Son yıllarda evcil hayvan sahiplenme oranı arttı ve var olan hayvan mezarlığı sorunu daha da görünür oldu.
Belediyelere ait hayvan mezarlıklarının sayısının yetersizliği ise yepyeni bir sektör oluşturmuş durumda: Özel hayvan mezarlıkları ve ölü yakma (kremasyon) hizmetleri.
İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Samsun başta olmak üzere bazı kentlerdeki çeşitli belediyeler, duyarlılıklarını gösterip hayvanlar için ücretsiz bakım merkezleri ve hayvan mezarlığı kursa da talebe yetişmek mümkün olmuyor.
Mezarlıklarda dönümler artırılsa da yetmiyor. Bazı hayvan mezarlıklarında hiç yer yok. Türkiye genelinde ihtiyaç karşılanamıyor. Çalışmaların sürdüğü Mersin’de de yakın zamanda hayvan mezarlığının tamamlanması gündemde.
Türkiye geneline baktığımızda daha fazla belediyenin hayvan mezarlığı konusunu gündemine alıp çalışma yapması şart.
Samsun Büyükşehir Belediyesi Evcil Hayvan Mezarlığı
Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından 2013’te oluşturulan Güçten Düşmüş Sahipsiz Hayvan Bakım Merkezi’ne 2015’te Hayvan Mezarlığı eklendi. Beş dönüm alana kurulan mezarlık, talep üzerine 25 dönüme çıkarıldı.
250’nin üzerinde hayvanın gömülü olduğu mezarlıkta doğal taşlardan yapılan mezar taşlarına ölen kedi ve köpeklerin isimlerinin yanı sıra ölüm tarihleri yazılıyor.
Defin işlemi ve mezarlık için herhangi bir ücret talep edilmiyor.
Bursa Osmangazi Belediyesi Evcil Hayvan Mezarlığı
Bir diğer ücretsiz hayvan mezarlığı hizmetini sağlayan yer, Bursa Osmangazi Belediyesi. Belediyeye ait Sahipsiz Hayvanlar Doğal Yaşam ve Tedavi Merkezi içerisinde yer alan mezarlık, 12 yıldır hizmet veriyor.
Yaklaşık 2 bin metrekarelik alan içerisinde bulunan mezarlıkta kapasite dolduğu için şu anda gömme işlemi yapılamıyor. 800’den fazla hayvanın bulunduğu alanda, Türkiye’nin her yerinden getirilen hayvanlar gömülü durumda.
Özel araçla nakil, mezarlık ve süsleme hizmetleri
Belediyelerin yanı sıra özel şirketler de mezarlık hizmetleri sunuyor. Özel araçla transferden mezarlık süslemeye pek çok hizmeti içeren milyonlarca liralık pazar oluşmuş durumda.
Hayvanına ait özel bir mezarlığın olmasını isteyenler bu şirketleri tercih ediyor. Ancak hizmetlerin fiyatı biraz yüksek.
Hayvanın cansız bedeninin taşınması, çukurun açılması ve mezara gömme gibi işlemler, “pet cenaze hizmetleri” olarak adlandırılıyor.
Dileyenler için VIP kabir hizmetleri bile mevcut. Kimi yerlerde mezar gübreleme, özel bitki bakımı, granit mezar taşına resim işleme, bekçi tutma gibi ekstra ücret karşılığı farklı hizmetler de sunulmakta.
Özel mezarlıklarda ücret 2 bin 500 liradan başlıyor
Hayvan cenaze nakli, gömme ve mezar yapım hizmeti veren, İstanbul Kadıköy ve Bostancı’da ofisleri bulunan Papatya Pet, mezarlık hizmeti sunan özel şirketlerden biri.
Telefonla ulaştığımız yetkili, şirketine ait hayvan mezarlığının Edirne’nin Balabanköy ilçesinde olduğunu söylüyor. Buradaki 15 dönümlük arazi, hayvan mezarlığına dönüştürülmüş.
İstenirse İstanbul’dan transfer işlemi de yapılarak, hayvanların cansız bedenleri, verilen adresten alınarak Edirne’ye götürülüyor. Son olarak burada bulunan birer metrelik hazır çukurlardan birisine gömme işlemi gerçekleştiriliyor.
Örneğin, ölü bir kedinin Edirne’deki mezarlığa gömülme hizmetinin karşılığı 2 bin 500 lira. Köpekler için talep edilen bedel artabiliyor.
İstanbul-Edirne arasındaki yolculuğun 3 saat sürdüğünü belirten şirket yetkilisi, araçla transfer için artı bir bedel istemediklerini belirtiyor.
Ancak mermer ya da ferforje gibi özel mezar taşı veya diğer talepler ekstra sayılıyor.
Mezarı olana çukur açma hizmeti: 500 lira
Papatya Pet hayvanını gömecek yeri olanlar için mezar kazma hizmeti de sunuyor. Bunun için 500 lira ödemeniz gerekiyor.
Ücrete dahil olan hizmet, 1 metrelik çukurun kazılması ve gömülme işleminin ardından toprağa üzerine kireç dökülmesi. (Başka hayvanların eşelemesini engellemek ve cansız bedenin daha kolay toprağa karışmasını sağlamak için kireç dökülmesi öneriliyor.)
Hayvan mezarlığı 5 bin lira, bekçi hizmeti ve çiçeklendirme ekstra
Hayvan mezarlığı hizmeti veren bir diğer kuruluş ise hayvanmezarliği.com.
Sitede evcil hayvan nakil tabutundan, gömme işlemine, mezarı düzenli sulamaktan bekçiye, mezar projelendirme tasarımından hayvan mezarı tapusuna her türlü hizmetin mevcut olduğu belirtiliyor.
Mezarlık ücreti 5 bin lira. Diğer hizmetler de ayrıca fiyatlandırılıyor.
Ölü yakma (kremasyon) hizmeti 2 bin 500 lira
Hayvan pansiyonu, köpek eğitimi, köpek kuaförü gibi hizmetler sunan Green Dog adlı şirket ise özel mezarlığa hayvan defininin yanı sıra ölü yakma işlemi de yapıyor.
Bir hayvanın cansız bedeninin yakılarak küle dönüştürülmesinin (kremasyon) maliyeti ise 2 bin 500 liradan başlıyor.
Cansız bedeni hafta içi sabah saatlerinde teslim edilen hayvanın külleri öğlen, öğle saatlerinde teslim edilenin ise ertesi gün teslim ediliyor. Küller, vidalı özel bir saklama kabında veriliyor.
Şirkete ait hayvan mezarlığı ise İstanbul Beykoz’da. Toplamda 5 dönümlük arazinin 500 metrekaresi mezarlığa ayrılmış durumda.
Defin kediler için 3 bin, köpeklere 5-6 bin liradan başlıyor.
Mermer veya greenstone taş kaplama komple mezarlık yaptırılmak istenirse bunların ücreti de eksta sayılıyor, bin liradan 2 bin liraya kadar çıkıyor.
Klimalı pet aracı: Kilometre başına 2 lira
Şirketin klimalı pet aracı hizmeti de var. Hayvanları klimalı araçlarla evden aldırmanın ücreti kilometre başına 2 liradan hesaplanıyor. 16:00 sonrasındaki taşımacılık içinse kilometre başına 2,5 lira alınıyor. Bekleme ücreti de dakika başına 1,5 lira olarak hesaplanıyor.
Veteriner Yeter Öcal: İBB yeni hayvan mezarlığı açmalı
Hayvan mezarlığı konusunu veterinerlere de sorduk. Levent Veteriner Polikliniği’nden Yeter Öcal, sayının artırılmasının şart olduğunu belirtiyor:
Özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) çalışma yürütmesi gerekli. Bu kentte belediyeye ait bir tane hayvan mezarlığı var, o da Anadolu yakasında ve yetmiyor. Yeni hayvan mezarlığı açılmalı.
Prof. Dr. Kürşat Özer: Hayvan mezarlıklarına ilişkin yönetmelik olmalı
İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kürşat Özer de hayvan mezarlığı sayısının ihtiyacı karşılamadığını söylüyor:
“İstanbul’da belediyeye ait tek bir hayvan mezarlığı var, o da Tuzla’da. Koskoca İstanbul’da belediyeye ait sadece bir tane mi hayvan mezarlığı olur? Bu sayı çok yetersiz.
Özer, hayvan mezarlıklarına ilişkin yönetmelik eksikliğine de vurgu yapıyor:
“Yeterli hayvan mezarlığı da yok, hayvan mezarlıklarına ilişkin yönetmelik de. Birçok soru işareti var. Tapu verilecek mi? Nasıl ruhsatlandırılacak? Hizmet nasıl verilecek? Hayvan mezarlığı konusunda yasal eksiklik var. Bu yasal boşluktan faydalanılıyor şuanda, düzenleme yok, hayvan mezarlığı konusunda yönetmelik şart!”
Gömme işlemini ücretsiz şekilde halletmek mümkün mü?
Belediyeye ait hayvan mezarlıkları dışındaki bir yerde gömme işlemini ücretsiz şekilde halletmek istiyorsanız, öncelikle muhtardan izin almanız gerekiyor.
Muhtar izin verirse, size hayvanınızı gömebileceğiniz uygun bir yer gösteriliyor ve siz de böylelikle işleminizi yapabiliyorsunuz.
Hayvanın kefeni olur mu?
Hayvanların kefeninin olup olmayacağı ve gerekliliği tartışılan bir konu olsa da, görüştüğümüz veterinerler, insanlardaki gibi hayvanların da kefeninin olabileceğini belirtiyor.
Gömme işleminden önce hayvanın cansız bedeninin bir yastık kılıfı ya da çarşaf parçasına sarılması öneriliyor. Bu işlemde en kolay bulunabilecek ürün beyaz renkli, pamuklu bir yastık kılıfı.
Kılıfa sarılan cansız beden, yaklaşık 1 metrelik çukura gömülüyor. Sonrasında ise üzerine kireç dökülerek bedenin toprağa daha hızlı karışması sağlanıyor. Böylelikle sokak hayvanlarının çukuru eşeleyip açması engelleniyor. Kireç bulmanın en kolay yolu ise nalburlardan geçiyor.
Diyanet ne diyor?
Diyanet İşleri Başkanlığı'na bağlı Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı'nın hayvan mezarlıkları ve ölü yakılma işlemine ilişkin görüşü ise şöyle:
"Hayvan mezarlığı şeklinde bir uygulama İslami örf ve kültürümüzde bulunmamakta olup bu şekilde bir işlemin dinimizde yeri bulunmamaktadır. Ayrıca hayvanların yakılması, küllerinin hatıra olarak hayvan sahiplerine verilmesi gibi bir uygulama da dinen caiz değildir."
© The Independentturkish
