Dünyada ilk: Yabani şempanzelerde cüzzam tespit edildi

Tıptaki gelişmeler sayesinde cüzzam, insanlarda kolayca tedavi edilebiliyor. Ancak uzmanlara göre hastalığın şempanzeler üzerindeki etkisini tahmin etmek zor

Fildişi Sahili'ndeki Tai Ulusal Parkı'nda Woodstock isimli erkek şempanzede cüzzam lezyonları böyle görüntülendi (Tai Şempanze Projesi)

Yeni bir araştırmada bilim insanları yabani şempanzelerde de cüzzam görüldüğünü doğruladı.

Araştırmacılar, Gine-Bissau ve Fildişi Sahili'nde yaşayan ve birbiriyle bağlantılı olmayan iki şempanze popülasyonundaki cüzzam vakalarını yıllar süren bir çalışmanın sonucunda teyit etti.

Bulgular, bu popülasyonlarda tespit edilen cüzzam türlerinin birbirinden farklı olduğunu ve her iki türün de insanlar arasında yaygın olmadığını ortaya koyuyor.

Birleşik Krallık’taki Exeter Üniversitesi Ekoloji ve Koruma Merkezi'nde görev alan, araştırmanın başyazarı Dr. Kimberley Hockings, "Bu, Afrika'da yaşayan ve insan olmayan hayvanlarda cüzzamın ilk teyidi" dedi:

Yaşayan en yakın akrabamız olan şempanzelerde aynı hastalığı bulmak şaşırtıcı. Çünkü şempanzeler yaban hayatında sıklıkla gözlemleniyor ve inceleniyor.

Araştırmacılar ilk olarak Gine-Bissau'daki bir şempanze popülasyonunda 2017’de kaydedilen görüntülerde olası cüzzam belirtilerini fark etmişti.

Bu kayıtlarda göze çarpan semptomlar arasında hayvanların yüzlerinde lezyonlar ve ellerinde pençe görünümü yer alıyordu. Uzmanlar bunların ileri cüzzamlı insanların maruz kaldıklarına çarpıcı bir şekilde benzediğini görmüştü.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu vakaları genetik açıdan doğrulamak için Almanya’daki Robert Koch Enstitüsü’nden meslektaşlarıyla iletişime geçen araştırmacılar, Fildişi Sahili'ndeki Tai Ulusal Parkı'nda yaşayan şempanzelerde de olası cüzzam belirtileri görüldüğü haberini aldı.

Yaşlı bir dişiye otopsi yapan ve semptom göstermeye henüz başlayan yetişkin bir erkeğin dışkı örneklerini toplayan araştırmacılar, hastalığın cüzzam olduğunu doğruladı.

Araştırmacılar bulgularını ilk kez geçen yıl internet üzerinden erişime açmıştı. Bir sene süren hakem incelemesinin sonucunda araştırma saygın bilimsel dergi Nature’da yayımlandı.

Öte yandan araştırma, yalnızca yabani şempanzelerde ilk niteliğini taşıyor. Zira daha önce kafeste ve hayvanat bahçelerinde bakılan şempanzelerde bazı cüzzam vakaları görülmüştü.

Dr. Hockings, Gine-Bissau'da insanların şempanzeleri avlamadığını veya öldürmediğini ama yine de bu hayvanların cüzzamı insanlardan kapma ihtimalinin bulunduğunu belirtti.

Fildişi Sahili'ndeki şempanzelerse insan yerleşimlerinden çok daha uzakta yaşıyordu. Bu nedenle o şempanzelerin enfeksiyonu başka bir hayvan türünden veya suda yaşayan keneler ya da bakteriler gibi çevresel bir kaynaktan kaptığı düşünülüyor.

Tıptaki gelişmeler sayesinde cüzzam, insanlarda ilaçlarla kolayca tedavi edilebiliyor. Ancak uzmanlara göre hastalığın şempanzeler üzerindeki etkisini tahmin etmek zor.

Dr Hockings, "Batı’daki şempanzelerin nesli büyük tehlikede, bu nedenle birkaç bireyin kaybı bile önemli olabilir" diyor:

Batı’daki yabani şempanzeler arasında cüzzamın ölçeğini ve olası etkilerini anlamak için uzun vadeli gözlemlere ve araştırmalara ihtiyaç var.

 

Independent Türkçe, Science Daily, Science.org

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU