Kehribar içinde fosilleşen “aşırı-uzun” ayak parmaklı antik bir kuş türü keşfedildi.

Myanmar’daki 99 milyon yıllık kuş diğerlerinden daha uzun üçüncü ayak parmağını muhtemelen ağaçtaki kurtçukları ve böcekleri yakalamak için kullanıyordu.  

Current Biology adlı akademik yayında yayımlanan makaleye göre bu tip bir adaptasyonun nesli tükenmiş ya da yaşayan kuşlarda ilk kez keşfedildiği belirtildi. 

Araştırmacılar örneği yerli kehribar tüccarlarından aldı (Lida Xing) 

Araştırmanın baş yazarı Pekin’deki Çin Yerbilimleri Üniversitesi’nden Lida Xing, “Antik kuşlar düşündüğümüzden çok daha çeşitli. Çevrelerine adapte olmak için pek çok farklı özellik geliştirmişler” dedi. 

Bilim insanları serçeden daha küçük olan kuşun zamanının çoğunu ağaçlarda geçirdiğine inanıyor. 

Çalışmanın bir diğer yazarı Çin Bilimler Akademisi’nden Jingmai O’Connor, “Uzun ayaklar ağaç hayvanlarında sıklıkla görülen bir özellik. Hayvanlar dallara tutunabilmek için ve dalları ayak parmaklarıyla kavrayabilmek için buna ihtiyaç duyuyor. Fakat ayak parmağındaki bu aşırı farklılığa bildiğimiz kadarıyla daha önce hiç rastlanmamıştı” ifadelerini kullandı.

Örneğin bulunduğu Hukawng Vadisi Mezozoik dönemde kabuklarından yapışkan reçine sızan ağaçlarla doluydu.

Geko kertenkelesi ve örümcek gibi reçineye takılan küçük hayvanlar ve pek çok bitki, milyonlarca yılın ardından fosil halini almış. Aynı vadide bilim insanları bilinen en eski arının ve tüylü dinozor kuyruğunun da aralarında bulunduğu nesli tükenmiş pek çok hayvan keşfetmişti.

Araştırmacılar tuhaf ayaklı hayvanın içinde bulunduğu kehribarı kehribar tüccarlarından aldı. Bilim insanları bu fosili inceledi ve kuşun ayağını 3 boyutlu olarak yeniden üretti. 

Kuşun 0,8 milimetre uzunluğundaki üçüncü ayak parmağı ikinci parmaktan yüzde 41 ve alt bacağın bulunduğu kemikten de yüzde 20 daha uzun. 

Araştırma ekibi bu oranları aynı bölgedeki nesli tükenmiş 20 farklı kuşla ve yaşayan 62 kuşla karşılaştırdı.

Bu kadar orantısız ayak parmağına sahip yaşayan tek canlı ay-ay lemuru, uzun orta parmağını ağaç gövdelerinden larva ve böcekleri avlamak için kullanıyor. 

Bu nedenle keşfedilen antik kuşun da uzun ayak parmağının benzer bir işleve sahip olduğu düşünülüyor. 

Dr. O’Connor, “Bu elimizdeki en iyi tahmin. Fosilleşmiş kuşla benzer bir morfolojiye sahip olduğu düşünülebilecek herhangi bir modern kuş örneği mevcut değil. Antik kuşlar yaşayan kuşlardan muhtemelen tamamen farklı şeyler yapıyordu. Bu fosil farklı bir ekolojik alt grubun varlığına işaret ediyor” ifadelerini kullandı. 

Araştırmacılar kuşa “kehribar kuşu” anlamına gelen Elektorornis chenguangi ismini verdi. Kehribar kuşu Enantiornithes diye anılan nesli tükenmiş kuşlar grubunun bir üyesi. 

Enantiornithines’in nesli 66 milyon önce Kretase-Tersiyer yok oluşu sırasında dinozorlarla birlikte tükenmişti. Günümüzde bu kuş soyundan gelen ve yaşayan herhangi bir kuş yok.

Bilim insanları kehribar yüzeyinden protein ve pigment elde etmeyi umuyor. Bunlar kuşun çevreye adaptasyonunun ve özelliğin bir kamuflaj olup olmadığının daha iyi anlaşılmasında yardımcı olabilir.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Esra Güngör