Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Milli Uzay Programı kapsamında 2023 yılında Ay'a gönderilmesi hedeflenen insansız uzay aracında kullanılabilecek milli ve özgün hibrit roket motorunun ateşleme testini başarıyla geçtiğini açıkladı.
Varank, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığının iştiraki olan Delta V Uzay Teknolojileri AŞ'nin Şile'deki Roket Motor Ateşleme Tesisi'nde incelemede bulundu.
Varank, Delta V tarafından milli imkanlarla geliştirilen, Türkiye'nin Ay Misyonu'nda kullanılması öngörülen hibrit roket motorlarının ateşleme tesisleri, yüksek basınçlı kompozit tankları, vana ve regülatör sistemleri hakkında bilgi aldı.
Tesiste yapılan incelemenin ardından Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı ve Delta V Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Yiğit, BAYKAR Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Mesut Gökten, TÜBİTAK SAGE Enstitüsü Müdürü Gürcan Okumuş ve DeltaV Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu'nun katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda ise Ay'a sert iniş yapması planlanan insansız uzay aracının geliştirme çalışmaları ele alındı.
Tarihi test
Heyet, toplantının sonunda roket motorları testlerinin yönetildiği komuta merkezine geçti. Alınan güvenlik önlemlerinin ardından ateşleme için geri sayım başlatıldı. Bakan Varank'ın komutuyla, ilk olarak Delta V tarafından geliştirilen ve uzay sınırını aşacak Hibrit Sonda Roketi'nin (SORS) itki sistemi dikey ateşleme testi yapıldı. İkinci ateşleme ise Milli Uzay Programının 2023 yılında "Ay'a Sert İniş" görevinde kullanılması planlanan hibrit roket motoru için yapıldı. Yapılan testler tam başarıyla sonuçlandı. İki motor da planlanan süre boyunca sorunsuz şekilde çalıştı.
"Ay misyonunda kullanılması öngörülen hibrit motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı"
Bakan Varank ve beraberindeki heyet, ateşlemeler sonunda tekrar test sahasındaki sistemleri inceleyerek, testin sonuçları hakkında bilgi aldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, açıklamalarda bulunarak, çok başarılı iki ateşleme yaptıklarını hem Sonda Roketi Sistemi'nin (SORS) ateşlemesi hem de Ay misyonunda kullanılması planlanan hibrit motorun ilk ateşlemesini gerçekleştirdiklerini belirtti.
Testlerde 50 saniye gibi hedeflenen süre bulunduğunu söyleyen Varank, "Bu 50 saniyelik ateşlemenin tamamını başarıyla bitirdi. Bugün itibarıyla Ay misyonunda kullanılabilecek motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı diyebiliriz " dedi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
"Hedefimiz 2023 yılında Türkiye'nin kendi uzay aracını Ay'a ulaştırabilmesi"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye'nin 10 yıllık uzaydaki yol haritasını açıkladığını ve bu yol haritasının en önemli bileşenlerinden bir tanesinin 'Ay Misyonu' olduğunu kaydeden Varank, şöyle devam etti:
O günden itibaren aslında biz Delta V firmasının ismini sıklıkla duymaya başladık. Biliyorsunuz Ay misyonunda hedefimiz 2023 yılında Türkiye'nin kendi uzay aracını Ay'a ulaştırabilmesi. Burada da Türkiye'deki bütün kabiliyetleri, bütün firmalarımızın kabiliyetlerini kullanmak istiyoruz. Delta V de özellikle dünyada yeni bir teknoloji olarak kabul edilen hibrit roket motorları çalışan, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı'na ait bir firmamız. Arif Hocamız (Karabeyoğlu) tüm bu süreçleri yürütüyor. Bugün iki ateşlemeye şahitlik ettik. Bir tanesi 635 milimetrelik Sonda roketinin, önümüzdeki ay fırlatması yapılacak motorun buradaki ateşlemesine şahitlik ettik. Aynı zamanda Ay misyonunda, yani uzayda kullanmayı hedeflediğimiz daha küçük bir motorun da yine ateşlemesinin testlerini yapmış olduk. Biliyorsunuz, Türkiye özellikle uzay alanında kabiliyetlerini tüm dünyaya göstermek, aynı zamanda bu kabiliyetleri ticarileştirmek, bundan ekonomik fayda elde etmek isteyen bir ülke. Dolayısıyla bu alanda geliştirdiğiniz teknolojiler çok değerli.
Sıvı oksijen oksitlemeli hibrit motor teknolojisinin çok önem verdikleri yeni bir teknoloji olduğunu aktaran Varank, ateşlemeleri başarıyla gerçekleştirdiklerini, bu süreçte heyecan ve mutluluk duyduklarını da ifade etti.
"Roket motorunun bir örneği mayıs ayında Sinop'tan fırlatılacak"
Çok değerli gençlerin Türkiye'nin geleceğine yatırım yapmak ve teknolojiyi geliştirmek için büyük bir gayret gösterdiklerini vurgulayan Bakan Varank, "Roket motorunun bir örneği mayıs ayında Sinop'tan fırlatılacak. Önemli mesafeleri kat etmesini planlıyoruz. Aynı zamanda Ay misyonunda kullanılabilecek hibrit roket motorunun da ilk ateşlemesini bugün yapmış olduk" dedi.
"Türk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız"
Varank, "2023'te biz Ay misyonu hedefimizin ilk ayağını başarabileceğimizi düşünüyoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız. Türk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız. Bu manada motorun ilk ateşlemesini burada yapmak bizim açımızdan mutluluk ve gurur verici" diye konuştu.
AA