Irak, iklim krizine ek olarak komşu ülkelerden kendisine gelen Dicle ve Fırat nehirlerinin suyunun azalması nedeniyle yıllardır yaşadığı kuraklık krizine hızlı çözümler üretmeye çalışıyor.

Özellikle Irak'ın gelecekte kuraklıktan en çok etkilenecek ülkeler arasında yer alacağından bahseden uluslararası raporlar sebebiyle, bölgedeki kuraklığın ve küresel ısınmanın önüne geçilmesi için yeni uygulamalar hayata geçiriliyor.

Irak Barajlar Genel Müdürü Ali Razi Samir, Su Kaynakları Bakanlığı'nın kuraklık krizini hafifletmek için izleyeceği stratejinin, kışın yağışlardan yararlanmak için barajların kurulmasıyla olacağını açıkladı. 

Samir, bakanlığın internet sitesinde yayımlanan açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Su kıtlığıyla mücadele etmenin önemli yollarından biri, sudan en iyi şekilde yararlanmak için birçok alanda su toplama barajlarının genişletilmesidir. Vadi ve çöküntülerden gelen yağmur sularından veya sağanak yağmurlardan elde edilen sular kaynak olarak kullanılabilir.

Yerleşim yardımı

Barajlarının birçok köyün yerleşmesinde, şehirlerin kurulmasında ve sudan tarımsal yönden yararlanılmasında büyük önem taşıdığına dikkati çeken Samir, bu barajlardan elde edilen suyun modern yöntemlerle kullanılacağını vurguladı. 

Irak'ta özellikle güney bölgelerin ve bataklıkların maruz kaldığı kuraklık krizi nehir sularında önemli bir azalmaya yol açtı ve bu durum Irak'ı bu bölgelerde suyu güvence altına almaya teşvik etti.

Irak, nehirlerini her yıl, özellikle ilkbaharda, yağmur ve karın yanı sıra Türkiye ve İran'dan gelen sularla besliyor.

Ancak içinde bulunduğumuz yıl ve önceki yıl, suların miktarında önemli ve benzeri görülmemiş bir düşüş yaşandı.

Kuraklık krizinin bir sonucu olarak, Iraklı makamlar sulanan tarım alanlarını yarı yarıya azaltma kararı aldı ve ayrıca çok miktarda su tüketen "pirinç" mahsulünün yetiştirilmesini engelledi. 

Su Barajı Proje Direktörü Tarık Battal da Irak'ın bu barajları kuracak ve işletecek kadrolara sahip olduğunu doğrulayarak konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı:

Su kıtlığı döneminde küçük barajlar çok önemlidir. Batı çölünde, doğu veya güney bölgesinde ya da Kürdistan bölgesinde, su tedarikini sağlamak ve yeraltı suyu depolamasını geliştirmek için bu barajların inşa edilebileceği birçok vadi var.

Irak, suyunu Dicle ve Fırat nehirlerinden alan bir grup baraja sahip ve bunların en önemlileri 11 milyar metreküp kapasiteli Musul Barajı, sekiz milyar metreküp kapasiteli Hadise ve Dokan  barajları.

Ayrıca Darbandikhan Barajı 3,8 milyar metreküp, Hamrin Barajı 2 milyar metreküp ve Büyük Baraj 1,5 milyar metreküp kapasiteye sahip.

Yüzlerce baraj

Su stratejileri ve politikaları konusunda uzman olan Hamza Mustafa kısa sürede yüzlerce baraj yapılabileceğini belirterek, bu bölgenin bol yağış alan vadi sayısı açısından gelecek vadeden bir bölge olduğunu aktardı.

Mustafa, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunu ifade etti:

Geçen yüzyılın 80'li yıllarında Irak, bir grup vadi üzerinde küçük barajlar yapmak ve Suudi Arabistan'dan gelen sellerden yararlanmak için çalışmalar yaptı. Özellikle Fırat Nehri'nin su ithalatının yüzde 12'si sağanak yağışlar sonucu oluştuğu için bu seller sayesinde Fırat Nehri üzerindeki bazı göllerde canlanma sağlandı. Bu barajları hayata geçirecek hammadde ve tecrübeye sahibiz. Ayrıca Irak'ın her yerinde bu barajların yüzlercesi inşa edilebiliyor çünkü bunların tamamlanması sadece birkaç ay sürüyor. Suyun geriye kalanı tarım ve meralar için kullanılıyor ve bu da bölgenin büyük ölçüde kalkınmasına yardımcı oluyor.

Irak'tan Dicle ve Fırat olmak üzere iki nehir geçer. Fırat, Türkiye'de Toros Dağları'ndan doğar ve Suriye topraklarına gider, ardından el-Enbar İli'ndeki el-Bukemal'de Irak topraklarına girer ve burada Dicle Nehri ile birleşerek Şattülarap'a akar.

Fırat Nehri'nin Türkiye'deki kaynağından Şattülarap'taki ağzına kadar olan uzunluğu 2940 kilometre olup, bunun 1176 kilometresi Türkiye'de, 610 kilometresi Suriye'de ve 1160 kilometresi Irak'ta. Genişliği ağızda 200 ila 2 bin metre arasında değişir.

Dicle Nehri ise, Türkiye'nin güneydoğusundaki Toros Dağları'ndan doğar, Suriye-Türkiye sınırını geçer ve yaklaşık 50 kilometre boyunca Suriye toprakları içinde akar ve ardından Irak topraklarına girer.

Nehrin rotasının uzunluğu yaklaşık 1718 kilometredir ve rotasının büyük bir kısmı yaklaşık bin 400 kilometre ile Irak topraklarındadır. Nehir, Irak topraklarına girdikten sonra beş kola akar.

Bunlar: Habur, Büyük Zab, Küçük Zab ve Diyala'dır. Bu kollar nehre suyunun üçte ikisini getiriyor. Diğer üçte biri ise Türkiye'den geliyor.