Bilim insanları, Antik Roma döneminde mermer üretimindeki malzeme israfının bugünkünden daha az olduğunu ortaya koydu.

Söz konusu dönemde mermer çok pahalıydı. Dolayısıyla mermer plakalar genellikle, ucuz taşların üzerini kaplamak için kullanılıyordu. Şimdiyse araştırmacılar, bu pahalı taşın Roma İmparatorluğu'nda israf edilip edilmediğini öğrenmek için yola çıktı.

"Bugüne kadar Roma İmparatorluğu'ndaki mermer atölyelerine ait hiç düzgün kalıntı bulunamadı. Bu dönemdeki mermer işleme hakkında çok az şey biliniyor" diyen Johannes Gutenberg Üniversitesi'nden Cees Passchier, Türkiye ve Kanada'dan araştırmacılarla bir çalışma yürüttü.

Hakemli bilim dergisi Journal of Archaeological Science: Reports'ta yayımlanan araştırmada, İzmir'deki Efes Antik Kenti'nde 2. yüzyıldan kalma bir evin duvarlarını süslemek için kullanılan "Cipollino" mermeri incelendi. Her bir plaka yaklaşık 1,3 metrekareydi.

Bir plakanın üzerindeki testere izlerinden yola çıkan bilim insanları, hidrolik testereye benzeyen bir aletin kullanıldığı gücünü sudan alan bir fabrikada kesildiği sonucuna vardı. Ayrıca duvara monte edilen 40 plakanın, üç ila 4 ton ağırlığındaki tek bir mermer bloktan kesildiği kaydedildi.

Bununla birlikte özel bir yazılım kullanılarak, mermer bloğun üç boyutlu modeli oluşturuldu. Böylece, plakaların üretim aşamasındaki malzeme israfı hakkında bilgiler elde edildi.

"Plakalar yaklaşık 16 milimetre kalınlığında. Kesme ve cilalamadan kaynaklanan boşluklar da yaklaşık 8 milimetre" diyen Passchier, sözlerini şöyle sürdürdü:

Üretimdeki malzeme israfı yaklaşık üçte bire eşit. Yani pek çok modern mermer üretim biçiminin israf oranlarından daha az. Roma İmparatorluğı döneminde mermer yapmanın epey verimli olduğu sonucuna varabiliriz.

Öte yandan araştırmacılar, mermer bloktan 42 plaka kesildiğini tespit etti. Passchier, bu konuda şöyle konuştu:

İki plakanın cilalama veya nakliye sırasında kırıldığını düşünüyoruz. Bu, kırılma nedeniyle israfın yüzde 5 olacağı anlamına geliyor. Şaşırtıcı derecede düşük bir oran.

Independent Türkçe, Phys.org, EurekAlert

Derleyen: Uğurcan Yıldız