Suriye'de deprem felaketinin beşinci günü: Ölü sayısı 3 bin 553'e yükseldi

Depremde can kaybı artarken yardımların bölgeye ulaşmasındaki zorluklar devam ediyor

21.42: Suriye'nin kuzeybatısında muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde çalışmalarını sürdüren Beyaz Baretliler, can kaybının 2 bin 166'ya yükseldiğini bildirdi. Devlet medya ajansının Şam yönetiminin kontrolündeki bölgeler için açıkladığı ölü sayısı da 1387 olarak güncellendi.

Böylece ülkede depremde ölenlerin sayısı 3 bin 553'e çıktı.

20.53: Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği Suriye temsilcisi Sivanka Dhanapala, bugün yapılan basın açıklamasında "Suriye'de deprem nedeniyle 5,3 milyon kişi evsiz kalmış olabilir" dedi.
 

Halep'te evsiz kalanlar için çadırlar kuruldu (Reuters)
Halep'te evsiz kalanlar için çadırlar kuruldu (Reuters)


20.34: Katar Televizyonu, Türkiye ve Suriye'deki depremzedeler için "Yardım ve dayanak" ismiyle bir kampanya başlattı.

Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, kampanyaya 14 milyon dolar bağışta bulundu. Kampanyada şu ana kadar yaklaşık 19 milyon dolar toplandı.

Programa Türkiye'nin Doha Büyükelçisi Mustafa Göksu ve Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş da katıldı.
 

Halep'te depremzedeler enkazın ortasında hayatlarını sürdürmeye çalışıyor (AA)
Halep'te depremzedeler enkazın ortasında hayatlarını sürdürmeye çalışıyor (AA)


20.03: Cezayir, depremden etkilenen Türkiye ve Suriye'ye toplam 45 milyon dolar mali yardım yapılacağını duyurdu. 

Cezayir Başbakanlığından yapılan yazılı açıklamada "Cezayir hükümeti, Cumhurbaşkanı Tebbun'un talimatı üzerine Türkiye Cumhuriyeti'ne 30 milyon dolar, Suriye Arap Cumhuriyeti'ne de 15 milyon dolar mali yardımda bulunma kararı aldı" ifadeleri kullanıldı.

19.22: Kazakistan hükümeti, Suriye'ye 50 ton insani yardım gönderme kararı aldı.

Olağanüstü Haller Bakanlığından yapılan açıklamada, devlet stoklarından konserve gıdalar, giysiler, kışlık çadırlar, yatak ve yatak takımlarının deprem bölgesi için ayrıldığı ve bunların İslam İşbirliği Teşkilatı'nın 4 kargo uçağıyla Suriye'nin Halep şehrine ulaşacağı belirtildi.
 

Kazakistan'ın yardımları kargo uçaklarına yüklendi (AA)
Kazakistan'ın yardımları kargo uçaklarına yüklendi (AA)


17.51: Suriye devlet medyası, Beşar Esad hükümetinin isyancıların kontrolündeki bölgelere insani yardım ulaştırılmasına onay verdiğini duyurdu.

Yapılan açıklamada yardımların BM, Suriye Kızılayı ve Kızılhaç aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine ulaştırılacağının "garantisinin verildiği" belirtildi. Bu yardımların ne zaman ulaştırılacağı detaylandırılmadı.

Ayrıca Esad hükümetinin depremden en çok etkilenen Lazkiye, Hama, Halep ve İdlib'i afet bölgesi ilan ettiği ve buralar için bir fon oluşturacağı bildirildi.
 

1103311-1595748177.jpg
Halep'teki kurtarma ekipleri depremin ardından hasar alan bir binanın bulunduğu yerde hayatta kalanları arıyor (Reuters)


17.39: BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Suriye'de acil ateşkes çağrısı yaptı.

Kurumun İnsan Hakları Ofisi'nin Twitter hesabından yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı:

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, yardımların herkese ulaşabilmesi için Suriye'de derhal ateşkes yapılması ve insan haklarına, insani hukuk yükümlülüklerine tam saygı gösterilmesi çağrısında bulunuyor.


Birleşik Krallık (BK) Avam Kamarası'nda çarşamba günü (8 Şubat) yapılan bir oturumda Suriye'nin Halep kentinin 35 kilometre kuzeyindeki Mare kasabasının Beşar Esad hükümeti tarafından gece boyunca şiddetli bir bombalı saldırıya maruz kaldığı belirtilmişti.

17.19: BM'ye bağlı Dünya Gıda Programı (WFP) depremden etkilenen 874 bin kişiye gıda kumanyası ve sıcak yemek sağlanması için 77 milyon dolar yardım çağrısında bulundu.

Roma merkezli kurumdan yapılan açıklamada bu sayının Suriye'de depremden sonra yerinden olan 284 bin kişiyle Türkiye'deki 545 bin deprem mağduru vatandaşı ve 45 bin sığınmacıyı kapsadığı belirtildi.

WFP Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer, son 4 günde Türkiye ve Suriye'de 115 bin kişiye gıda yardımı ulaştırdıklarını söyledi.
 

Depremin sert vurduğu Cenderis'te bir evden geriye kalanlar (Reuters)
Depremin sert vurduğu Cenderis'te bir evden geriye kalanlar (Reuters)


16.06: Beyaz Baretliler Başkanı Raid Salih, BM'nin Suriye'nin kuzeybatısına deprem için hiçbir yardım göndermediğini ve depremden sonra bölgeye ulaşan tırların pazartesi varması planlanan malzemeleri taşıdığını söyledi.

İsviçre'nin Cenevre şehrindeki gazetecilere İdlib'den videoyla bağlanan Salih şöyle dedi:

Dün giriş yapan kamyonlar pazartesi girmesi planlanan ancak deprem nedeniyle geciken bir konvoy. BM'den Suriye'nin kuzeybatısına şimdiye kadar depreme yönelik hiçbir yardım ulaşmadı.

Salih, BM'nin tutumunu "felaket" olarak niteleyerek "Suriye halkından özür dilemeliler" dedi. BM'den bu açıklamaya henüz cevap gelmedi.

15.31: Suriye'de ölüleri gömecek yer bulmakta zorluklar yaşanıyor. Bunun üzerine Lazkiye şehrine bağlı Esad yönetiminin kontrolündeki Cebele'de Muhammed Daya adlı vatandaş tarlasını mezarlığa çevirdi.

AFP'ye konuşan Daya, "Yaşayanlara yardım edemiyoruz, en azından merhumlara gereken saygıyı gösterelim" dedi.

Önceden domates, biber gibi sebzelerin yetiştirildiği tarlaya şimdiden 16 kişi gömüldü. Daya, "Bu arsanın bir gün mezarlığa döneceği hayatta aklıma gelmezdi" ifadelerini kullandı.
 

Cebele'de depremde ölenler için kazılan mezarlar (AFP)
Cebele'de depremde ölenler için kazılan mezarlar (AFP)


13.39: Reuters'a konuşan bir Türk yetkili, Suriye'ye yardım gönderebilmek için Beşar Esad yönetiminin kontrolündeki sınır kapılarının açılmasının görüşüldüğünü belirtti.

Adının açıklanmasını istemeyen yetkili ayrıca muhaliflerin kontrolündeki İdlib bölgesine giden bir geçişin daha açılmasının düşünüldüğünü söyledi.

Habere göre yetkili, Hatay'dan Suriye illerinden Lazkiye'nin hükümet kontrolündeki kısmına geçişi sağlayan sınır kapısının yeniden açılabileceğini ifade etti:

İlk etapta Yayladağı Sınır Kapısı'nın açılması planlanıyor. Oradan geçen yardımlar doğrudan Suriye hükümetinin kontrolü altındaki bölgelere gidebilir.

13.27: BM'ye bağlı Uluslararası Göç Örgütü (IOM) insani yardım taşıyan 14 kamyonun Türkiye'den Suriye'ye geçtiğini duyurdu.

IOM sözcüsü Paul Dillon, konvoylarda elektrikli ısıtıcı, çadır ve battaniye gibi yardım malzemelerinin olduğunu açıkladı ve bunların İdlib'e götürüldüğünü belirtti.
 

BM'nin ilk yardım konvoyu Suriye sınırından dün (9 Şubat) geçmişti (AA)
BM'nin ilk yardım konvoyu Suriye sınırından dün (9 Şubat) geçmişti (AA)


12.51: BM'ye bağlı Dünya Gıda Programı, Suriye'nin kuzeybatısında stokların tükenmeye başladığını belirtti ve yardımların ulaşabilmesi için Türkiye'den ülkeye daha fazla geçiş sağlanması çağrısında bulundu.

WFP Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer basına verdiği demeçte şunları söyledi:

Nüfusun yüzde 90'ının insani yardımlara bağımlı olduğu Kuzeybatı Suriye için endişe duyuyoruz. Bölge halkına ulaştık ama stokları yenilememiz gerekiyor.

Fleischer, "Stoklarımız tükeniyor, yeni yardımları getirmek için erişime ihtiyacımız var. Sınır kapısı şu anda açık fakat daha fazla sınır kapısının açılması lazım" diye devam etti.

12.46: Suriye'nin kuzeybatısında muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde çalışmalarını sürdüren Beyaz Baretliler, can kaybının 2 bin 37'ye yükseldiğini bildirdi. Şam yönetiminin kendi kontrolündeki bölgeler hakkında açıkladığı son rakamsa 1347'ydi.

Böylece ülkede depremde ölenlerin sayısı 3 bin 384'e çıktı.

12.19: Suriye Devet Başkanı Beşar Esad ilk kez, depremden etkilenen bir bölgeye gitti. Devlet haber ajansı SANA, Esad ve eşinin binlerce kişinin ölümüne neden olan yıkıcı depremde yaralananları Halep Üniversitesi Hastanesi'nde ziyaret ettiği görüntüleri paylaştı.

(SANA)
(SANA)


11.50: ABD, Esad rejimine insani yardımların geçişleri için sınırlarını açma çağrısı yaptı

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Esad rejimine Türkiye'deki depremlerden etkilenen Suriyelilere uluslararası yardımların ulaştırılması için sınır geçişlerini açma çağrısı yaptı.

Blinken, yaptığı yazılı açıklamada 6 Şubat Maraş depremlerinin Türkiye ve Suriye'de milyonlarca insanı etkilediğini belirterek depremin ardından saatler içinde ABD Başkanı Joe Biden'ın talimatıyla federal kurumların yardım faaliyetlerini seferber ettiğini vurguladı.

BM'nin deprem sonrasında gönderebildiği ilk yardım konvoyu dün (9 Şubat) Bab el-Hava Sınır Kapısı'ndan geçmişti. Blinken, "İlk BM yardım konvoyunun geçtiği haberlerini de memnuniyetle karşılıyoruz" ifadesini kullandı ve şöyle devam etti:

Esad rejimini tüm sınırlarından yardımların geçmesine izin vermeye, depremden etkilenen tüm bölgelere yardım dağıtımına müsaade etmeye ve istisna gözetmeksizin ihtiyacı olan tüm Suriyelileri insani yardımların ulaşmasına izin vermeye davet ediyoruz.

Türkiye'den Suriye'de muhaliflerin kontrol ettiği bölgelere yardım gönderilmesi için BM yetkisine tek sahip sınır kapısı Cilvegözü'nün karşısındaki Bab el Hava. Esed rejimi, egemenliğinin ihlal edildiğini belirterek muhaliflerin elindeki diğer sınır kapılarının bu amaçla kullanılmasına karşı çıkıyor.
 

Suriye'de arama kurtarma çalışmaları sürüyor (Twitter / @SyriaCivilDef)
Suriye'de arama kurtarma çalışmaları sürüyor (Twitter / @SyriaCivilDef)


Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde pazartesi günü (6 Şubat) meydana gelen iki şiddetli deprem, Türkiye ve Suriye'de en az 21 bin kişinin ölümüne yol açtı. 

7.7 Mw büyüklüğündeki ilk depremin üzerinden 24 saat geçmemişken 7.6 Mw büyüklüğünde yeni bir sarsıntıyla yıkım daha da arttı.

Sarsıntılar Suriye'nin İdlib, Halep, Hama, Lazkiye, Tartus ve Rakka illerinde de etkili oldu.

ABD'den Suriye'ye yaptırım muafiyeti

ABD Hazine Bakanlığı, Suriye'ye yönelik yardımlara izin vermek amacıyla 180 günlük yaptırım muafiyeti sağlanacağını duyurdu. Bakanlık, açıklamasında Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi'nin (OFAC) Suriye'ye deprem yardımıyla ilgili tüm işlemlere izin veren genel lisans yayımladığını bildirdi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Açıklamada, ABD'nin yaptırım programlarının meşru insani yardımları hedef almadığı vurgulandı.

ABD ve Avrupa ülkeleri, 2011'de başlayan iç savaşın ardından Beşar Esad yönetimine yaptırımlarla cephe almış olsa da Suriye Yaptırımlar Yönetmeliği'nde insani yardımlara yönelik istisna maddeleri var. Ancak pratikte durum değişiyor. Bankalar yaptırımları ihlal etme korkusuyla para transferini engelleyebiliyor.

ABD attığı son adımla bu çekincelere son vermeyi hedefliyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdat,  ABD yaptırımlarının kendilerine yönelik yardımları engellediğini vurgulamıştı. 

BM, Kızılhaç ve sivil toplum kuruluşlarından yardım talebinde bulunduklarını söyleyen Mikdat, "ABD ve Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımlar, felaket ve yıkımı büyüttü" ifadelerini kullanmıştı.

Depremden önce dahi ülkenin her bölgesine yardım ulaştırmak siyasi ve lojistik engellerle karşılaşırken şimdi bu sorunlar daha da büyüdü. 

Suriye'de muhaliflerin kontrol ettiği bölgelere Türkiye üzerinden yapılan yardımlar, yolların ve altyapının hasar görmesiyle aksamıştı. Salı günü açıklama yapan bir BM sözcüsü, ülkenin kuzeybatısındaki bu bölgelere yapılan yardıma ara verilmek zorunda kalındığını bildirmişti.

Beyaz Baretliler Başkanı Raid Salih de "Bize yardım için vaatler verilse de buraya gelen hiçbir şey yok" demişti.

BM'nin muhaliflerin kontrolündeki bölgeye deprem yardımı taşıyan ilk konvoyunun dün (9 Şubat) Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki Cilvegözü Sınır Kapısı'nın karşısındaki Bab el-Hava Sınır Kapısı üzerinden ülkeye geçtiği bildirilmişti.


Suriye'de Beşar Esad yönetimine karşı gösterilerin vahşice bastırılmasıyla 2011'de başlayan iç savaş, yabancı askerlerin ve cihatçıların bölgeye girmesiyle farklı bir boyut kazanmıştı. 

Hâlâ yönetimin tamamını kontrol edemediği Suriye'deki iç savaşta yaklaşık yarım milyon kişi öldü. Ülkeden kaçan milyonlarca kişi başta Türkiye olmak üzere çevre ülkelere ve dünyaya yayıldı.

 

Independent Türkçe, AA, Reuters, AP, BBC

DAHA FAZLA HABER OKU