Her şey silahlı bir Taliban mensubunun, Afganistan'ın başkenti Kabil'de bulunan Habertürk sunucusu Mehmet Akif Ersoy’a, Malatya İnönü Üniversitesi’nden kabul aldığını söylemesiyle başladı.
Bu bilgi üzerine İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, “Afganistan uyruklu öğrencilerin kayıtları devletimizin ilgili güvenlik birimleri ile değerlendirildikten sonra yapılacaktır” açıklamasında bulundu.
İzmir’deki 9 Eylül Üniversitesi, yabancı öğrenci kontenjanını yüzde 41 artırdığını ve 21 bin 260 kişilik öğrenci kontenjanının 10 bin 165'ini yabancı uyruklu öğrencilere ayırdığını duyurdu.
Bu durum kamuoyunda, "Yurt dışından kontrolsüz bir şekilde öğrenci alımı mı yapılıyor?" eleştirilerine neden oldu.
Basına yansıyan bilgilere göre yabancı öğrenciler istedikleri bölüme 2 bin 800 TL ile 54 bin TL arasında değişen ücretlerle girebilecek.
CHP’li Purçu, düzenlemeyi ihanet olarak niteledi, Avukat Hakları Grubu iptalini istedi
Konuyu TBMM’ye taşıyan CHP İzmir Milletvekili Özcan Purçu, üniversitenin bu karar ile rant elde ettiğini öne sürerek, düzenlemeyi Türk öğrencilere ihanet olarak nitelendirdi.
İzmir Avukat Hakları Grubu’nun kararın iptali için YÖK’e yaptığı kurumdan verilen cevapta ise önerinin kendilerinden değil, üniversite yönetiminden geldiğinin söylendiği iddia edildi.
Ombudsmanlıka da başvuru yapan Avukat Hakları Grubu'ndan Orhan Bakkal ve Oğuzhan Aslan açıklamalarında, yabancı öğrencilerin YÖK’ün değil, üniversitenin hazırladığı basit sorulu sınavla okula gireceklerini söyledi. Bakkal ve Aslan, bu durumun üniversiteye girmek için çabalayan Türk öğrencilere haksızlık olduğu ifade etti.
Türkiye’ye yabancı öğrencilerin üniversite amacıyla gelmesi yeni bir olay değil. Geçmişten beri Türkiye üniversiteleri pek çok yabancı öğrenciye eğitim veriyor. Ancak son yıllarda bu sayı daha da arttı.Gerek özel, gerekse devlet üniversitelerinde ciddi sayıda yabancı öğrenci eğitim görüyor.
Türkiye’deki üniversitelerdeki yabancı öğrencilerin durumunu eğitim uzmanlarına sorduk.
2013’ten itibaren sayıları hızla arttı
Eğitim uzmanı Ali Taştan, Türkiye’de 2013’e kadar her yıl ortalama 35-40 bin yabancı öğrencinin eğitim gördüğünü ancak bu tarihten sonra sayının hızla artmaya başladığını söyledi.
Taştan'ın açıklamasına göre yabancı üniversite öğrencisi sayısı 2013’te 48 bindi. Bu sayı, 2014 ve 2015’te 72 bine, 2016’da 87 bine, 2017’de 108 bine, bugün ise 181 bine çıktı. 181 bin kişinin 37 bini Suriyeli. Geri kalanı diğer ülkelerden.
Türkiye’de her yıl üniversiteye yeni alınacak öğrenci kontenjanının 800 bin olduğunu hatırlatan Ali Taştan "Mevcuttta 3 milyon 800 öğrencimiz var. Bunun 181 bini yabancı" dedi.
“İş bulma garantisi olan bölümlerde kontenjan sıkıntısına neden oluyor”
"Yabancı öğrenci sayısının artması bizim öğrencilerimizin üniversiteye girerken daha çok zorlanmasına ve iyi iş bulma garantisi olan bölümlerde kontenjan sıkıntısına neden oluyor” açıklamasını yapan Taştan, şöyle devam etti:
Gelenler bilimin geliştiği ülkelerden gelmiyor. Hükümetin daha çok doğu ülkelerindeki politikası nedeniyle hükümet kendi siyasi iradesine yakın İslam senteziyle yoğrulmuş ülkelerden öğrenci çekmeye başladı.
Karşılıklı eğitim işbirliği yapılacaksa Türkiye’deki bilimin gelişmesine katkı sağlayacak ülkelerle yapılmalı. Kimi Afrika ülkeleriyle protokoller imzalanıyor. Oradan buraya 100 kişi geliyorsa bizden belki bir kişi gitmiyor.
Örneğin Suriye’den gelen bir öğrenciyi orada okuduğu üniversite ile aynı denklikte olmayan bir üniversiteye YÖK yerleştiriyor.
YÖK’ün denklikleri çok isabetli yapmadığını düşündüğünü aktaran Taştan "Bu nedenle bizim öğrencilerimiz sıkıntı yaşıyor. Gelenlerin niteliği ortada. Bu da okullarda eğitimin niteliğinin düşmesine neden oluyor. Entegrasyon olmasın mı tabii ki olsun ama 200 bin kişinin entegre edilmesi de ciddi bir sorun" diye konuştu.
"Yabancı öğrenci sayısı 30-40 binlerde olmalı"
Taştan, Türkiye’nin tabii ki yabancı öğrenci de alacağını ancak 180 bin gibi çok yüksek bir kontenjan ayırmaması gerektiğini, normal olanın 2013 öncesi gibi 30-40 binler olduğunu söyledi.
"Bu yıl yabancı öğrencilere 306 binlik kontenjan ayrıldı"
Bu yıl geçmiş yıllara oranla daha fazla yabancı öğrenci kontenjanı ayrıldığına dikkat çeken bir diğer isim de eğitim uzmanı Salim Ünsal.
“Yabancı öğrenciler için bu yıl 253 bin 187’i örgün, geri kalanı açık ve uzaktan olmak üzere 306 binlik kontenjan ayrılmış görünüyor" diyen Ünsal, bu kontenjanın tamamının doldurulmadığını da sözlerine ekledi.
En çok Suriyeli öğrenci var, onları Azerbaycanlılar takip ediyor
2018 ve 2019 döneminde Türkiye’de 154 bin yabancı öğrenci olduğunu hatırlatan Ünsal, öğrencilerin en çok hangi ülkeden geldiklerine dair şu bilgileri verdi:
Suriye: 27 bin 34
Azerbaycan: 19 bin 383
Türkmenistan: 17 bin
Irak: 7 bin 600
İran: 7 bin 154
Afganistan: 6 bin 800
Almanya: 4 bin 300 (Genelde Türkiye kökenliler)
Somali: 3 bin 700
Yemen: 3 bin 70
Bulgaristan: 3 bin 100 (Genelde Türk kökenliler)
Yabancı öğrencilere en çok kontenjanı İzmir 9 Eylül Üniversitesi ayırdı
Hâlihazırda Türkiye’de 180 ile 200 bin arasında yabancı öğrenci olduğunu söyleyen Ünsal, bu sene yabancı öğrencilere en çok kontenjan ayıran üniversitelerin bazılarını şöyle sıraladı:
1-) İzmir 9 Eylül Üniversitesi: 11 bin 844 Türk, 10 bin 526 yabancı öğrenci kontenjanı
2-) Kütahya Dumlupınar Üniversitesi: 9 bin 806
3- Medipol Üniversitesi: 8 bin 530
4- Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi: 6 bin 771
5- Nişantaşı Üniversitesi: 6 bin 432
6. Karabük Üniversitesi: 6 bin
En az yabancı öğrenci alan Boğaziçi Üniversitesi
Ünsal’ın verdiği bilgiye göre en az yabancı öğrenci kontenjanı 12 kişiyle Boğaziçi Üniversitesi’ne ait.
Onu 24 kişi ile Galatasaray, 36 kişiyle Adana’daki Alparaslan Türkeş Üniversitesi, 43 kişiyle Afyonkarahisar’daki Sağlık Bilimleri Üniversitesi takip ediyor.
Ünsal, bazı üniversitelerin ancak belli bölümlere de o da az sayıda yabancı öğrenci kabul ettiğini de kaydetti.
"Türk öğrencilerin kontenjanı azaltılmıyor, ek kontenjan veriliyor"
Ünsal, buna karşın yabancı öğrenci kontenjanının Türk öğrencilerin kontenjanı azaltılarak değil, kontenjan eklenerek oluşturulduğunu belirtti.
Öğrencilerin genellikle Afrika, Ortadoğu ve Türki ülkelerden geldiklerini aktaran Salim Ünsal "İngiltere, Fransa, Kanada’ya gelemeyenler hadi Türkiye’ye gidelim diyor olabilir. Her yıl 150-200 bin öğrencimiz oluyor" dedi.
"YÖK sınav yetkisini üniversitelere bıraktı"
Geçmiş dönemde Yüksek Öğretim Kurumu'nun (YÖK), yabancı öğrenci alımı için merkezi sınav yaptığını hatırlatan Ünsal, "Ancak bu sınavlara katılım çok istikrarlı olmayınca YÖK sınav yapma yetkisini üniversitelere verdi. Kimi üniversite yapıyor, kimi yapmıyor"Bazısı sınav yapmayıp yapan üniversitedeki sınavı kabul edip bu sınava katılan öğrencileri aldıkları puanla kabul ediyor" dedi.
Eğitim uzmanı Ünsal, "Sonuç olarak bazı üniversitelerin kapasitelerinin üstünde kontenjan belirlediği, bazısının da az belirlediği görülüyor. Sanırım bazıları ticari kaygıyla hareket ediyor" diye konuştu.
"Eğitimin ticarileşmesinin bir sonucu
Eğitimci Özgür Bozdoğan ise yaşananları eğitimin ticarileşmesinin bir sonucu olarak nitelendiriyor.
Geçmiş dönemde Balkanlar’daki, Türki cumhuriyetlerdeki bazı üniversitelerin yüklü paralara Türk öğrencilere diploma vererek işi ticarete dönüştürdüğünü hatırlatan Bozdoğan, bu işin tersine döndüğünü, son yıllarda artan bir şekilde özellikle Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinden öğrencilerin Türkiye’ye geldiğini söyledi.
"Aracılık şirketleri değişik ülkelerde öğrenci topluyorlar"
Bozdoğan'a göre YÖK’ün yaptığı bazı değişiklikler, yabancı öğrencilerin daha yoğun şekilde Türkiye’ye gelmesinin önünü açtı.
Öğrencilerin basit işlemler ile üniversitelere kabul edildiğini aktaran Özgür Bozdoğan, "Artarak geliyorlar. Aracılık şirketleri kuruldu. Bunlar değişik ülkelerde öğrenci topluyorlar. Eğitimin piyasalaşmasının en önemli örneği olarak Türkiye’de yabancı öğrenci sayısının artması gösterilebilir” dedi.
Boş kalan okullar yabancı öğrencilerle mi doldurulmaya çalışılıyor?
Bozdoğan, son sınavda kimi vakıf ve kamu üniversitelerinin açtığı 160 bölüme hiçbir öğrencinin kayıt yaptırmadığını, 900 bölüme beş veya altında öğrencinin kayıt yaptırdığını ifade etti.
“Her ile üniversite, her ilçeye fakülte politikası işlemiyor" diyen Özgür Bozdoğan, "Buralarda hocalar var. O nedenle bu okulları işler hale getirmek için politika olarak yabancı öğrencilerin getirilmesi hızlandırıldı. Temel mesele piyasa ekonomisi" açıklamasını yaptı.
"Üniversiteler parayla gelip diploma alınan yer olmaktan çıkarılmalıdır"
Devlet üniversitelerine gelen yabancı öğrencilerin Türk öğrencilere göre daha fazla para ödediğini söyleyen Bozdoğan, "Yurtlara, barınmaya, yemeye içmeye ayrı para ödüyorlar. Geldikleri şehrin ekonomisine katkı sağlayacaklarına inanılıyor" dedi.
"Zamanında bizim öğrencilerin Balkanlar’da Türki Cumhuriyetler’de gittiği, Türkiye’deki üniversitelere göre daha düşük eğitim veren üniversitelerin yerini şimdi bizimkiler aldı" diyen Özgür Bozdoğan, şöyle devam etti:
Üniversiteler bilim üreten yerler olmak yerine müşteri kabul eden, onlara otel ve diğer hizmetleri sunarak ekonomiyi canlandırmaya çalışan ticari kuruluşlara dönüşüyor.
Üniversitelerin niteliği bozulmaya doğru gidiyor. Tabii ki bilim yapmak isteyen yabancı öğrencilerde üniversitelerde olmalıdır ama üniversite parayla gelip diploma alınan yer olmaktan çıkarılmalıdır.
© The Independentturkish
