Metaverse tartışması Facebook'un adını Meta olarak değiştirmesinin ardından büyük popülerlik kazandı. Metaverse genel olarak VR ve AR gözlük gibi ekipmanlarla etkinleştirilen, üç boyutlu bir sanal dünya işlevi gören, internetin gelecekteki muhtemel sürümü olarak tanımlanıyor. 

Her ne kadar kavramın yeniden popülerlik kazanmasını sağlasa da Metaverse'ün mucidi Meta'nın CEO'su Mark Zuckerberg değil. Kavram ilk olarak Neal Stephenson'ın 1992 tarihli romanı Parazit'te (Snow Crash) ortaya atıldı. 

O günden bu yana da Metaverse birçok başka romana ve filme konu oldu ve genel olarak distopik dünyaların tasviri için kullanıldı. 

Zorlu hayat şartlarının yarattığı fiziksel gerçeklikten kaçışın adresi olmanın yanı sıra Metaverse mega şirketler, kötü niyetli bilgisayar korsanları veya şeytani yapay zekanın manipülasyonlarına açık yeni kontrol biçimlerinin zemini olarak betimlendi. 

Metaverse'ün bugüne kadar nasıl düşünüldüğüne dair fikir edinmek istiyorsanız bu 10 filme göz atabilirsiniz:

Ekrandaki Dehşet (Videodrome) (1983)

David Cronenberg'in yönetmenliğini yaptığı film, Max Renn adındaki televizyon yöneticisinin bir gün Videodrome adlı yayını keşfetmesinin ardından yaşanan tuhaf olayları konu alıyor. Renn izlediği şiddetli pornografik içerikler sonrasında giderek gerçeklikle bağını yitiriyor. 

Gerçeğe Çağrı (Total Recall) (1990)

Douglas Quaid, müşterilerini sanal olarak tatile yollayan Recall adlı şirketten Mars tatili satın alır ve yaşanan bir arıza sonucunda Quaid gerçekten orada olduğunu hatırlar. Gerçekle rüya arasında sıkışıp kalan Quaid'in hikayesini anlatan film, Philip K. Dick'in We Can Remember it for You Wholesale (Sizin İçin Topyekûn Hatırlayabiliriz) öyküsünden uyarlanmıştı. Filmin başrolünde Arnold Schwarzenegger yer alıyor. 

Bahçıvan (The Lawnmover Man) (1992) 

Brett Leonard'ın yönetmenliğini yaptığı bilimkurgu ve korku öğelerini birleştiren film sıradan bir kişi olan Jobe Smith'in teknolojik bir deney yoluyla daha zeki yapılmasını konu alıyor. Jobe, insanüstü özellikler kazansa da saldırganlığı artıyor ve dijital bir varlığa dönüşmeye takıntılı hale geliyor. 

Ghost in the Machine (1993) 

Başrollerinde Karen Allen, Chris Mulkey ve Ted Marcoux'nun olduğu film, bir seri katilin zihninin yapay zekaya aktarıldığında neler yaşanabileceğini ele alıyor. Ghost in the Machine'in seri katili her ne kadar bedenen ölse de zihni bilgisayarda yaşamaya devam ettiği için istediğini öldürme gücü elde ediyor. 

Johnny Mnemonic (1995)

Keanu Reeves'in başrolünde olduğu film şirketlerin önemli bilgileri "veri kuryeleriyle" aktardığı bir dünyayı konu alıyor. Bu kuryeler kafataslarına yerleştirilen bilgiyi hedeflerine götürmekle sorumlu. Reeves de bu kuryelerden biri olan Johnny'yi canlandırıyor. Johnny talihsiz biçimde kendisini küresel bir komplonun merkezinde buluyor. 

Kabuktaki Hayalet (Ghost In The Shell) (2017)

Korkunç bir kazadan kurtarılan binbaşı Mira Killian'a siber insan türünün ilk örneği olması adına yepyeni bir vücut yapılır. Terörizm zihinlere girip onları kontrol etmeye başlamıştır ve binbaşı bu suçlarla mücadele etmektedir. Mira yeni bir düşmanla yüzleşmeye hazırlanırken kendisine yalan söylendiğini, hayatının kurtarılmadığını, aksine çalındığını öğrenir.

Başlat Ready Player One (Ready Player One) (2018) 

Ailesini küçük yaşta kaybeden Wade Watts gerçek hayattaki sıkıntılarından uzaklaşmak için The Oasis adlı oyun evreninde vakit geçirmeye başlar. Oyunun milyoner kurucusu evrene bir anahtar gizlemiştir ve öldüğünde tüm servetini bu anahtarı bulan kişiye verecektir. Wade de bu davetkat hazine için kolları sıvar. Ancak bir süre sonra her şey kocaman bir rekabete dönüşür. Filmin yönetmen koltuğunda Steven Spielberg oturuyor. 

Virtuosity (1995) 

Birçok seri katilin kişiliği kullanılarak oluşturulan sanal gerçeklik simülasyonu gerçek dünyaya kaçmayı başarır. Bu ürkütücü düşmanı alt etmek eski bir polise düşer. Filmin başrollerinde Denzel Washington ve Russell Crowe yer alıyor. 

Varoluş (eXistenZ) (1999)

David Cronenberg'in imzasını taşıyan film, Antenna Research adlı oyun şirketinin merakla beklenen yeni oyununu piyasaya sürmesinin ardından yaşananları konu alıyor. Yarattığı evrendeki çılgınlıkları günden güne keşfeden Allegra Geller oyununun gerçekle rüya arasındaki çizgiyi silikleştirdiğini keşfeder. Filmin başrollerini Jude Law, Jennifer Jason Leigh ve Ian Holm üstleniyor. 

Matrix (1999) 

Yazılım şirketinde çalışan Thomas Anderson işten kalan vaktini "Neo" adıyla Matrix'i araştırarak geçirir. Trinity ve Morpheus'la tanışan Neo, yaşadığı dünyanın aslında beynindeki bir simülasyondan ibaret olduğunu öğrenir. Neo dünyayı bu durumdan kurtarmak için Morpheus'un önderliğindeki ekibe katılır. Wachowski Kardeşler'in sinema tarihine damga vuran filminin başrollerinde Keanu Reeves, Carrie-Anne Moss ve Laurence Fishburne var.

Independent Türkçe, Gizmodo, Beyazperde

Derleyen: Esra Güngör