Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kovid-19 salgınına karşı geliştirilen aşıların eşit ve adil dağıtılmadığını eleştirerek, aşıların yüzde 75'ini sadece 10 ülke kullanırken 130'dan fazla ülkenin ise tek bir doz aşı bile alamadığını belirtti.
Guterres’in açıklamaları, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) şubat ayı dönem başkanlığını yapan Birleşik Krallık tarafından, aşıya eşit erişim ve salgınla mücadelede düşmanlıkların durdurulmasıyla ilgili 2532 Sayılı BMGK Kararının uygulanmasının görüşüldüğü oturum sırasında geldi.
Zengin, gelişmekte olan ve fakir ülkelerden 10’dan fazla ülkenin dışişleri bakanları, şu ana kadar en az 2,4 milyon kişinin hayatını kaybetmesine neden olan ve 109 milyondan fazla kişiye bulaşan Kovid-19 virüsüne karşı mücadele çabalarındaki eşitsizliğin sonuçlarına ilişkin uyarılarını tekrarladı.
Guterres açıklamasında, "Bu kritik zamanda, aşı dağılımında eşitliğin sağlanması, küresel topluluğun önündeki en büyük ahlaki sınav" dedi. Guterres ayrıca, aşının adil bir şekilde dağıtılmasını sağlama yetkisine sahip olanların bilim insanları ve aşı üreticileri ile bu çabayı finanse edebileceklerle dayanışma içerisinde olacağı acil bir küresel aşı planı çağrısında bulundu.
G20'deki başlıca ekonomik güçlere, küresel aşılama planının uygulanması, hayata geçirilmesi ve finansmanının koordinasyonu için acil durum görev gücü kurma çağrısında bulunan Guterres, görev gücünün ilaç şirketlerini ve sanayi ve lojistikteki ana aktörleri harekete geçirme becerisine sahip olması gerektiğini vurguladı. Ayrıca yarın (Cum) toplanacak G7 ülkeleri liderler zirvesinin gerekli mali kaynakları harekete geçirmede ivme yaratabileceğini kaydetti. Guterres, virüsün "orman yangını" gibi yayılırsa sürekli mutasyona uğrayacağı, daha bulaşıcı ve ölümcül olabileceği uyarısında bulundu.
UNICEF’in talebi
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Genel Direktörü Henrietta Fore, Güvenlik Konseyi'nden, yasal statülerine veya sivil toplum kuruluşları tarafından kontrol edilen bölgelerde yaşadıklarına bakılmaksızın, herkesin ulusal aşı planlarına dahil edilmesini talep etti. Fore, yaptığı açıklamada, "Çatışma altında yaşayanlar da dahil olmak üzere tüm insanlar için aşılara eşit erişimin, yalnızca bir adalet meselesi olarak değil, herkes için bu salgını sona erdirmenin tek yolu olarak gerekli olduğunu" vurguladı. Ayrıca UNICEF’in, diğer hastalıklara karşı her yıl 100 ülke adına düzenli olarak satın aldığı iki milyar doz aşılara ek olarak, bu yıl sonuna kadar iki milyar doz aşı satın almak için çabaladığını açıkladı.
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonunun (IFRC) Genel Sekreteri Jagan Chapagain, "güvensizlik öldürür" sözleriyle uyarıda bulundu. Chapagain açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
"Bilim sadece göz ardı edildiğinde değil, alay edildiğinde ve maske takma kararı tartışmalı hale gelerek sosyal medya saçma söylentilerle dolduğunda, salgını durdurmak için gösterilen muazzam çabalara duyulan güven ciddi tehlike altında olur. Aşı olmayı reddedenleri uyarmalıyız.”
Londra’dan yasa tasarısı
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Dominic Raab yaptığı açıklamada, "Kendimizi ölümcül bir tehdide karşı birlikte çalışan bir ekip olarak görmeliyiz. Küresel bir pandemiyle savaşıyoruz" dedi. "Geride kimse kalmamalı" diyen Raab, BM’nin en güçlü organı olan BMGK’yı, çatışma bölgelerinde Kovid-19 aşılarının yapılmasına izin verecek ateşkes çağrısında bulunan bir karar almaya çağırdı.
Birleşik Krallık BM Daimi Temsilcisi Barbara Woodward, İngiltere’nin önümüzdeki haftalarda onaylanmasını umduğu bir karar tasarısı hazırladığını açıkladı.
200 milyon dolar
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, "daha fazla dayanışma ve işbirliği" çağrısında bulunurken, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ise ABD’nin Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) ay sonuna kadar 200 milyon dolardan fazla ödeme yapacağını açıkladı. Blinken açıklamasında, "Bu, WHO’ya karşı mali yükümlülüklerimizi yerine getirmede önemli bir adım. Aynı zamanda, küresel pandemiye yanıt vermek için ihtiyaç duyduğu desteği almasını sağlama konusundaki yenilenmiş taahhüdümüzü yansıtıyor" dedi. Blinken, isim vermeden Çin'e işaret ederek, tüm ülkeleri WHO’nun virüsün kaynağını bulmak için araştırmalar yürütmesine izin vermeye çağırdı.
Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ise toplantıda yaptığı açıklamada, BM barış gücü misyonlarındaki askerlere 200 bin doz aşı sağlayacağını duyurdu.
Meksika’nın eleştirisi
Meksika Dışişleri Bakanı Marcelo Ebrard, aşılar konusundaki "adaletsizliği" eleştirerek, Kovid-19 aşısını "tekelleştirmekle" suçladığı bazı zengin ülkeler ile diğerleri arasındaki "derin ve büyüyen uçuruma” dikkati çekti. Ebrard, aşı üreticilerini "iyi niyetle hareket etmeye" çağırdı.
WHO’nun başlattığı COVAX aşı programı, aşıların satın alınması ve dünyanın en yoksul ülkelerine ulaştırılması için hazırladığı proje ile zengin ülkelerle eş zamanlı olarak fakir ülkelerde de virüse karşı aşılamaları başlatmayı hedefliyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
