Mama, ilaç ve aşı, insanlar için olduğu kadar hayvan sağlığı için de vazgeçilmez.

Ancak tüm bu ürünler dövize endeksli olduğundan, kurun her geçen gün yükselmesi hem veterinerlerin hem de hayvan besleyen kişilerin belini büküyor.

Hayvanseverler, mamalardaki yüzde 18'lik KDV'nin yüksek olduğu gerekçesiyle kaldırılması ya da yemlerde olduğu gibi yüzde 1'e indirilmesi gerektiği görüşünde.

Hayvan sağlığı ile ilgili son dönemdeki sıkıntıları, İstanbul Veteriner Hekimler Odası (İVHO) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan ve Veteriner Hekim Gülşah Saral'la konuştuk.

İstanbul Veteriner Odası Yönetim Kurulu Başkanı: Mamalardaki KDV kaldırılsın

Prof. Dr. Arslan'a göre mama fiyatlarındaki yükseliş katlanılmaz boyuta yaklaştı.

"Mamalardaki KDV kaldırılsın" çağrısı yapan Murat Arslan, daha önce Tarım Bakanlığı'ndan dönen taleplerinin bu kez kabul görmesini istedi.

Hayvan ilaçlarındaki durumu da sorduğumuz Arslan, buradaki asıl problemin stoktan ziyade fiyat sıkıntısı olduğunu savundu.

Prof. Dr. Murat Arslan / Fotoğraf: AA 

"Aşılarda da sıkıntı var"

Prof. Dr. Murat Arslan'a göre hayvan aşılarında ise durum biraz farklı ve genel anlamda bir yıldır hayvanlara uygulanan aşılarla ilgili sorun yaşanıyor.

Köpeklerle ilgili durum hallolsa da son 3 ayda kedi karma aşılarının piyasada bulunmaz hale geldiğini belirten Arslan, "Piyasadaki aşı eksikliğinin ana nedeni fiyat artışı değil. Bakanlığın İyi Üretim Uygulamaları (GMP) olarak bilinen standartları yerine getirmeyen firmaların aşıların ithalatına izin verilmiyor. Uluslararası bazı firmalar salgın nedeniyle aşı üretimlerini de Kovid-19'a ayırmasıyla planlama problemi yaşıyor" dedi. 

Prof. Dr. Arslan, aşı krizinin ne zaman çözüleceğine ilişkin ise kesin olmamakla birlikte ocak-şubat aylarını işaret etti.

"Türkiye'nin kendi aşılarını üretmesi şart"

Türkiye'nin artık kendi aşılarını üretmesi gerektiğinin altını çizen Arslan, "20 yıl önce aşılarımızı kendimiz üretiyorduk. Hatta yurtdışına da satıyorduk. Özellikle büyükbaş hayvan aşıları ihraç ediyorduk. Yeniden kendi aşılarımızı gerekli. Türkiye; bilgi, birikim ve kapasite olarak yeterli durumda. Kovid-19 aşısı üretenlere baktığınızda da çoğu veteriner çünkü virüsler bizim çalışma alanımız" diye konuştu. 

"2021'de mama fiyatları yüzde 50 yükseldi"

İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan'la benzer görüşleri paylaşan Veteriner Gülşah Saral da özellikle mama fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekti.

Bu yılın ilk 11 ayında mama fiyatlarının yüzde 50 yükseldiğini ve bu durumun sürmesinin beklendiğini kaydeden Saral, şunları kaydetti:

"1,5 kiloluk mama 145 liraydı, 195 lira oldu; 175 lira olan mama 225 liraya yükseldi, şimdi yeniden zam geliyor. Küçük köpeklerin yanı sıra 30 kiloluk köpekleri besleyenler de var ama 15 kiloluk kaliteli köpek mamaları 500 liradan başlıyor. Orta kaliteli de 350 ile 500 lira arası ve bunlar ortalama 20-25 gün dayanıyor. En kötü market maması bile 200 lira oldu. Kaldı ki bazı mamalar o kadar kötü ki sağlığı bozuyor. Orta segment mama bulmaya çalışıyoruz ama onlar bile artık çok pahalı."

"Pandemide hayvan sahiplenme çok artmıştı ama son dönemde bakamadığı için terk edenler var"

Gülşah Saral, kalitesiz beslenen hayvanlarda çeşitli hastalıkların ortaya çıkabildiği uyarısında bulundu. Hayvan bakımının giderek daha masraflı hale geldiğini belirten Saral, pandemide hayvan sahiplenme çok artsa da son dönemde bazı hayvanların sahipleri tarafından terk edildiği uyarısını yaptı.

Artan mama fiyatları nedeniyle hayvanseverlerin bağış yapmakta zorlandığını ifade eden Saral da Prof. Dr. Arslan gibi KDV’nin ivedilikle kaldırılması gerektiği görüşünde.

"Mamalardaki KDV kaldırılsın" çağrısı yapan Saral, En azından yemlerde nasıl yüzde 1'se bunlarda da öyle olsun. Hem satış rahatlasın hem de hayvanseverler daha rahat beslesin. Yoksa insanlar artık kendine masraflarına yetişemediğinden sokak hayvanlarına da bağış yapamaz hale geliyor" ifadelerini kullandı. 

Veteriner hekim Gülşah Saral / Fotoğraf: Durusehir Veteriner

"Ocak ayında ilaçlara yüzde 40 zam bekleniyor"

Dolar kurundaki sert yükselişle birlikte mama, ilaç ve aşı fiyatlarının çok arttığını belirten Veteriner Hekim Gülşah Saral, "Ocak ayında ilaçlara yüzde 40 zam bekleniyor" dedi.

Kalp hastası olan hayvanlarda kullanılan bazı ilaçlarda da stokların azaldığı tehlikesine değinen Saral, tükenirse ne yapacaklarını bilemediklerini anlattı.

"Piyasada 3 aydır kedi aşıları yok"

Aşılarla ilgili sıkıntıları da sorduğumuz Gülşah Saral, özellikle kedi karma aşısı tedarikinde 3 aydır sorun yaşandığını ifade etti.

"Piyasada kaçak Rus aşısı var, kedisi olanlar çok dikkat etsin"

Veteriner hekim Saral, bazı art niyetli kişilerin piyasadaki açığı kullanarak kaçak Rus aşısı sattığını da öne sürdü.

Son olarak hayvan sahiplerinin mutlaka güvendikleri veteriner hekimlere gitmesi uyarısı yapan Saral, karşılaşılan tehlikeye dikkat çekerek sözlerini noktaladı:

" Kliniğime kaçak Rus aşısı satmak isteyen biri geldi. Strafor'un içinde 2 buz sarılı halde gösterip, 'Bende kediler için aşı var, satın alır mısın' dedi. Aşıların soğuk zincirle girmesi ve buzdolabında bekletilmesi gerekirken, adam straforun içine koymuş, elini kolunu sallaya sallaya gezerek satmaya çalışıyor. Bu nasıl olabilir?  Firmasının ve kendisinin ismini sordum, firma olmadığını söyledi. 'Bu aşıları ülkeye nasıl sokuyorsunuz' diye sordum. Tarım Bakanlığı'na şikayet ettim. Hemen kliniklere denetimde bulunuldu, Veteriner Hekimler Odası uyarı yaptı. Belki bu aşının bir zararı olmaz ama hiçbir yararı da olmaz. Can sağlığı söz konusu, risk alınamaz. yeniden soruyorum, bu ülkeye bu aşılar nasıl girdi?"