Koronavirüs tam bitti denilirken vaka sayılarının yeniden tırmanışa geçmesiyle alarm verildi.

Türkiye'nin koronavirüs (Kovid-19) tablosuna göre vaka sayısı bir haftada iki katına çıktı.

Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan 27 Haziran - 3 Temmuz 2002 arasındaki verilere göre 57 bin 113 kişinin Kovid testi pozitif çıkarken 25 vatandaş da yaşamını yitirdi. 

Vaka sayısı ve can kaybının artması üzerine açıklamalar birbiri ardına geldi.

Sağlık Bakanlığı, koronavirüs aşısında yeni hatırlatma dozu randevularının açıldığını duyurdu. Vatandaşlar, aşı randevularını almaya başladı. 

Bakanlığın açıklamasına göre e-nabız sistemine tanımlananlar randevu alıp aşı olabilecek. 

3 doz Biontech aşısı olanlar 4'üncü dozlarını alabilecek. 65 yaş ve üstü ile riskli gruplarda olanlar da 6'ncı doz aşılarını yaptırabilecek. 

Vatandaşlar, hatırlatma dozu için Biontech, Sinovac veya Turkovac'tan biri tercih edilebilecek.

Bakan Koca: Omicron'a bağlı vakalar Türkiye'de de artış gösteriyor

Güncellenmemiş aşılar, koronavirüsün yeni varyantları için etkili mi? İlaç firmalarının ürettiği ve piyasaya sürdüğü aşıların yeni varyantlara karşı koruyucu oranı ne kadar? 

Bu konu bilim insanları arasında da tartışılıyor. Zira mutasyon geçirip hızla yayılan virüse eski aşıların çok etki etmediği belirtiliyor. 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca geçen günlerde yaptığı açıklamada, vatandaşlara hatırlatma aşısı için çağrı yaparken şu ifadeleri kullanmıştı:

"Omicron'a bağlı vakalar Türkiye'de de artış gösteriyor. Bayramda dikkat etmeli. Maskeyi zaruri kılan ortamlar biliniyor. 50 yaş üstüyle risk grubundakilerin son aşıları üzerinden 6 ay geçmişse hatırlatma dozunu ısrarla öneriyoruz. Aşıya bizim verdiğimiz önemi sizler de verin." 

Bilim insanları ısrarla aşılama çağrısı yapıyor. Ama aşıların Omicron'un yeni varyantlarının üzerinde çok da etkili olmadığını da ifade ediyor. Sebebi ise üretici firmaların aşılarını güncellememiş olmaları. 

"Aşının BA4 ve BA5 varyantlarına karşı etkinliği az"

Bu insanlardan biri de Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü. Özellikle BA4 ve BA5 alt varyantlarına karşı aşının etkinliğinin biraz daha zayıfladığını belirten Özlü, "Etkili ama daha az etkili görünüyor. Elbette faydası olur ancak diğer varyantlara göre daha düşük bir koruyuculuk değeri olduğu ortaya çıktı" dedi.

Yeni varyantlara yönelik aşılar henüz üretilmediği için risk gruplarının bazal bağışıklık düzeylerinin yükseltilmesinin önemine dikkati çeken Prof. Özlü, "Sonuçta varyantlar değişse bile virüs aynı virüs ve ortak özellikleri var. Bunun için yeterli immün yanıt oluşturamayan bireylerde immün sistemi olabildiğince uyanık ve dirençli tutmak önem kazanıyor. Normal sağlıklı kişiler yani risk grubunda olmayanlar için şu anda ekstra aşılama gerekmeyebilir ama kronik hastalığı olanlar, bağışıklığı baskılanmış ve yaşlı olanlar için bağışıklık sistemini uyarmak lazım" diye konuştu. 

Tevfik Özlü / Fotoğraf: AA

"Omicron'un hastalık yapma potansiyeli var" 

"Ölçtüğümüz antikor bağışıklığı, oysa hücresel bağışıklık da var" diyen Prof. Dr. Özlü, "Yani aşılar sadece antikor oluşturarak etki göstermiyor. Dolayısıyla antikor düzeyinde bir zayıflık olsa bile hücresel düzeyde yine koruyucu olmalarını bekliyoruz" ifadelerini kullandı.

Bundan sonra maskenin zorunlu olamayabileceğini, insanların bu düşünceyle hareket edip kendilerini grip, nezle veya soğuk algınlığından korumak için yaptıkları mücadelenin bir benzerini Kovid ile de yürütmeleri gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Tevfik Özlü, şunları kaydetti: 

Özellikle yaşlı, kronik hastalığı olan ya da bağışıklığı baskılanmış kişiler bu kadar rahat olmamalı. Bunlar mutlaka maske, mesafeye dikkat etmeli, kapalı ve kalabalık ortamlardan uzak durmalıdırlar. Çünkü Omicron'un hastalık yapma potansiyeli var. Hastalık, aşısız, yaşlı ve kronik hastalarda çok ağır seyredebiliyor. Bu da ölümlere yol açabiliyor. Onun için risk grubunun çok dikkat etmesi lazım.

"Aşıları güncelleme çalışmaları sürüyor" 

Kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Bengi Başer'e göreyse güncellenmemiş aşıların yüzde 50'nin üzerinde bir koruyuculuğu var. 

Dünya Sağlık Örgütü'nün yüzde 50 koruyuculuk sağlayan aşıların yapılması yönünde önerisi olduğunu hatırlatan Prof. Başer, "Elbette güncellenmiş aşılar olsa çok daha iyi olur. Aşıları güncelleme çalışmaları sürüyor. Muhtemelen yeni aşılar sonbaharda piyasaya sürülecek. Ancak güncellenmiş yeni aşılar çıkana kadar zamanı gelmiş insanların aşılarını mutlaka yaptırmaları gerekiyor" diye konuştu. 

Bengi Başer / Fotoğraf: AA

"Maske kullanımı tekrar zorunlu hale gelir mi?" sorusuna da yanıt veren Prof. Bengi Başer, Almanya'nın kapalı ortam ve toplu taşımalarda tekrar maskeyi zorunlu hale getirdiğini, birçok ülkenin de benzer uygulamaya geçmeyi planladığını söyledi.

Türkiye'nin de benzer uygulamaya geçmesinin faydalı olabileceğini vurgulayan Prof. Başer, "Bu, 'takarsanız iyi olur' lafıyla olmuyor. Zaten herkes gribim deyip geçiştiriyor ve testi bile yaptırmıyor. Maske toplu takıldığında koruyuculuk yükseliyor" dedi.

"Maske kullanımını süreklilik haline getirmek zorundayız"

Prof. Dr. Bengi Başer, salgınla mücadeleden vazgeçilmemesi gerektiğini ifade ederek şunları kaydetti:

"Özellikle hasta olanın maske takması çok önemli. Dolayısıyla kapalı ortam ve toplu taşımalarda takılmalıdır. Zaten kaldırılması hataydı. Kapalı ortamlarda maske takmayı tartışma konusu bile yapmadan bunu süreklilik haline getirmek zorundayız."