Kırgızistan Sağlık Bakanlığı kasım itibarıyla ülkede HIV taşıyan kişi sayısının 12 bin civarında olduğunu belirterek, bu sayının hızla artmakta olduğu uyarısında bulundu.

Kovid-19 pandemisi ve Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya'dan ülkesine dönen göçmen işçilerin farkında olmadan AIDS hastalığına yol açan virüsü yaymasından endişe ediliyor.

Uzmanlara göre, toplumda yeterli farkındalık bulunmaması ve korunmasız cinsel ilişkinin hastalığın yayılma yollarından biri olması yaygın test yapılmasını zorlaştırıyor. 

Geçen yıllarda AIDS hastaları arasında uyuşturucu kullananların oranı daha yüksekken, artık çiftler arasında da HIV görülme oranı artıyor.

Resmi verilere göre, cinsel ilişki yoluyla HIV bulaşanların oranı 2017'de yüzde 63'tü ama bu yıl yüzde 86,7'ye kadar çıktı.

Oş Bölgesel AIDS Önleme ve Mücadele Merkezi'nden epidemiyolog Ulukbek Motorov, Eurasianet'e yaptığı açıklamada, koronavirüs pandemi sırasında Rusya başta olmak üzere yabancı ülkelerden dönenlerin etkisini şöyle anlattı:

Yurda dönen bazı göçmenler HIV taşıyıcısı olduklarını bilmeden veya bundan şüphelenmeden virüsü eşlerine bulaştırıyor. Enfekte olmadıklarından o kadar emin oluyorlar ki test yaptırmak istemiyorlar.

Hollanda merkezli AIDS Doğu-Batı Vakfı'nın (AFEW) Kırgızistan temsilcisi Dina Meselimova, eşlerden birinin testinin pozitif çıkması halinde diğerinin aldatıldığını düşünmesinin hastalıkla mücadeleyi zorlaştırdığını belirtti. Hastalığın göçmen işçilerle yayıldığı iddiasının bilimsel kanıta dayanmadığını belirten Meselimova şöyle dedi:

Hiç kimse böyle bir çalışma yapmadı. Güvenilir veri elde edilene kadar kesin konuşamayız. Tabi ki yurtdışında çalışan vatandaşlar, mesela Rusya'ya göç ettiklerinde, HIV'e karşı önleyici ve tedavi edici hizmetlere zor ulaştıkları için daha savunmasızlar. 

Batken vilayetinden 41 yaşındaki Mirlan, Rusya'da 10 yıl çalıştıktan sonra pandemiyle birlikte yurda dönmüş ve sonra Moskova'ya geri gidip çalışma iznine başvurduğunda sağlık taramasından geçirilince HIV pozitif olduğunu öğrenmiş:

Madende kömür çıkarıyorum, Kızıl-Kiya'da başka iş yok. Tıbbi gözlem altındayım, haplarımı ve diğer gerekli ilaçlarımı alıyorum. Allah'a şükür AIDS değilim, sadece HIV taşıyorum. Bununla yaşanır. Sadece cinsel ilişkiler sırasında kendimi korumadığıma pişmanım. Şimdi ailemi kaybettim, karım beni dinlemek bile istemiyor ama çocuklara para veriyorum.

Oş Belediyesi Sosyal Kalkınma Dairesi Başkanı Nurlan Zakirov, farkındalığı artırmak için kentte, kimliği gizli tutarak ücretsiz test olanağı sağlayan makinalar yerleştireceklerini söyledi.

Independent Türkçe, Eurasianet