İki hafta önce Kapadokya'da konuştuğum bir balon pilotu şöyle diyordu 2019'un turizm sezonunu açıklarken:
2019'da turizmin çok iyi olması, buradaki herkesi yatırıma teşvik etti. Kimisi ev, kimisi araba aldı. Şimdi insanların çok yüksek kredi borcu var. Bazısı evini bazısını arabasını satmaya başladı.
Büyük umutlarla başlayıp yüksek borçla biten 2020 turizminin özetiydi bu açıklama.
Zira tüm dünyanın seyahat sektörüne balta vuran pandemi nedeniyle 2019'da 51,8 milyon kişiyi ağırlayan Türkiye'nin 2020'deki ziyaretçi sayısı, 15,8 milyon oldu.
Turizm gelirleri ise yüzde 65'lik azalışla, 34 milyar 520 milyon dolar seviyesinden 12 milyar 59 milyon dolara düştü.
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği'nin (TÜRSAB) verilerine göre 2019 yılında turizm gelirlerinin gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 4,6'ydı. Yani yaratılan her 100 birim ekonominin yaklaşık 5'i turizmden geliyordu. Bu oran, 2020'de yüzde 1,74'e indi.
2001 ve 2002'de sırasıyla yüzde 133 ve yüzde 98 olan turizmin, dış ticaret açığını kapama oranı, son 10 yıldır yüzde 35 ile yüzde 40 seviyesinde değişiyor.
2019'da bu oran, yeniden yüzde 110 seviyesine çıktı. 2020'de ise yüzde 25'e geriledi.
Turizm için yeni politika: Turist görenleri aşılamak
Hükümetin bu kaybı telafi etmek için açıkladığı son önlem: Turistin görebileceği herkesi aşılamak.
6 Mayıs'ta Alman mevkidaşı Heiko Maas ile görüşen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Berlin'deki görüşme sonrası gazetecilerin karşısına geçmiş ve şu açıklamayı yapmıştı:
Aşılama konusunda özellikle turizm bölgelerine ağırlık verdiğimiz gibi oteller, restoranlar, havaalanları tur rehberleri dahil turistin görebileceği herkesi mayıs sonuna kadar aşılayacağı ki bu konuda tedbirleri alalım.
Çavuşoğlu'nun bu açıklaması, sosyal medyada günlerdir devam eden tartışmanın fitiliydi.
29 Nisan'dan bu yana tam kapanmada olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, kendilerinin açık havada dolaşması yasakken, virüsü taşıma ihtimali olan turistlerin kısıtlamaya yer olmadan gezebilmesini eleştirilerin odağına koydu.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak bir hafta önce Datça'da turistlerin yüzdüğünü görerek tek başına denize giren bir vatandaşa ceza kesildiğini hatırlatarak, "Turiste hizmet ederken turiste görünürsen; ceza yok, aşı var. Turistle aynı denizde yüzerken turiste görünürsen; aşı yok, ceza var" açıklamasını yaptı.
Bu ikilemi 28 Nisan'da BBC Türkçe'ye değerlendiren Başkent Üniversitesi ve Türk Psikologlar Derneği'nden Sosyal Psikolog Prof. Dr. Doğan Kökdemir, sorunun "adaletsizlik algısı" olduğuna vurgu yapmıştı:
Yöneticilerin kendisi bu yasaklara uymuyor. Siyasi partilerin kongreleri yapılıyor, büyük katılımlı cenaze törenleri ya da düğünler yapılıyor ve bunu kimin yaptığına göre bu yasaklar deliniyor ya da delinmiyor.
Ülkeler, "açık hava" etkinlikleri için ne karar aldı?
Koronavirüsün bulaşmasında en büyük risk kapalı alanlarda. Ancak elbette ki pandeminin başından bu yana koronavirüsün açık havada bulaştığı vakalarla da karşılaşıldı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Temmuz 2020'de koronavirüsün havada asılı kalan damlacıklar yoluyla yayılma ihtimalinin saf dışı bırakılamayacağı konusunda uyarmıştı.
"Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır" diyen Sağlık Bakanlığı ise "Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir" bilgilendirmesine sitesinde yer veriyor.
Türk Toraks Derneği, konuyla ilgili yayınladığı bir makalede Çin Halk Cumhuriyeti'nde 7 bin 234 vaka üzerinde yapılan incelemede yalnızca bir vakaya dış ortamda bulaş olduğunun tespit edildiğini hatırlatmıştı.
Pek çok ülke açık havada bulaş riskinin daha düşük olduğu bilgisiyle "tam kapanmalarda" vatandaşlarına spor için esneklik sağlıyor.
Örneğin nisan başında üçüncü kez kapanma kararı alan Fransa, insanların 10 kilometre uzaklık içerisinde, açık havada spor yapmalarına izin verdi. Bu, 2020'de uygulamaya sokulan birinci ve ikinci kapanmalarda 1 kilometreydi.
7 Mayıs'ta yapılan açıklamayla, Fransa ve Türkiye dahil yedi ülkeyi kırmızı listeye aldığını, bu ülkelerden geleceklere 10 gün karantina zorunluluğu koyulduğunu açıklayan Birleşik Krallık, yönetimi de "açık hava" için bazı gevşetmeler uygulamıştı.
Altı kişilik gruplara kadar açık havada spor yapılmasına izin veren Birleşik Krallık, hayvanat bahçeleri, tema parkları, araçla girilen etkinlik alanlarını açık tuttu. 17 Mayıs'ta kademeli olarak açıklamaya gidecek Birleşik Krallık'ın Başbakanı Boris Johnson, İngiltere'de tüm koronavirüs kısıtlamalarının 21 Haziran'da kaldırılmasını hedeflediklerini söyledi.
Yıllar içerisinde en fazla hangi ülkeden ziyaretçi aldık?
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre pandemi yılı 2020'de Türkiye'ye en fazla Rusya, Almanya, Bulgaristan, Ukrayna ve Birleşik Krallık turist gönderdi.
2019'da İran'ın ilk beşe girmesi dışında çok büyük değişiklikler yoktu.
Birleşik Krallık, Almanya ve Rusya'nın muhakkak ilk beşte yer aldığı listede, 20 yıl önce ABD ve Fransa da vardı.
Yıllara Göre En Fazla Turist Gönderen Ülkeler | |||||
2000 | 2010 | 2015 | 2017 | 2019 | 2020 |
Almanya | Almanya | Almanya | Rusya | Rusya | Rusya |
Birleşik Krallık | Rusya | Rusya | Almanya | Almanya | Almanya |
Rusya | Birleşik Krallık | Birleşik Krallık | İran | Bulgaristan | Bulgaristan |
ABD | İran | Gürcistan | Gürcistan | Birleşik Krallık | Ukrayna |
Fransa | Gürcistan | Bulgaristan | Bulgaristan | İran | Birleşik Krallık |
Rezervasyonlar yüzde 600 artmışken "kırmızı liste" şoku
Koronavirüsün yeni bir türünün İngiltere'de ortaya çıkmasının ardından Türkiye, aralık ayında Birleşik Krallık'a sınırlarını kapatmıştı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, mart ayında BBC'ye verdiği röportajda, "İngiliz turistleri ağırlamayı dört gözle bekliyoruz" diyerek kendilerinden aşı sertifikası ya da PCR testi talep edilmeyeceğini duyurmuştu.
Başbakan Boris Johnson'ın da yurtdışı seyahatlerle ilgili kısıtlamaların 17 Mayıs'tan itibaren yürürlükten kaldırılacağını açıklamasının ardından sayıları, 2019'da 2,5 milyonu bulan, 2020'de 830 bine gerileyen İngiliz turist için de Türkiye planları başlamıştı.
İngiliz havayolu şirketi easyJet'in CEO'su Garry Wilson, mart ayında yaptığı açıklamada yazın yaklaşık 1 milyon turisti Türkiye'ye getirmeyi planladıklarını söylemişti.
Birleşik Krallık- Türkiye arasında 18 rotada hizmet verdiklerini söyleyen Wilson, seyahat kısıtlamalarının kalkacağının sinyalinin verilmesiyle tüm ülke seçeneklerine rezervasyonların sadece iki haftada yüzde 630 arttığını ifade etmişti.
Almanya merkezli, dünyanın en büyük turizm acentesi TUI'nin sözcüsü 23 Nisan'da Daily Mail'e yaptığı açıklamada aşı şartının kaldırılmasını "harika haber" diyerek değerlendirmiş ve şunları söylemişti: Birleşik Krallık'tan Türkiye'ye rezervasyonlarımız inanılmaz derecede güçlü. İkinci sırada Yunanistan geliyor.
TUI'den yapılan açıklamaya göre Türkiye, Yunanistan ve İspanya'ya temmuzdan itibaren rezervasyonların yüzde 500 arttığı belirtilmişti.
Birleşik Krallık merkezli turizm şirketi Thomas Cook da Başbakan Johnson'ın açıklama yaptığı 22 Şubat'ta web sitesi trafiklerinin yüzde 75 yükseldiğini, Türkiye'nin en çok talep edilen ülke olduğunu duyurmuştu. Sonrasında ise Yunanistan, Kıbrıs, Dominik Cumhuriyeti ve Meksika geliyordu.
Ancak Türkiye'nin kırmızı listeye girmesiyle işler tersine döndü.
Zira, Türkiye dahil listedeki 43 ülkeden Birleşik Krallık'a ayak basanlar artık, PCR testi, gıda, havaalanından özel transfer gibi maliyetler dahil 1750 sterlin ödemek zorunda.
Alman turist için Türkiye, en popüler üçüncü destinasyon
TUI'nin 25 Mart'ta yayımladığı raporuna göre 2021 yazı için yapılan tüm rezervasyonlar 2,8 milyona ulaştı, ki bu seviye hâlâ 2019 yazının yüzde 60 altında.
TUI'nin açıklamasına göre Almanya'dan yaz için yapılan rezervasyonlar, en çok İspanya, Yunanistan, Türkiye ve İtalya üzerine yoğunlaşıyor.
Belçikalı ve Hollandalı turistlerin de öncelikli tercihi Antalya. Daha sonra Girit ve Rodos adalı ile Majorca geliyor.
Alman Seyahat Acenteleri Birliği (DRV) Başkanı Norbert Fiebig, 7 Mayıs'ta Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada Türkiye'nin, Yunanistan ve İspanya'dan sonra en popüler üçüncü destinasyon olduğunu söylemişti.
Almanya ve Türkiye'nin 2020 yazında, Türkiye'deki çeşitli tatil bölgeleri için "güvenli koridorlar" düzenlemesi üzerinde anlaştığını, böylelikle tatil seyahatlerine imkan verildiğini hatırlatan Fiebig, "Ancak şu anda koronasız 'normal' bir yaz için yapılan rezervasyonların sadece yüzde 20'sinin yapıldığı dikkate alınmalıdır" diye konuştu.
Almanya'dan Türkiye'ye gelen turist sayısı 2019'da 5 milyon 24 bin, 2020'de ise 1 milyon 178 bindi.
Her 100 bin kişide 200'den fazla vakanın görüldüğü ülkeleri "yüksek riskli" sayan Almanya, Türkiye'yi bu gruptan sayıyor. Seyahat kısıtı koymayan ülkeye girişte, sonucu negatif olan Covid testi ibraz etme zorunluluğu var.
Rusya'nın 1 Haziran'da uçuş yasağını kaldırıp kaldırmayacağı görüşülüyor
Almanya gibi Rusya da Türkiye vatandaşlarına karantinayı şart koşmuyor. Ancak Uluslararası uçuşlarda seyahat eden tüm yolcuların, varıştan en fazla 72 saat önce düzenlenmiş negatif sonuçlu bir Covid testini ibraz etmesi gerekiyor.
Rusya Başbakan Yardımcısı Tatyana Golikova, 12 Nisan'da yaptığı açıklamada, artan vaka sayısı nedeniyle Türkiye'ye seyahati 15 Nisan'dan 1 Haziran'a kadar durdurduklarını ifade etmişti.
Rusya Tur Operatörleri Birliği (ATOR), bu uygulamadan 500 binden fazla turistin etkilendiğini, söz konusu dönemdeki rezervasyonların değerinin 354 milyon 600 bin euro olduğunu duyurmuştu.
Aralıkta yaptığı açıklamada Türkiye'ye giden Rus turist sayısının 2021'de yüzde 20-25 artabileceğini söyleyen ATOR Başkanı Maya Lomidze, 20 Nisan'da yeni bir açıklama daha yaptı.
Lomidze, Rusya'nın Türkiye'ye uçuşları sınırlandırması sonrası nisan ve mayıs ayı planları iptal olan turistlerin yeni destinasyonlara yönelip yönelmedikleri hakkında, tur operatörleriyle bir araştırma yaptıklarını belirtti.
Lomidze'nin açıklamasına göre, bu kişilerin yüzde 60'ı başka tarihlerde Türkiye'ye gitmeyi planlıyor.
Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Mehmet Samsar, 5 Mayıs'ta Rus Haber Ajansı TASS'a yaptığı açıklamada uçuşların 1 Haziran'dan sonra başlaması için Rusya yönetimi ile görüşmelerin sürdüğünü söyledi.
© The Independentturkish