Çocukluk travması olan babunlar sosyal bağlarla iyileşip ömrünü uzatabiliyor

Kenya'daki 199 maymun incelendi

En eski babun fosili 2 milyon yıl öncesine dayanıyor (Reuters/Arşiv)

Bilim insanları, çocukluk travması olan babunların sosyal bağlarla iyileştiğini belirledi. 17 Mayıs'ta Science Advances adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan bulgular, babunların yetişkinken arkadaş edinerek travmalarını yendiğini ve daha uzun yaşadığını ortaya koydu.

İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar, sorunlu bir evde büyümenin sağlığı kötüleştirdiğini ve beklenen yaşam süresini kısalttığını göstermişti. Ancak evdeki problemlerin neden yaşam süresini etkilediği gizemini koruyordu. Araştırmalar, deneyimlerin subjektif oluşunun ve anıların tam hatırlanamaması sebebiyle sınırlı kalıyordu. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu yüzden uzmanlar, DNA'sı insanlarınkine yüzde 90'dan fazla benzeyen babunlar üzerinde bir çalışma yürüttü.

Kenya'daki Amboseli Ulusal Parkı'nda 1983'ten 2019'a kadar takip edilen 199 dişi maymunun verileri incelendi. Babunların yavruyken karşılaştığı zorluklar analiz edildi. Bunlar arasında düşük seviyedeki bir anneden doğmak, küçük yaşta anneyi kaybetmek, kurak dönemde dünyaya gelmek ve ebeveynin ilgisini çekebilmek için kardeşleriyle mücadele etmek gibi zorluklar vardı.

Bu zorlukların etkisinin kümülatif olduğu ve her zorluğun, yaşam süresinde 1,4 yıllık kayba yol açtığı belirlendi.

Ayrıca yaşam süresindeki kaybın nedeninin, travma yüzünden yetişkinlikte ortaya çıkan zayıf sosyal bağlar olmadığı görüldü. Bu durumunun sebebinin, çocukuk travmlarının doğrudan etkisi olduğu belirlendi.

Öte yandan diğer bireylerle daha güçlü bağlar kuran babunların yaşam süresinin karşılaştıkları zorluk ne olursa olsun 2,2 yıl arttığı tespit edildi.

Uzmanlar, sonuçların insanlar için geçerli olup olmadığını henüz bilmediklerini vurguladı.

Araştırma ekibinde yer alan biyoloji ve evrimsel antropoloji profesörü Susan Alberts, "Güçlü sosyal bağlar, erken yaşta çekilen sıkıntıların etkilerini azaltabiliyor. Zayıf sosyal bağlarsa tam tersine bunları büyütebiliyor" dedi.

 

Independent Türkçe, AFP, EurekAlert

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU