Çin kapısı ve Hint ziyaretçi

Bugünün dünyası ve güç kartları farklı, ancak ABD'nin Hindistan ile askeri iş birliğini ve teknolojik alışverişi derinleştirmeye yönelik herhangi bir kesin kararı, Asya ve uluslararası düzeyde önemli bir gelişme oluşturacak

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pekin ziyaretinde Çin Dışişleri Bakanı Qin Gang ile görüştü / Fotoğraf: AP

Yıl 1971 idi. Çin, garip, bilinmeyen ve adı zor bir ziyaretçiyi gizlice kabul etti. Ziyaretçinin adı Henry Kissinger'dı.

Çin, o zamanlar adı Mao Zedong olan "Büyük Kaptan"ın gölgesinde yaşıyordu.

Richard Nixon yönetimi için "emperyalizmi kağıttan bir kaplan" olarak gören, Kore ve Vietnam savaşlarına katıldığında düşman ABD'ye kan kaybettiren ve cepheleri ABD askerlerinin kanlarından oluşan birer kan gölüne dönüştüren adamın ülkesine dışişleri bakanını göndermesi kolay değildi.

Kissinger, en önde gelen iki komünist başkent Pekin ve Moskova arasındaki şiddetli düşmanlıktan faydalandı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Kendi ülkesine benzemeyen Çin kıtasının kapılarını araladı ve Washington'un Sovyetler Birliği'ni dizginlemek ve boyun eğdirmek için "Çin kartını" kullanmasını sağladı.

O tarihi ziyaretten 11 yıl sonra, şu anda "Henry Kissinger'ın ofisinde" oturan ve bugün Çin'in kapısını çalan kişi, Anthony Blinken ABD'de doğdu.

Yarım yüzyıldan fazla bir süre sonra bugün Blinken aynı ülkeye gidiyor. Başka bir dünyada başka bir Çin'i ziyaret ettiğini kimsenin ona hatırlatmasına ihtiyacı yok.

Bugünün Çin'i, yüz milyonlarca yoksul insanla dolu ve ekonomisi katı ideolojik reçetelerle sendeleyen Mao'nun Çin'i değil.

Mao'dan sonra geçmişte değil gelecekte yaşayan bir adam doğurduğu için şanslıydı.

Deng Şiaoping, yaşadığı çağla uzlaşması için ülkesinin ve iktidar partisinin damarlarına bir damla gerçekçilik enjekte etti.

Deng, Mao'nun saygınlığını korudu ama onun mezarından ülkeyi yönetmesine engel oldu.

Eski sloganları buzdolabına koyarak kendisini ilerleme, kalkınma, yoksullukla mücadele terimlerine verdi.

İdeolojik köktendinciliğin engellerinden ve kafeslerinden uzaklaşarak ilerlemenin mekanizmalarından yararlandı.

Blinken'in ziyaret ettiği Çin, yaklaşık 700 milyon vatandaşını yoksulluktan kurtaran Çin'dir.

Bugün, giderek daha güçlü bir orduya dayanan dinamik ve rekabetçi bir ekonomi ve teknolojik bir kaledir.

Dünyanın feci bir son uçurumuna doğru hızla ilerlemesini önlemek için gerekli bir güçtür.

Blinken'ın ziyareti, Kissinger'ın ünlü ziyareti sırasındaki dünyadan farklı bir dünyada gerçekleşiyor.

Sovyet imparatorluğu intihar etti ve şimdi müzelerde ve kitaplarda uyuyor.

Küllerinden, bugün Vladimir Putin adlı yaralı, Berlin Duvarı'nın ve Sovyetler Birliği'nin enkazından doğan, tek süper gücün dünyasına karşı büyük bir askeri ve siyasi isyana öncülük eden savaşçının gölgesinde yaşayan Rusya doğdu.

Putin, dünya gölüne büyük bir patlayıcı attı. Mihail Gorbaçov'un parmak izleri Stalin'in parmak izini ve Nazi Almanyası'nı engellemedeki büyük rolünü taşıyan İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra doğan dünyayı tedavülden kaldırırken, Putin'in parmak izleri, Gorbaçov'un parmak izlerini taşıyan dünyayı uçuruma itti.

Tek kutuplu dünya ölümcül bir darbe aldı. Mevcut uluslararası kargaşanın net bir başlığı var.

Bugün, pek çok tehlikeye açık çok kutuplu bir dünyanın doğum sancılarını yaşıyoruz. ABD stratejisini, yeni düşmanı kontrol altına alacak şekilde uyarlıyor.

Çin'in hızlı yükselişi, ABD'nin kaldırabileceğinden daha büyük. Mesele, "İpek Yolu"nun cazibesinin ötesine geçiyor. Mesele, büyükler kulübündeki büyük darbenin özellikleriyle ilgili.

Blinken'in yeni tehlikeler aşamasına uyum sağlamaya çalıştığı açık ve net. Çin'in Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini desteklemekte fazla ileri gittiğini görmek ABD'nin çıkarına değil.

Çin'i gerçekçi politikasını sürdürmeye itecek bir ateşkes sağlanmalı ki Washington, Rusya'nın Ukrayna bataklığından galip çıkmasını önleme hedefine ulaşabilsin.

Tayvan krizinin patlak vermesini ertelemeyi kolaylaştıracak bir ateşkes gerekiyor, çünkü dünyanın aynı anda iki devasa patlayıcıyla yüzleşme gücü yok.
 


Batı ile keskin bir çatışma Çin'in de çıkarına değil. Bu tür bir çatışma, ABD ve Avrupa Birliği ile geniş çaplı ve hayati ekonomik ilişkilerini tehdit edecek.

Ancak müzakerelerde sabır silahını kullanmakta mahir olan Çin, Sovyetler Birliği'nin yıkılmasına yol açan yarışa benzer bir yarışta ABD'nin kendisini tek bırakmayı amaçlamadığına dair teminat istiyor.

Bu hafta dünya bir başka büyük ziyarete daha tanık olacak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Beyaz Saray'ın değerli konuğu olacak.

Bu, çok kutuplu bir dünyada yeni dengeler arayan dünya için tarihi ve dönüm noktası olabilecek bir ülkenin ziyareti.

ABD'nin Çin'in hızlanan yükselişini başka bir Asya devi Hindistan'a güvenmeden kontrol altına almanın imkansız olduğu sonucuna vardığı açık.

Modi'nin ülkesi dünyanın en büyük nüfusuna sahip. Ucuz işgücü sağlayan, önemli teknolojik yeteneklere sahip, kendine has özelliklerine rağmen Batı ile bazı değerleri paylaşan bir demokrasi içinde yaşayan devasa bir pazar.

Batı, Çin'in "dünyanın fabrikası" statüsünü sürdürmeye devam etmesi tehlikesinden kaçınması gerektiğine giderek daha fazla inanıyor.


Modi'nin politikaları oldukça gerçekçi. Ordusunun silahlarının yarısından fazlası Rus ve şimdiye kadar Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini açıkça kınamaktan kaçındı.

Ayrıca Hindistan, BRICS ve Şanghay İşbirliği Örgütü'nün önde gelen bir üyesi. ABD'nin, Sovyetler Birliği'nin emellerini dizginlemek için "Çin kartını" kullandığı gibi, Çin devinin yükselişini frenlemek için "Hint kartını" kullanması kolay olmayacak.

Bugünün dünyası ve güç kartları farklı, ancak ABD'nin Hindistan ile askeri iş birliğini ve teknolojik alışverişi derinleştirmeye yönelik herhangi bir kesin kararı, Asya ve uluslararası düzeyde önemli bir gelişme oluşturacak.

ABD ile Hindistan arasında Japonya ve Güney Kore'yi de içine alan ciddi bir ittifakın temellerinin atılması Çin'e yönelik güçlü bir mesaj, büyükler kulübündeki koltukları yeniden düzenleme arayışında olan dünyada bir dönüm noktası oluşturacak.

Yeni dengeler arayan çalkantılı dünyada diğer ülkeler ne yapabilir?

Bu geçiş aşamasında, geçişleri iyi okuyan ülkelerin bir yeri olacak.

Ekonomilerini rekabet dünyasına ve teknolojik yarışa hazırlayabilen, ortak çıkarlar ve deneyim alışverişi temelinde farklı ilişkiler kurabilen ülkeler bir yer edinebilecek.

Canlı ekonomisi bağımsız kararlarını ve özgür seçimlerini destekleyen canlı ülkeler başarılı olacak.

Uluslararası ilişkilerde çıkar evliliği, duygu evliliğinden çok daha iyidir.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Independent Türkçe için çeviren: Beyan İshakoğlu

Şarku'l Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU