2020'nin sonundan bu yana benzeri görülmemiş bir kuraklık sonucu gelen kıtlık, güney Etiyopya'dan kuzey Kenya'ya ve Somali'ye kadar yaklaşık 22 milyon insanı tehdit ediyor.

Kıtlığın önümüzdeki aylarda da devam etmesi bekleniyor.

Afrika Boynuzu'nda açlık tehdidi altında olan insan sayısı 2022'nin başından bu yana neredeyse ikiye katlanarak 13 milyona ulaştı.

BM'ye göre şu anda Somali'de 5,6 milyon, Etiyopya'da 12 milyon ve nüfusunun ağırlıklı olarak hayvancılık ve çiftçilikle geçindiği Kenya'da 4,3 milyon insan "akut gıda güvensizliği" yaşıyor.

Dünya Gıda Programı'nın 23 Ocak'ta yayımlanan son raporuna göre, 1,7 milyondan fazla insan su ve yiyecek bulmak için evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Afrika Boynuzu, son yıllarda iklim değişikliğinden en çok etkilenen bölgelerden biri oldu.

İklim Riski Araştırmaları Merkezi ve Kıtlık Erken Uyarı Ağı'nın verilerine göre 2016'dan bu yana 13 yağışlı mevsimden sekizinde yeterince yağış görülmedi.

Durum daha da kötüleşecek

2020'nin sonundan bu yana art arda beş mevsim yağmur yağmaması, en az 40 yıldır eşi benzeri görülmemiş bir kuraklığa neden oldu.

Ancak resmi kıtlık hali henüz ilan edilmedi. 2011 yılında iki mevsim üst üste yağmur yağmaması sonucu bölgeyi vuran son kıtlık, Somali'de yarısı altı yaşın altındaki çocuklar olmak üzere 260.000 kişinin hayatına mal olmuştu. 

BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi'nin (OCHA) Kasım ayında doğruladığına göre çekirge sürüleri Afrika Boynuzu'ndaki ekinleri yok etti ve 9,5 milyondan fazla büyük baş hayvan kuraklık, su ve mera eksikliği nedeniyle öldü.

Kriz, gıda ve yakıt fiyatlarını artıran ve insani yardım fonlarını büyük ölçüde azaltan Ukrayna'daki savaşla daha da kötüleşti.

İnsani yardım kuruluşları, marttan mayısa kadar art arda altıncı yağmur mevsiminin de ortalamanın altında yağışlara tanık olması beklendiğinden, durumun önümüzdeki aylarda daha da kötüleşeceği konusunda uyarıda bulundu.
 

Etiyopya, Somali ve Kenya halkı temel olarak hayvancılık ve çiftçilik ile geçimini sağlıyor / Fotoğraf: AFP

Şiddetli yetersiz beslenme

Kuraklık, Somali'de nüfusunun yaklaşık yarısı olan 7,85 milyon insanı etkiledi ve bu da onu kuraklıktan en çok etkilenen ülkelerden biri yaptı.

Resmi olarak ülke, özellikle 2022 sonunda aldığı mali destek sayesinde kıtlık ilan edecek seviyeye gelmedi. Ancak OCHA, "Nisan ve Haziran 2023 arasında güney Somali'de Baydabo ve Burhakaba bölgelerindeki çiftçiler ve çobanlar ile Mogadişu'da yerinden edilmiş kişiler arasında kıtlık meydana geldiği" konusunda uyarıda bulundu. 

OCHA, gıda açısından durumu "acil" olarak sınıflandırılan insan sayısının 2023 ortasına kadar 214 binden 727 bine çıkmasını bekliyor.

BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Afrika Boynuzu'ndaki yaklaşık iki milyon çocuğun "açlığın en ölümcül biçimi olan akut yetersiz beslenme nedeniyle acil tedaviye ihtiyacı olduğunu" doğruladı.

UNICEF, Ocak ve Temmuz 2022 arasında Somali'deki yetersiz beslenme tedavi merkezlerinde en az 730 çocuğun öldüğünü tahmin ediyor.

Krizin sonu yok

Su, süt ve gıda kıtlığının olduğu sağlıksız koşullarda yaşayan küçük çocuklar, büyümelerini engelleyen ve onları kızamık, kolera ve diğer hastalıklara karşı daha savunmasız hale getiren bu durumdan mustariptir.

Afrika Boynuzu’nda 2,7 milyon çocuk okula gitmeyi bırakırken, 4 milyon çocuk yerinden edilmiş ailelerine eşlik etmek zorunda kaldıkları veya her gün yiyecek aramak için dışarı çıktıkları için okulu bırakma noktasına geldi.

Etiyopya'daki Çocukları Kurtarın adlı STK'nın Müdürü Xavier Joubert konuyla ilgili endişelerini şöyle dile getirdi:

Açlık krizinin görünürde sonu yok, ihtiyaçlar çok büyük ve ek fonlara aşırı ihtiyaç var.

Şu anda, BM tarafından 2023'te krizin etkisini azaltmak için talep edilen 5,9 milyar doların yalnızca yüzde 55,8'i temin edildi.

2017'de erken bir insani müdahale, Somali'deki kıtlığı önledi.

Independent Türkçe, AFP