AYM'nin Can Atalay kararı TBMM'de okundu

TBMM Genel Kurulu’nda, Gezi davası hükümlüsü Can Atalay’a ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin verdiği hak ihlali kararı okundu. TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca’nın yönettiği oturumda kararın okunmasının ardından Genel Kurul kapatıldı

Genel Kurul’un açılışında, yoğun bakımda tedavi altında olan TBMM Başkanvekili ve DEM Parti Milletvekili Sırrı Süreyya Önder için geçmiş olsun dilekleri paylaşıldı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Ardından, Biçer Karaca dikkat çeken bir konuşma yaptı:

Şimdi yapacağım konuşmayı, Sayın TBMM Başkanvekilimiz Sırrı Süreyya Önder'in eminim en çok memnun olacak en çok mutlu olacağı bir konuşma. İnanıyorum ve diliyorum, aramıza sağ salim döndüğünde bu konuşmadan dolayı, ilk memnuniyet ifadesinde bulunacak kişinin kendisi olacağını burada ifade etmek isterim.

Anayasa’nın 6’ncı maddesinde yer alan “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesini hatırlatan Biçer Karaca, bu bağlamda Hatay halkının oylarıyla seçilmiş Can Atalay’ın milletvekilliği görevini ifa edememesinin anayasa ve hukuk düzenine aykırı olduğunu söyledi. Şöyle devam etti:

Bu nedenle anayasamızın 153'üncü maddesine göre Anayasa Mahkemesi kararları başta yasama organı olmak üzere tüm kurum ve kuruluşları bağlayıcı olduğu aşikar olması ve amir hüküm olması hasebiyle bugün Anayasa Mahkemesi kararının Milli Egemenlik Haftası'na girdiğimiz bu süreçte hüküm kısmını bir kez daha hatırlatmak bakımından okunmasına karar verdim ve bu hüküm kısmını Sayın Katip üye arkadaşıma okutuyorum.

Bu konuşmanın ardından CHP’li Katip Üye Sibel Suiçmez tarafından, Anayasa Mahkemesi’nin “Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesi işleminin yok hükmünde olduğu” yönündeki kararı okundu.

Kararın okunması sırasında, Başkanlık Divanı’nda bulunan AK Parti Mersin Milletvekili Havva Sibel Söylemez yerinden kalkarak Genel Kurul’dan ayrıldı. Yerine CHP’li Katip Üye Elvan Işık Gezmiş oturdu.

Kararın okunması AK Parti sıralarında tepkilere yol açtı. Bazı AK Partili milletvekilleri salonu terk ederken, Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta’nın da aralarında bulunduğu bazı isimler “Bu yaptığınız çok yanlış” ifadeleriyle tepkilerini dile getirdi. CHP’li milletvekillerinin alkışlarıyla karşılık verdiği kararın ardından Meclis’te kısa süreli bir gerginlik yaşandı.

AK Parti'den "Can Atalay kararının okunmasına" tepki

AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta da AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu ve AK Partili milletvekilleri ile birlikte TBMM'de düzenlediği basın toplantısında kararın Genel Kurul'da okunmasına tepki gösterdi.

Kararın okunmasını "korsan bildiri" olarak nitelendiren Leyla Şahin Usta'nın açıklamaları şöyle:

Genel Kurul’un 77. birleşiminde Danışma Kurulu toplantısıyla Meclis Başkanvekili Sayın Sırrı Süreyya Önder’e geçmiş olsun dileklerimizi bildirecek konuşmalarımızı yapıp arkasından Meclis’in iki gün çalışmalara ara vermesi noktasında bir karar almıştık. TBMM, millet iradesinin tecelligahı, anayasal sınırlarla belirlenmiş, yasama yetkisini kullanan en yüksek organdır. Bugün Meclis Genel Kurulu’nda anayasal sınırlar ve İçtüzük açıkça ihlal edilmiştir. İçtüzüğün 55. maddesinin birinci fıkrasına göre, oturumun devamında Başkanlık makamı ve katip üyelikler boş kalamaz. Katip üye Sayın Havva Sibel Söylemez, yapılan korsan bir bildiri ve eylem üzerine Divan’ı terk etmiş ve Divan’da görevli olan Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca hanımefendiye de Divan’ı terk ettiğini ve Divan’ın teşekkül etmediğini belirtmiştir. Buna rağmen İçtüzüğün 55. maddesine göre Sayın Gülizar Biçer, Divan’ı kapatmamıştır, ara vermemiştir, korsan bildiriyi okumaya devam etmiştir.

"Görünen o ki CHP grubu buna hazırlık yapıp gelmiştir"

İçtüzüğün 15. maddesine göre, başkanvekilleri birleşimleri TBMM Başkanı adına vekaleten yönetirler ve başkanvekillerinin hangi oturumları yöneteceğine TBMM Başkanı karar verir. Ayrıca gündemin Başkanlığın Genel Kurul’a sunuşları kısmında yer alacak gündeme dair içerikler yine TBMM Başkanı tarafından belirlenir. Meclis Başkanı tarafından gündeme alınmayan herhangi bir husus Genel Kurul’a sunulamaz. Bu konuda Meclis başkanvellerinin hiçbir takdir yetkisi de bulunmaz. Sayın Gülizar Biçer Karaca, Meclis Başkanı adına ve onun verdiği yetkiyle görev yaptığını çok iyi bilmektedir. Meclis Başkanı’nın onayı olmadan gündeme ekleme yapamayacağını çok iyi bilmektedir. Buna rağmen çok açıkça bir biçimde İçtüzüğü yine ihlal etmiştir.

Sayın Gülizar Biçer, açıkça Meclis Başkanvekilliği görevini kötüye kullanmış ve yetkisinin aşımı ile de hukuk aleminde hiçbir sonuç doğurmayan korsan bir eylem yapmıştır. Hem de bütün siyasi parti gruplarının Sayın Sırrı Süreyya Önder’e geçmiş olsun dileklerini bildirmek, arkasından da Meclis’in kapanması noktasındaki ortak iradesini hiçe sayarak en başta Sayın Önder’e Meclis Başkanvekili olarak aynı makamda olan meslektaşına bu saygısızlığı açıkça yapmıştır. Görünen o ki CHP grubu buna hazırlık yapıp gelmiştir. Meclis Genel Kurulu’nda daha önce görmediğimiz kadar bir kalabalıkla gelmişlerdi ve planlı bir şekilde bizim Divan Katip üyemizin kalkmasının ardından -tutanaklarda da sabittir, kendisinin uyarmasına rağmen ara vermemiş- aynı şekilde Divan’da görev yapan yasama uzmanlarının kendisini ikaz etmesine rağmen hiçbir ikazı dinlememiştir. Katip üyeninyerine belli bir süre boş kalan Divan Heyeti’ne kendi katip üyelerini oturtmuşlardır davet etmeden. Tamamıyla usulsüz, Meclis’in, milletin iradesine, Anayasa’ya ve İçtüzüğe aykırı bir eylem içerisine girmişlerdir.

"Haftalardır gündeme taşıdıkları cuntacılığın en ala örneği"

Biz, bugün Meclis’te ortak kararla Sayın Sırrı Süreyya Önder’e dayanışmamızı ve geçmiş olsun dileklerimizi bildirmek için bir aradaydık. Böyle bir günde böyle bir korsan eylemi yapacak kadar aciz duruma düşmüş olmalarını milletin takdirine sunuyoruz. Bunu yapacak kadar CHP’nin içindeki çekişme ve kavgalar yüzünden, yakın zamanda belirlenecek olan Meclis Başkanvekilliği görevinin ve makamın hevesine kapılarak CHP grubunun yapmış olduğu baskıya karşı Sayın Gülizar Biçer, Divan’da tarafsız oturmayı becerememiştir. Tamamıyla bir CHP grubu veya vekili gibi Divan’ı yönetmeye kalkmıştır. Bu açıdan kendisinin bütün görev ve yetkilerini ihlal ederek Meclis’in bu amir hükümlerine de aykırı geldiği için hem kınıyoruz hem de bunun sonuçlarının mutlaka olması gerektiğini belirtmek istiyorum. Artık tarafsız olarak Meclis Divan kürsüsünde oturup başkanvekilliği görevini yapamaz. Meclis’e, siyasi gruplarına olan güven sarsılmıştır.

CHP’nin bugün yapmış olduğu, haftalardır gündeme taşıdıkları cuntacılığın en ala örneğidir. Bütün milletvekillerinin Anayasa’nın, İçtüzüğün, milletin vermiş olduğu iradenin sınırlarını, görevini aşarak, kötüye kullanarak kendi eylemlerini Divan’dan yapmaya çalışmışlardır. Bundan daha ala cuntacılık örneği de olamaz. Bugün maalesef Meclis’te desteğimizi ve dayanışmamızı bildirerek Sırrı Süreyya Önder’e verdiğimiz dualarımızı, desteklerimizi gündemde tutmak isterken CHP’nin bu aymazlığını, fırsatçılığını ve saygısızlığı sizlerle paylaşmak durumunda kalıyoruz. Bu konuda Sayın Meclis Başkanı’nın yetkisini ve görevini kullanan Sayın Gülizar Biçer’e gerekli işlemi yapması için de çağrıda bulunuyoruz. Artık Meclis Başkanvekili olarak oturum yönetmesi kesinlikle mümkün değildir. Kendisine ısrarla bizim Katip üyemiz olan Sayın Havva Sibel Söylemez’in kalkmasından ve Divan’ın teşekkülünün bozulmasından sonra uyarmama ve Grup Başkanvekili olarak ‘Sayın Başkan, Divan teşekkülü bozulmuştur. Bu uygulamayı devam ettiremezsiniz, ara vermelisiniz’ dememize rağmen hiçbir uyarıyı dikkate almamış, kafasını dahi çevirip bakmamıştır. Arkasından söz istememize rağmen, okuttuğu bildiriden sonra Meclis’i hiçbir söz hakkı vermeden, kendi keyfiyetince söz haklarımıza da müsaade etmeden kapatıp gitmiştir. Bu konudan diğer siyasi parti gruplarının da haberinin olmadığını paylaşmak istiyorum. DEM Parti Grup Başkanvekili, onların da haberi olmadığını ve çok üzüldüklerini, böylesine bir günde böylesine bir tutumun sergilenmesinden çok üzgün olduklarını bana da bildirmişlerdir.

TBMM, bu ülkenin yasama görevinde en üst düzeyde olan bir yer. Eğer burayı siyasi parti gruplarının kafalarına göre, hukuka ve İçtüzüğe aykırı eylem alanına çevirme gibi çabaları varsa CHP’ye buna müsaade etmeyeceğimizi kararlılıkla bildiriyoruz. Kendi iç çekişmelerini ve kavgalarını artık gidip kendi partilerinde yapsınlar. Ne üniversitelerimizi ne öğrencilerimizi ne de Meclis Divan kürsüsünü kendi iç çıkar kavgaları için kullanmaya çalışmasınlar. Bu çok büyük bir ayıptır, saygısızlıktır. Yapılanların kabul edilemeyeceğini ve maalesef Genel Kurul’un bu tartışmayla kapatılmasından büyük üzüntü duyduğumuzu paylaşmak isterim. Hiçbir bağlayıcılığı yok. Hukuki camiada hükümsüz bir işlem yapmışlardır, yok hükmündedir. Kararın hiçbir hükmü yoktur, tamamen hukuksuzdur. Kendilerine Genel Kurul’da söylememize rağmen hiçbir dikkate almayıp okutmaya devam etmiştir.

TBMM Genel Kurulu'nda Can Atalay ile ilgili hak ihlali kararının okunduğu bölüm tutanaktan çıkarıldı

Can Atalay ile ilgili Anayasa Mahkemesinin milletvekilliğinin düşürülmesi işleminin yok hükmünde olduğuna dair hak ihlali kararının okunduğu bölüm, TBMM'nin internetten yayımlanan ham tutanaklarında önce yer aldı, ardından kaldırıldı.

TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca başkanlığında toplanan Genel Kurul'da CHP'li Katip Üye Sibel Suiçmez tarafından, milletvekilliği düşürülen Can Atalay ile Anayasa Mahkemesinin "milletvekilliğinin düşürülmesi işleminin yok hükmünde olduğu"na dair hak ihlali kararının okunduğu bölüm, TBMM'nin internet sitesindeki ham tutanaklarında yer almadı.

Kararın okunması ve bu konuda yaşanan tartışmalara ilgili bölüm önce ham tutanaklarda yayınlandı, ancak daha sonra bu bölümün çıkarıldığı görüldü.

Tutanak metninden çıkarılan bölüm

İnternet sitesinde yayınlanan ve daha sonra çıkarılan tutanak metnine, Genel Kurul'da yaşananlar şöyle yansıdı:

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, şimdi yapacağım konuşmaya, eminim, Sayın Meclis Başkan Vekilimiz Sırrı Süreyya Önder en çok memnun olacak, çok mutlu olacağı bir konuşma. Aramıza sağ salim döndüğünde de -inanıyorum ve diliyorum- bu konuşmadan dolayı ilk memnuniyet ifadesinde bulunacak kişinin, vekilimizin ve Meclis Başkan Vekilimizin kendisi olacağını burada ifade etmek isterim.

Değerli milletvekilleri, Anayasa’nın 6'ncı maddesinde, şu arkamızda yazılı olan ve Anayasa'nın amir hükmü olan, egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğu düzenlemesini bir kez daha hatırlatmakta fayda görüyoruz. Önümüzdeki hafta, Ulusal Egemenlik Haftası'nı hep birlikte bu Meclis'te bir araya gelerek konuşacağız ve o gün, millet egemenliğinin, egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğu ve milletin de bu egemenlik hakkını, belirli süre için seçtiği biz ve siz sayın milletvekilleri aracılığıyla kullanması gerektiği yönündeki düzenlemeyi hepimiz bir kez daha hatırlamak durumundayız diye düşünüyorum. Bu nedenle, Hatay halkının iradesiyle seçilmiş Hatay Milletvekili Sayın Can Atalay'ın, Anayasa'mızın 6'ncı maddesinde düzenlenmiş olan ve kayıtsız şartsız egemenlik hakkını burada temsil etmek üzere seçilen sayın milletvekili arkadaşımızın, seçildiği günden bu yana üzerine aldığı o görevi ifa edemediği ve bu nedenle de bunun egemenlik hakkının kullanımında Anayasa'ya ve hukuk düzenine uygun olmadığı burada defalarca dile getirildi. Bu nedenle, Anayasa'mızın 153'üncü maddesine göre Anayasa Mahkemesi kararlarının, başta yasama organı olmak üzere tüm kurum ve kuruluşları bağlayıcı olduğu aşikâr olması ve amir hüküm olması hasebiyle, bugün Anayasa Mahkemesi kararının Milli Egemenlik Haftası'na girdiğimiz bu süreçte bir kez daha hatırlatmak bakımından hüküm kısmının okutulmasına karar verdim. Bu nedenle bu hüküm kısmını Sayın Katip Üyesi arkadaşıma okutuyorum: (CHP, DEM, İYİ Parti ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)

(Kâtip Üye Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez tarafından metnin okunmasına başlandı)

"Hüküm:

Seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ve bireysel başvuru hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna oybirliğiyle,

1. Anayasa’nın 148. maddesinde güvence altına alınan bireysel başvuru hakkının ihlal edildiğine oybirliğiyle,

Anayasa’nın 67. maddesinde güvence altına alınan seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ve Anayasa’nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine oyçokluğuyla..."

(Kâtip Üye Mersin Milletvekili Havva Sibel Söylemez'in Başkanlık Divanındaki yerini terk etmesi)

LEYLA ŞAHİN USTA (Ankara) - Sayın Başkan, Divan heyeti teşekkül etmedi, Kâtip Üye kalkmış durumda.

BÜLENT KAYA (İstanbul) - Yapmayın ya, böyle bir günde yapmayın bari ya!

(Kâtip Üye Giresun Milletvekili Elvan Işık Gezmiş'in Başkanlık Divanındaki yerini alması)

LEYLA ŞAHİN USTA (Ankara) - Sayın Başkan, böyle bir usulü kabul edemeyiz. Sayın Başkan...

(Kâtip Üye Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez tarafından metnin okunmasına devam edildi)

"...C. Kararın bir örneğinin Anayasa Mahkemesinin icra edilmemiş olan Şerafettin Can Atalay (2) kararı ile eldeki başvuruya ilişkin Şerafettin Can Atalay (3) kararında tespit edilen hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesince başvurucunun yeniden yargılanmasına başlanması, mahkûmiyet hükmünün infazının durdurulması, ceza infaz kurumundan tahliyesinin sağlanması ve yeniden yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi şeklindeki işlemlerin yerine getirilmesi için anılan mahkemeye esas no. (2021/178)'e gönderilmesine oybirliğiyle..."

LEYLA ŞAHİN USTA (Ankara) - Hiçbir hükmü yoktur, Divan heyeti dağılmıştır.

(Kâtip Üye Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez tarafından metnin okunmasına devam edildi)

"...Kararın bir örneğinin bilgi için ve ilgileri nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisine, Adalet Bakanlığına ve Hâkimler ve Savcılar Kuruluna gönderilmesine 21/12/2023 tarihinde karar verildi."

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, gündemimizdeki iş tamamlanmıştır.

MURAT EMİR (Ankara) - Sayın Başkan, söz talebimiz vardır.

LEYLA ŞAHİN USTA (Ankara) - Sayın Başkanım, benim de söz talebim var.

BÜLENT KAYA (İstanbul) - Kapatalım efendim, Meclisi kapatalım. Böyle bir günde bir tartışma yaratmayalım.

LEYLA ŞAHİN USTA (Ankara) - Böyle bir usul olamaz.

MURAT EMİR (Ankara) - Sayın Başkan...

BAŞKAN - Alınan karar gereğince, kanun teklifleri ile komisyonlardan gelen diğer işleri sırasıyla görüşmek için...

LEYLA ŞAHİN USTA (Ankara) - Sayın Başkanım, oturum zaten kapanmıştır, sizin yaptığınız işlemin hiçbir geçerliliği yoktur.

BAŞKAN - ...22 Nisan 2025 Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum. 

TBMM Genel Kurulu’nda tutanaklardan çıkarılan Can Atalay ile ilgili AYM kararının okunduğu bölüm, tutanaklara yeniden eklendi

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda Gezi davası hükümlüsü ve TİP Hatay Milletvekili Can Atalay’a ilişkin Anayasa Mahkemesi (AYM) kararının okunmasına dair bölüm, tutanaklardan çıkarıldıktan yaklaşık 6 saat sonra yeniden sisteme eklendi.

TİP Milletvekili Sera Kadıgil, ilgili bölümün tutanaklara tekrar eklenmesini sosyal medya hesabından duyurdu. Kadıgil paylaşımında, “Can Atalay’la ilgili AYM Kararının okunduğu fasıl 6 saatin ardından nihayet tekrar sisteme yüklendi. Teşekkürler. Zahmet verdik” ifadelerini kullandı.

Tutanaklardan silindi

Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca’nın başkanlık ettiği birleşimde, AYM’nin Can Atalay’la ilgili verdiği hak ihlali kararı CHP’li Kâtip Üye Sibel Suiçmez tarafından okundu. Okuma sırasında AKP milletvekilleri karara tepki gösterdi, Genel Kurul’da tansiyon yükseldi. O anlar TBMM’nin yayımladığı ham tutanaklara yansıdı. Ancak kısa süre sonra kararın okunduğu bölümün tutanaklardan çıkarıldığı fark edildi.

Tepkiler ardı ardına geldi

Yaşananlara ilk tepki TİP Milletvekili Sera Kadıgil’den geldi. Kadıgil, tutanaklardan çıkarılan bölüme ilişkin önce ve sonra hallerin ekran görüntülerini paylaşarak şu ifadeleri kullandı:

“Genel Kurul açıkken Meclis Başkanvekili’nin talimatıyla Divan Üyesi tarafından söylenen sözlerin tutanaktan çıkartılması kararını, Genel Kurul kapalıyken kim, nasıl veriyor diye sormak için tutanak hizmetleriyle görüştüm. Tartışmalı bir an olduğunu, beyanlarda hata olmasın diye ilgi faslın kontrolde olduğunu söylediler. Bekliyoruz.”

Saatler sonra gelen güncellemenin ardından Kadıgil bir paylaşım daha yaparak durumu kamuoyuyla paylaştı.

CHP'den "Tutanaklar Meclisin namusudur" tepkisi

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada tutanaklarla oynanmasına tepki gösterdi:

“Tutanaklar Meclisimizin namusudur. Beğenmediğiniz bölümlerini sonradan çıkartabileceğiniz sıradan metinler değildir. Yeni bir hukuksuzluk daha yaratmayın. İzin vermeyiz.”

CHP’li Ali Mahir Başarır da AYM kararının ham tutanaklardan çıkarılmasını “tutanaklara darbe” olarak nitelendirdi:

“Bugün TBMM tutanaklarına da darbe yapmaya çalışan bir iktidarla karşı karşıyayız. Tüm halkın bu tutanakları görme hakkı var. İşte darbe zihniyeti budur.”

Ne olmuştu?

Anayasa Mahkemesi, Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin TBMM kararının “hak ihlali” anlamına geldiğine hükmetmişti. AYM kararı, bugün Genel Kurul’da okunduğu sırada Meclis’te tansiyon yükselmiş, sonrasında yaşanan tutanak müdahalesi büyük tepki çekmişti.

Independet, ANKA

DAHA FAZLA HABER OKU