Önce manastır zeytinlikleri sonra üzüm bağları... Mardin ve Şırnak'taki Süryani köylerinde peş peşe yangınlar niye çıktı?

Süryanilere ait arazilerde çıkan yangında yüzlerce ağaç ve üzüm bağı kül oldu, bölge sakinleri Süryani mülklerindeki şüpheli yangınlar ile ilgili Independent Türkçe'ye konuştu

Şırnak ve Mardin'deki iki ayrı köyde Süryanilere ait arazilerde yangın çıktı. 

Yüzlerce ağaç zarar gördü.

Her iki yangın ile ilgili soruşturma sürüyor. 

Yangın sonrası henüz resmi bir açıklama yok. 

Mardin'in Artuklu ilçesindeki Eskikale (Kalıtmara) köyünde yer alan Deyrüzzaferân Manastırı'nın önündeki alanda çıkan yangın çok sayıda zeytin ve badem ağacını kül etti. 

Alevler 5. yüzyılda inşa edilen Süryani manastırının hemen önündeki yoldan yükseldi.;
 

manastır 1.JPG
Fotoğraf: Twitter


Yaklaşık 300 kişinin yaşadığı bölgedeki yangın Süryaniler için hem doğa hem tarihi açıdan endişe verici. 

Zira manastır tarihi Süryanice İncil'i bünyesinde barındırıyor.

Söz konusu manastır aynı zamanda dünyanın ilk tıp fakültesinin kurulduğu yer olarak tarif ediliyor.

Süryaniler ve kültür mirası açısından önemli sayılan bu dini tesis, 52 Süryani patriğinin kabrine de ev sahipliği yapıyor.
 

isaninagaci2.jpg
Yangın öncesi Manastır'ın önündeki ağaçlardan biri / Fotoğraf: Twitter


Doğa açısından ise en büyük sorun zaten karasal iklimin hüküm sürdüğü, güneyden ise çöl ikliminin de etkisi altında bulunan köyde yeşil oranının çok yüksek olmaması.

13 yıl önce İstanbul'daki Süryani iş insanlarının desteğiyle dikilen ağaçların büyük bölümü artık yok. 

Alevlerin yükseldiği bir başka Süryani köyü ise Manastır'ın 180 kilometre doğusundaki Öğündük (Midin) köyü. 

Şırnak'ın İdil ilçesinde yer alan 343 haneli köydeki yangının yarattığı tahribat Mardin'e kıyasla çok daha büyük. 

Bölge sakinlerinin aktardığına göre Mardin'de 10 dönümlük arazi kül olurken, Şırnak'ta 150 dönümlük arazi artık kullanılamaz halde. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Yani iki köyde yaklaşık 16 hektarlık bir alanın yandığı öne sürülüyor.

Yangınların ardından akıllara gelen sorulardan biri ise "Süryani köyleri ve mülkleri hedefte mi?" oldu.

Konuyla ilgili Mardin Büyükşehir Belediyesi, Şırnak Belediyesi, İdil ve Artuklu Kaymakamlıkları, Mardin ve Şırnak Valilikleri resmi bir açıklama yapmadı.

Süryani Dernekleri Federasyonu da henüz resmi bir açıklama yayımlamadı. 

İstanbul Süryani Kadim Vakfı ise Facebook hesabından yaptığı paylaşımda "Tarihi Manastıra az kala yangın kontrol altına alınmış olsa da, 3 yaşında olan 700 ağacımız maalesef yandı kül oldu!" ifadesine yer verdi. 

Her iki Süryani köyündeki yangın ile ilgili gelişmeleri ise Twitter'daki @suryanilercom hesabı paylaştı. 

Sosyal medyada Süryani köylerine sabotaj şüphesi

Yangınların ardından sosyal medyada akademi, yazın ve medya dünyasından kimi isimler, alevlerin iki ayrı Süryani köyünden yükseldiğini belirtip sabotaj şüphelerini dile getirdi.

Yazar Buket Uzuner, Agos gazetesi yazarı Rober Koptaş, gazeteci Nurcan Baysal yangınlara dikkat çeken isimler arasında.

 

 

 

Her iki yangın ile ilgili soruşturma sürüyor.

Independent Türkçe'nin ulaştığı Süryani Horiepiskopos Papazı Gabriel Akyüz, Mardin'deki yangının bir sabotaj olduğunu düşünmüyor: 

Bir sabotaj olduğunu düşünmüyoruz. Bir izmaritten çıkmış olabilir. O şekilde değerlendiriyoruz. Manastırın önünden geçen yoldan geçen bir araba izmarit atmış. Kasıtlı bir durum şu ana dek tespit edilmedi. Soruşturma sürüyor. Çok sayıda zeytin ağacı zarar gördü. Manastır yakınlarında geçen yıllarda da yangın çıkmış, müdahale edilmişti. 

Manastır Vakfı yönetim kurulu üyesi Behçet Bayruğ da Akyüz ile aynı fikirde. 
 

manastır 2.JPG
Fotoğraf: Twitter


Olaya şahit olduğunu söyleyen Bayruğ, son iki yıl içinde manastır çevresinde üçüncü yangına tanık olduğuna dikkat çekiyor:

Son 2 yıl içinde manastır çevresinde çıkan üçüncü yangın bu. (...) Sabaha karşı 2 buçuk civarlarında iki araç arka arkaya geçti. 10 dakika sonra yangın çıktı. Sigara mı atıldı emin değiliz. Kundaklama olup olmadığından da emin değiliz. Emniyetimiz ve jandarmamız bu konuda soruşturmayı devam ettiriyor. Bize göre kundaklama değil. 10 dönümlük bir arazide, 700’e yakın zeytin ve badem ağacı yandı. Bölgeyi imkânlarımız, vakfımızın imkânları el verdiği kadarıyla yeniden ağaçlandırmayı düşünüyoruz.  Önceki yangınlar sıcaklık gerekçesiyle çıkmıştı. 

Şırnak'taki Süryani köyünde son 10 günde ikinci yangın

Şırnak'taki Öğündük köyünde çıkan yangın ile ilgili Independent Türkçe'nin sorularını yanıtlayan köy muhtarı ve Misin Koruma Kalkındırma Kültür Derneği Başkanı Şemun Vergili ise 10 gün önce de köylerinde büyük bir yangın çıktığını anımsatıyor.

Vergili, hem köylerinde kullanılan elektrik hatlarının çok eski olduğunu söylüyor hem son yangın için 'Kaza süsü verilmiş olabilir' yorumu yapıyor:

İlk yangın, 18 Temmuz’da çıktı. Yaklaşık 200 dönümlük bağ, bahçe yandı.  Yaklaşık 4 bin dönüme yakın bir ormanlık alan yandı. Yangının çıkış nedeni hala bilinmiyor. Kaymakamlık konuyla ilgili bir açıklama yapmadı. Jandarma tahkikatları devam ettiriyor. Dün çıkan yangın ise 18 Temmuz’daki gibi öğlen saat 2 gibi çıktı. Dün çıkan yangında 150 dönümlük bir arazi yandı. Bu yangınların arkasında birileri var mı bilmiyorum. Ama her iki yerde de elektrik direklerinin olduğu noktada alevler yükseldi. TEDAŞ’tan kontrole gelen ekip yangının elektrik direklerinden kaynaklı olmadığını söylediler. Elektrik direklerinin ana hatları 1980’li yıllardan bugüne hala o eski hatlar. Gözlemlerimiz son 40 yıldır bu hatların yenilenmediği yönünde. Kullanılan tesisatlar artık çürümüş, deforme olmuş vaziyette.  Bu son olayda kaza süsü verilmiş gibi bir şeyler yapılmış olabilir ama kimsenin günahını almak istemiyorum.

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU