Çok değerli tarihi eserlerin yer aldığı Irak'taki Musul Müzesi, Fransız ve Amerikalı uzmanların desteğiyle IŞİD'in verdiği tahribatı onarmaya çalışıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
IŞİD militanları Musul'u 2014'te ele geçirmiş ve üç yıl boyunca burayı kontrol altında tutmuştu. Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, ABD, Türkiye gibi birçok ülke ve kuruluşun terör örgütü ilan ettiği IŞİD, İslam öncesinde üretilen eserleri "sapkın" gördüğü için bunların büyük bir kısmını tahrip etmişti.
2 bin 500 yıl öncesine kadar uzanan pek çok eserin yer aldığı Musul Müzesi'ne pek çok uzman destek veriyor. Fransa'daki Louvre Müzesi'nin görevlendirdiği restorasyon çalışanı Daniel Ibled şu ifadeleri kullanıyor:
Tüm parçaları ayırmalıyız… Bir yapboz gibi, aynı hikayeyi anlatan parçaları bulmaya çalışıyoruz. Yavaş yavaş tüm seti yeniden oluşturmayı başarıyoruz.
IŞİD militanları, eserleri çekiçlerle tahrip ettikleri videoları Şubat 2015'te yayımlamıştı.
O dönem büyük eserler propaganda amacıyla yok edilirken daha küçük parçalar da dünya genelinde karaborsalarda satıldı.
Öte yandan hayvan pençesi ya da kanadı gravürlerini de taşıyan çeşitli büyüklükteki taşların, müzede yerlere saçıldığı belirtiliyor.
Uzmanlar en küçüğü bir yumruk boyutunda olan, yan yana dizilmiş parçaları bir araya getirmek için çaba gösteriyor.
Çalışmalar şu an Asur İmparatorluğu'nun Nimrud kentinden kalan kanatlı bir aslana, lamassu adı verilen insan başlı ve kanatlı iki boğaya ve Kral II. Aşurnasirpal'in tahtının tabanına odaklanmış durumda.
Çoğu MÖ ilk binyıla kadar uzanan bu parçalar Uluslararası Çatışma Alanlarında Kültürel Mirasın Korunması İttifakı'nın (ALIPH) finansmanıyla yeniden hayata döndürülüyor.
Louvre'un yanı sıra müze ekibine eğitim veren Washington'daki Smithsonian Enstitüsü ve New York merkezli Dünya Anıtlar Fonu da restorasyon çabalarına destek veriyor.
Asur kralının çivi yazısıyla kaplı tahtının tabanının neredeyse onarıldığı belirtiliyor. Bazı parçalarsa elastik bant veya küçük metalik halkalarla bir arada tutuluyor.
Irak birliklerinin 2017'de Musul'u geri almasından bir yıl sonra müze eski ihtişamına kavuşmak için hibe aldı.
Koronavirüs pandemisi nedeniyle yaşanan gecikmelerin ardından Musul Müzesi Müdürü Zaid Gazi Saadallah, restorasyon çalışmalarının 5 yıl içinde tamamlanmasını umduğunu söyledi.
Irak'ta özellikle 2003'teki ABD öncülüğündeki işgal sırasında da birçok eser hasar görmüş ya da yağmalanmıştı.
Ancak mevcut hükümet, eserlerin iadesini öncelikleri arasında sayıyor.
Restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra eserlerin ortaya çıkarılması için çevrimiçi bir sergi düzenlenecek.
Independent Türkçe, France 24, Straits Times
Derleyen: Esra Güngör
