Bir çizgi roman karakteri olarak ortaya çıkan Kurbağa Pepe (Pepe the Frog) Bored Ape gibi NFT dünyasının ve Wojak gibi mim evreninin en popüler yüzlerinden. Ancak hayatına masum bir şekilde başlayan Pepe için işler bir noktadan sonra sarpa sardı ve birçok talihsiz serüvene kurban gitti.

Discord ve Telegram kanalları, Twitter ve internet forumlarının hemen hemen her yerinde görülen Pepe son birkaç yıldır NFT dünyasında da bol bol boy gösteriyor. Meşhur kurbağa kripto evrenine ilk kez 2016'da girmiş ve daha sonra pek çok NFT koleksiyonu hazırlanmıştı. 

Homer Pepe adlı NFT, 2018'de New York'ta düzenlenen dijital sanat müzayedesi RareAF'ta Peter Kell'e 39 bin dolara satılmıştı. Kell, NFT'sini Mart 2021'de 312 bin dolara bir başkasına satarak hayli kâr elde etti. 

Bununla birlikte Pepenopoulos adlı bir başka NFT, 26 Ekim 2021'de Sotheby's müzayedesinde 3,6 milyon dolara alıcı buldu.

 

 

Pepe içerikleri popülerleştikçe yeni gelişmeler de peşi sıra geldi. Rare Pepe Wallet da bunlardan biriydi. Joe Looney'nin geliştirdiği bu dijital cüzdan koleksiyonerlerin Pepe NFT'lerini alıp satmak, hediye etmek için kullanabilecekleri şifreli bir depoydu. Platformda alıcı ve satıcılar değişim aracı olarak kripto para birimi PepeCash'i kullanabiliyordu. 

Mart 2022'de bir Pepe NFT'siyle ilgili olarak kurbağanın yaratıcısı Matt Furie'ye ABD'de açılan 500 bin dolarlık davaysa meşhur karakterin dahil olduğu olaylar zincirinin son halkası. 

Pepe NFT'sini 8 Ekim 2021'de düzenlenen açık artırmada 537 bin dolara satın alan Halston Thayer aylar sonra kendisininkiyle özdeş 46 NFT'nin ücretsiz olarak yayımlanması üzerine mahkemeye başvurdu. Thayer satışı gerçekleştiren Matt Furie ve PegzDAO'nun kendi satın aldığı NFT'nin değerini düşürdüğünü ve dolandırıcılık yaptığını iddia ediyor.

 

 

Davaya yönelik Furie henüz herhangi bir açıklama yapmış değil ancak mahkemenin vereceği kararın NFT satışlarında yaşanan bu tip olaylar açısından emsal teşkil edebileceği düşünülüyor. 

Meselenin nasıl ilerleyeceğini tahmin etmek güç ancak Pepe'nin düştüğü bu zor durum onun şöhret macerası düşünüldüğünde pek de şaşırtıcı değil. Zira ortaya çıktığı günden bu yana Kurbağa Pepe'nın başına buna benzer pek çok olay geldi. Gelin Pepe'nin sıradışı hikayesine en baştan göz atalım. 

"İyi hissettiriyor adamım"

Kurbağa Pepe ilk kez Matt Furie'nin imzasını taşıyan ve 2005'te yayımlanan Boy's Club adlı çizgi romanla ortaya çıktı. Furie bu çizgi romanda Pepe ve onun aylak ev arkadaşları Andy, Brett ve Landwolf'un maceralarını anlatıyordu. 

Karakterler çoğunlukla tembel tembel video oyunu oynarken, pizza yerken ya da evde boş boş vakit geçirirken resmediliyordu.

 

 

Andy'nin Pepe'yi tuvalette pantolonunu tamamen indirmiş bir şekilde işerken yakaladığı panelse karaktere Furie'nin tahmin edemeyeceği kadar büyük bir popülerlik kazandıracaktı. Söz konusu görselde Pepe pantolonunu indirerek işemenin "iyi hissettirdiğini" (Feels Good Man) söylüyordu. 

 

 

Boy's Club'daki çizimler 2008'de internete yüklenmeye başladığında mime dönüşecek ilk ifade de buydu. Pepe'nin "Feels Good Man" ifadesini kullandığı çizim 2009'da viral içeriklerin kaydını tutan Know Your Meme adlı sitede tescillendi. 

Bunu üzgün, kendini beğenmiş ve öfkeli Pepeler dahil olmak üzere kurbağanın alternatif türevleri izledi. Pepe mimleri 4chan, Reddit, Imgur, Tumblr ve diğer sosyal medya mecralarında çığ gibi büyümeye başladı. 

Pepe yaygınlaştıkça 4chan kullanıcıları mimin özellikle yaratıcı ve benzersiz görülen versiyonlarını "nadir Pepeler" (rare Pepes) diye adlandırdı. 

Radikal sağ, Pepe'yi ele geçirdi 

Ancak 2015'te Cumhuriyetçi siyasetçi Donald Trump başkan adayı olduğunu açıkladığında Pepe adım adım radikal sağın repertuarına girmeye başladı. Kurbağa, Hitler gibi ya da beyaz üstünlükçülüğün sembolleriyle yeniden yorumlandığında işin rengi değişti. 

 

 

Bu örneklerden birinde Adolf Hitler bıyığıyla çizilen Pepe, "Feels good man" yerine "Kill Jews Man" (Yahudileri Öldürün Adamım) diyor. Pepe'nin Nazi üniforması giydiği ve Ku Klux Klan (KKK) kukuletası ve cübbesiyle görüldüğü çizimler de internette mevcut. 

 

 

Mayıs 2016'da Daily Beast'te yayımlanan bir haberde bir beyaz üstünlükçü 2015'in sonlarında "Pepe'yi sıradan kişilerin elinden almak" için radikal sağcıların yoğun olarak kullandığı 4chan'de kampanya yürütüldüğünü söyledi. 

O zamana kadar Katy Perry, Nicki Minaj gibi birçok popüler kişi tarafından da paylaşılan Pepe masum yüzünü kısa süre içinde kaybetmiş görünüyordu. Kurbağayı beyaz üstünlükçü propaganda için kullananlar o dönem Twitter'daki adlarının yanına kurbağa emojisi ekliyordu. 

 

 

Trump'ın kendisi de Ekim 2015'te Pepe olarak resmedildiği mimi paylaşarak bu çılgınlığa dahil oldu. 

 

 

Bununla birlikte başkanlık yarışında Trump'ın rakibi Hillary Clinton, 10 Eylül 2016'da Cumhuriyetçi adayın destekçilerini "bir avuç acınacak kişi" diye niteledi. Trump'ın oğlu Donald Trump Jr. bu açıklamaya Pepeli bir görselle yanıt verdi. Görsel, Cehennem Melekleri'nin (The Expendables) yeniden hazırlanmış bir posteriydi. Pepe burada Donald Trump, Mike Pence, Donald Trump Jr., Roger Stone gibi Cumhuriyetçi siyasetçinin yakın çevresindeki isimlerle görülüyordu. 

 

 

Öte yandan Hillary Clinton kampanyası için Ağustos 2016'da yaptığı konuşmada sağı kınarken salondaki bir kişi "Pepe!" diye bağırarak karakterin radikal sağda daha çok sahiplenilmesine neden oldu. 

Matt Furie, Eylül 2016'da verdiği bir röportajda Pepe'nin bir nefret sembolü olarak kullanılmasına şöyle yanıt vermişti: 

Berbat ama onu internette kurbağaları kontrol edebilen diğerlerinden daha fazla kontrol edemiyorum.

Furie'nin yayıncısı Fantagraphics Books da Pepe'nin saldırgan kullanımlarını kınamıştı.

 

 

Pepe'yi sağdan kurtarma kampanyası: #SavePepe

Nitekim Eylül 2016'da İftira ve İnkârla Mücadele Birliği (Anti-Defamation League - ADL) Pepe'nin bir nefret sembolü olduğuna karar verdi. Organizasyonun yöneticilerinden Oren Segal o dönem bir nefret sembolleri veritabanı oluşturduklarını ve internetin bu tür görsellerle dolup taştığını söyledi. 

ADL ve Furie, karakteri sağın elinden kurtarmak için #SavePepe (Pepe'yi Kurtar) kampanyası başlattı. Kampanya kapsamında Furie, Pepe'nin barışçıl ve pozitif resmedildiği tüm örnekleri bir veritabanında topladı. 

 

 

Ancak Ocak 2017'de enteresan bir gelişme oldu. Birleşik Krallık'taki Rusya Büyükelçiliği dönemin Birleşik Krallık Başbakanı Theresa May'i Trump'ın Rusya'yla ilişkisini bozmaya çağıran "uzmanlara" yanıt olarak Pepe mimi paylaştı. 

Rusya ve Amerikan sağının yakın ilişki içinde olduğunun iddia edildiği o dönemde bu görsel dikkat çekmişti. Trump başkan seçildikten sonra seçime Rusya'nın müdahale ettiği iddia edilmişti. 

 

 

Furie nihayetinde Pepe'yi sağın elinden kurtaramayınca 6 Mayıs 2017'de karakterini öldürdüğünü duyurdu. Ancak Furie'nin kendisi de bu hamlesinden sonra Pepe'yi yeniden getirmek için girişimlerde bulundu, bağış kampanyası düzenledi. Zira Pepe internette çoktan ölümsüz kategorisine girmişti. 

 

 

Pepe'nin popülerliğini kullanmaya çalışan bir çocuk kitabı 1 Ağustos 2017'de piyasaya sürüldü. Furie'nin ırkçı ve İslamofobik temalarla dolu olduğunu söylediği The Adventures of Pepe and Pede adlı çocuk kitabı Pepe'yi farklı bir çizim tarzıyla yeniden yorumlamıştı. Çizer, bu kitaba telif davası açtı ve kazandı. Ancak Pepe'nin ırkçı yorumlarının önüne bütünüyle geçemedi. 

Furie, Haziran 2019'da aşırı sağın tanınan figürlerinden, yayıncı Alex Jones'a açtığı telif davasından da galip ayrıldı. Jones, Pepe ve Trump'ın yer aldığı posterin izin almadan satışını yapmıştı. Yayıncı, Furie'ye 15 bin dolar ödemeyi kabul etmişti. 

Kek ve Kekistan

4chan adlı sosyal medya forumunda bir kullanıcının Mısır mitolojisindeki kaos ve karanlık tanrısı Kek'i Pepe'ye benzetmesinin ardından yeni bir furya ortaya çıktı. Zira Kek adı internette "haha", "lol" veya "lel" gibi kahkaha atıldığını gösteren ve çoğunlukla Korelilerin kullandığı "kekeke" ifadesine benziyordu. Bu benzerlik Kek'in Pepe gibi resmedilip "mim tanrısına" dönüşmesine "Kekizm"in ortaya çıkmasına neden oldu.  

 

 

Radikal sağcı sosyal medya kullanıcıları Kek'in popülerleşmesinin ardından kurgusal bir ülke kurarak Kekistan adını verdi ve bayrağını da Nazi Almanyası ordusunun bayrağından türetti. 

 

 

Pepe'nin Groyper olarak bilinen daha şişman başka bir versiyonu da türedi. Groyper, Amerikan radikal sağının tanınan isimlerinden Nick Fuentes'in takipçilerini bu adla nitelendirmesi karakterin popülerliğini artırdı. 

 

 

Hong Kong protestoları ve barışçıl Pepe

Pepe'nin yıllarca radikal sağın sembolü olarak kullanılmasının ardından 2019 ve 2020'de Hong Kong'daki protestolarda meşhur kurbağa bu kez barışçıl bir şekilde ortaya çıktı. Popüler mim, ABD'den kilometrelerce uzakta bu kez "direniş sembolü" olarak kullanıldı. 

 

 

Yeni Pepe görselleri hazırlandı. Furie bu gelişmeyi, "Bu harika bir haber! Halk için Pepe!" diye yorumladı. 

 

 

Çin'e bağlı özerk bir idari bölge olan Hong Kong'da 2019'da önerilen güvenlik yasası pek çok kişiyi sokağa döktüğünde Pepe de onlarla birlikte saf tutmuştu. Çin'in ulusal güvenliğine tehdit olarak görülen "her tür eylem ve etkinliği" yasaklamaya olanak tanıyan söz konusu yasaya Pepe de karşı çıkmıştı.

Pepe'nin Hong Kong macerası başta olumlu bir etki yaratmış ve ısrarlı eylemler sonucunda tasarı askıya alınmıştı. 

Ancak tıpkı Pepe'nin sürekli ters köşe olması gibi Haziran 2020'de çıkarılan Ulusal Güvenlik Yasası'yla protestolara katılan kişilerin yargılanmasının önü açılmış, birçok sivil toplum örgütü ve medya kuruluşu kapanmıştı. 

 

Kaynaklar: Los Angeles Times, Daily Beast, The Defiant, Notebookcheck, Vox, Artnet, The Gamer, Time, NBC, HK01, CBC, NPR, duvaR