Uzmanlar, kedilerin bıyıklarının beyne dokunma sinyalleri gönderdiğini söylüyor. Bilim insanları şimdi bu biyolojik sürecin nasıl işlediğine dair ayrıntılı bilgiler keşfetti.
Bıyığın algılamada rol oynayan kısmı kıl köklerinde, yani foliküllerde bulunduğu için söz konusu sürecin incelenmesi zordu. Yeni araştırmada ise bıyıkla algılama mekanizmasının nasıl çalıştığını gözler önüne seren ve türünün ilk örneği olan bir yöntem denendi.
ABD'deki Northwestern Üniversitesi'nden bilim insanları, folikül içindeki bıyığın ilk mekanik simülasyonunu geliştirdi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bu yeni modelleri, anatomik gözlemlerle birleştiren araştırmacılar, bıyıkların bir nesneyle temas ettiğinde folikül içinde "S" şeklinde bir kıvrım oluşturduğunu keşfetti. "S" şekli ortaya çıkarken bıyık sensör hücreleri itiliyor veya çekiliyordu. Bu hücreler de beyne dokunma sinyalleri gönderiyordu.
Çoğu memeli hayvan, çevrelerini keşfederken dokunma duyusundan yararlanıyor ve bunun için de bıyıklarını kullanıyor. Ancak bu bıyıklar, boylu boyunca sensörlerle kaplı değil. Dokunma hissinin algılanması ise küçük bir folikülün içinde, yani bıyığın dibinde gerçekleşiyor.
Hakemli bilimsel dergi PLoS Computational Biology'de yayımlanan araştırmanın yazarı Mitra Hartmann, "Bıyığın dokunma sensörlerini tetikleyen kısmı folikülün içinde gizlidir, bu yüzden onu çalışmak son derecede zor" diye konuştu.
Bu işlemi deneysel olarak gerçekleştiremezsiniz çünkü folikülü kesip açarsanız hasar bıyığın tutulma şeklini değiştirir. Ancak yeni simülasyonlar geliştirerek doğrudan görülemeyen biyolojik süreçlere dair görüşler edinebiliriz.
Bunun yanı sıra Hartmann bulgularının tüm memeliler için geçerli olduğunu düşünüyor. Üstelik çalışma, insanın dokunma duyusuna dair de yeni kavrayışlar sağlayabilir.
Hartmann, "Dokunma hissi, yaptığımız hemen hemen her şey için son derecede önemli. Ancak buna rağmen elle dokunmayı incelemek de çok zor" dedi ve ekledi:
Bıyık, dokunmanın karmaşık ve gizemli doğasını anlamak için basitleştirilmiş bir model sağlıyor.
Independent Türkçe, Science Alert, Northwestern Üniversitesi
Derleyen: Çağla Üren
