çoğu küçük çocuk şeklindeyken Handler, oyuncak bebeklerle yetişkinmiş gibi uğraşmaktan zevk alan kızının kağıt bebeklerinden ilham aldı.
Handler'in kızının adı Barbara, bebeğin adının da Barbie olduğuna dikkat edin. O zamanlar sarışın ve kahverengi versiyonları mevcuttu.
Handler, kadın vücuduna sahip bir oyuncak bebek tasarlama fikrini ortaya attı ve bunda öncü oldu. Barbie'nin ilk versiyonu, şirketin tasarımcısı Charlotte Johnson tarafından tasarlandığı şekliyle siyah beyaz çizgili bir mayo giymişti ve saçları atkuyruğu yapılmıştı ve elinde güneş gözlüğü tutuyordu.
Şirket, bebeğin ilk versiyonunu genç bir model olarak pazarladı. İlk oyuncak bebeklerin Japonya'da yapıldığını ve işçilerin, bebeklerin kıyafetlerini elle diktiklerini unutmamak gerekir.
Oyuncak bebek ilk olarak resmi doğum günü olan 9 Mart 1959'da New York'taki Uluslararası Oyuncak Fuarı'nda göründü.
İlk yıl yaklaşık 350 bin oyuncak bebek satıldı ve Mattel'e göre her iki saniyede bir iki oyuncak bebek satılıyor.
Mattel, televizyon ve reklamlar aracılığıyla bir pazarlama stratejisi benimseyen ilk şirket olduğuna dikkat çekti. Birkaç oyun şirketi daha sonra ürünlerini tanıtmak için onu taklit etti.
1965 yılında şirket, Amerika Birleşik Devletleri'nin otoritesini ve üstünlüğünü yansıtmak için Barbie'nin astronot versiyonunu piyasaya sürdü.
Amerikalı astronot Neil Armstrong henüz aya ilk adımını atmadığı için de proaktifti. Yıllar geçtikçe, oyuncak bebekte şekil ve kalite açısından çeşitli değişiklikler yapıldı ve birçok kopyası ortaya çıktı. Ancak her zaman lüks aksesuarları ve kıyafetleriyle ön planda oldu.
Pek çok ürün, çeşitli alanlarda elde ettiği yaygınlığı gösteren Barbie işaretini de taşıyordu. Aynı zamanda, onun hakkında bir tartışma çıktı ve bazıları, bir yandan zalim kadınlığın görünümünden ve ayrıca kalıcı gençliği, zenginliği ve belirli güzellik standartlarını yansıtan imajından memnun olmadıklarını gösterdi.
Bu nedenle şirket, saygı duyduğu çoğulculuk ilkesini doğrulamak için birden çok kopyasını sunmaya istekliydi. 1968'de şirket ırkçılıkla suçlandıktan sonra, Christie adlı ilk siyah Barbie bebeğini piyasaya sürdü ve orijinal Barbie bebeğinin arkadaşıydı. Christie Afrikalı Amerikalıların haklarını sembolize etti.
Şirket, bazılarına göre yüzeysel, hiçbir iş yapmayan varlıklı kadın imajını yansıtıyor gibi görünen oyuncak bebeğe yöneltilen eleştirileri sınırlamak için daha sonra sattığı bebeklerin yüzde 55'inin sarışın ve mavi gözlü olmadığını doğruladı.
Şirket, Barbie üzerinde yaptığı değişikliklerle imajını değiştirerek başka bir kesimi kendine çekmiş oldu. Barbie doktorluk, astronotluk ve diğer mesleklerden vazgeçerek, alameti farikası haline gelen payetlerle süslenmiş lüks, pembe ağırlıklı modayı benimsedi. Aynı aşamada, bebeği büyük olaylarda ve trendlerde öncü yapma ilkesinden vazgeçti.
Barbie bebeğindeki kızın basmakalıp imajına yönelik eleştiriler nedeniyle üretici, bebeğin piyasaya çıkmasından 56 yıl sonra farklılığı ve çoğulculuğu kabul etme konusundaki kararlılığını teyit ederek, gerçeğe daha yakın ölçülerde bebeğin kopyalarını piyasaya sürdü.
Sonunda, Barbie'nin mükemmel boyutlarıyla ilgili tartışmalardan sonra şirket, bebeğin ince, düzgün vücutlu yapısını terk etti.
Gerçek hayatta ortalama bir kadının boyuna daha yakın olması yeniden değerlendirildi. Barbie'nin üç versiyonu da mevcuttu: tombul, uzun boylu ve kısa boylu. Barbie ayrıca 97 saç modeli, saç tipi ve dokuz vücut şekli ile çeşitli ırklar ve ten renkleri için farklı versiyonlar sunuyordu.
Psikoterapist Cynthia Bacchus'a göre, geçtiğimiz yıllarda üretici şirket çoğulculuk ilkesine saygısını vurgulamak için birkaç adım attı.
Buna göre, trizomili Barbie, sakat Barbie, vitiligolu Barbie ve kilolu Barbie gibi toplumdaki farklılığı dikkate alan versiyonları piyasaya sürdü. Bebeği karakterize eden kalıcı gençlik, çözülmemiş bir sorun olarak kaldı. Bu görüntü, gitmeyen güzelliğiyle akıllara kazınmış olarak kaldı.
Ama aslında Bacchus'a göre kız genellikle küçük yaşta oyuncak bebekle oynar, bu arada oyuncak bebek onun için daha büyük bir yaşta olmuş olur. Oyuncak bebekle oynarken geleceğe bakıyor ve onu taklit etmek istiyor ve tek başına mevcut olan çok sayıda kopya, ister genç ister yaşlı olsun her kız üzerinde olumlu bir etki yaratıyor.
Kızların özgüvenlerini ve kendilerine bakış açılarını etkilediği için birçok kişinin Barbie bebeği "Barbie etkisi" olarak bilinen şeyle ilişkilendirmesi talihsiz bir durum. Barbie'nin uzun boyu, bir aşamada bir klişe çizmeye katkıda bulunmuş olabilir.
Bu nedenle Barbie oyuncak bebek sahibi olan kızların özgüvenlerinin azalması ve bedene karşı olumsuz bir bakış açısına sahip olmaları beslenme bozuklukları, kilo kontrolü takıntısı, zayıflık gibi birçok sorunun ortaya çıkmasına neden oldu.
Öte yandan Barbie bebek, Barbie'nin birçok versiyonunda temsil ettiği kariyerleri, maceraları ve ilhamları sayesinde dünyadaki kızların ellerinden gelenin en iyisini yapmaları ve en iyi şekilde görünmeleri için bir örnek oluşturdu.
Bu, kadının yaşamdaki ve toplumdaki rolü ve önlerine çıkan engeller hakkında hakim olan geleneksel zihniyetle çelişmekte. Herkes, oyuncak bebeklerin çocuklar için onları düşünmeye motive eden ve başkalarıyla nasıl etkileşim kuracakları konusunda rehberlik eden bir örnek olarak önemli bir role sahip olduğunu bilir.
Barbie, kızın kendi hikayesini çizdiği, yaratıcılığını test ettiği ve geliştirdiği birden fazla senaryo ile çocukların oynaması için sahayı açık bırakan oyuncak bebeklerden biri olduğundan onun da önemli bir role sahip olduğu söylenebilir.
Kızlar on yaşında oyuncak bebeklerle oynamayı bırakabilse de, Barbie oyuncak bebek, kızın yaşamsal enerjisine duygusal olarak tutunması ve onun içinde bir aşamadan diğerine geçmesi için bir araçtı.
Ayrıca, çocuğun bir değişim veya zor koşullardan geçtiği aşamadaki temel rolünü de vurgular, böylece çocuklar için en önemli oyunlardan biri haline gelir.
Barbie' nin satın alınması, aynı zamanda, yaşamdaki boşluğu doldurmak için çocuklarda sosyal becerilerin ve hayattan zevk alma arzusunun gelişimini teşvik etmek için birden fazla arkadaş edinmeye benziyordu. Bir çocuğun oyuncak bebekle ilgilendiği süre boyunca, onun özelliklerinden daha çok etkilendiğini unutmayın.
Oyuncak bebekte özel bir durum
Geçen on yıllar boyunca Barbie bir oyuncak bebekten daha fazlası olduğunu kanıtladı.
1974 yılında New York'taki Times Meydanı'nın bir bölümü bir haftalığına Barbie Bulvarı olarak yeniden adlandırıldı.
Bugün Barbie, ABD'de piyasaya çıktığı hafta sonu üretim bütçesini aşarak 155 milyon dolarlık rekor hasılat elde etti.
Bu, çevresinde oluşan kargaşayı, pembe renkli haykırışları ve sosyal medyada yayılan videoları ve uluslararası markaların dünyadaki ilk şovlarıyla birlikte Barbie için özel koleksiyonlar çıkarmaya başvurmasını unutmadan gerçekleşti.
Sadece oyun dünyasının değil, moda, güzellik ve sinema dünyasının da ikonu haline gelen ve kız çocuklarına ilham kaynağı olan oyuncak bebeği dünya adeta kutluyor.
Independent Arabia
© The Independentturkish
