Ocak ayında yıllık enflasyon yüzde 14,97 olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre yüzde 1,68 arttı. Ocak ayında yıllık çekirdek enflasyon yüzde 15,50 olarak kaydedildi.

Geçtiğimiz Kasım ayında dolar ve euro tarihin en yüksek seviyelerine erişerek rekor kırmış, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifası ve Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın görevden alınarak yerine Naci Ağbal’ın atanmasından sonra üst üste yapılan faiz artışları ile dolar ve euro Türk Lirası karşısında hızla değer kaybetmeye başlamıştı.

Ancak kur artışı sırasında yaşanan hızlı fiyat artışlarının da, kurun gerilemesi ile hız kesmesi beklenirken bu yönde bir gelişme olmadığı gibi fiyatlardaki artış da devam etti.

Fiyatlar neden düşmüyor?

“Sepet kur ve Yİ-ÜFE'de zincirleme endeks son on bir aydır kurun fiyatların üstünde gittiğini gösteriyor. Bünyeye zehir öyle bir girmiş ki, bu kolay kolay atılamaz. Dolayısıyla kur düştü diye fiyatlar öyle hemen gerilemez” diyen Dünya gazetesi yazazarı Alaattin Aktaş, kurdaki düşüşe rağmen fiyatların neden gerilemediğini şu şekilde anlattı:

“Önce bu gerçeği kabul etmek gerek. Döviz kuru, fiyat oluşumundaki etkenlerden yalnızca biri. Faiz oranı var, hammadde fiyatları var, uluslararası düzeydeki emtia fiyatları var...

Siz hiç yan etkisi sıfır olan bir ilaç gördünüz mü? En sıradan sayılan ilacın prospektüsünü okuyun, milyonda bir de olsa görülebilecek yan etkilerden söz edilir.

Dolayısıyla faiz artırıldı ve bu sayede kur düştü, diye hiç kimse fiyatların da aynı hızda geri geleceğini beklemesin.

Çünkü kuru geri çekebilmek için zamanında artırılmadığı için şimdi yüksek tutulan ve uzun süre öyle kalacağı anlaşılan faizden kaynaklanan bir zehir vücuda yavaş yavaş nüfuz ediyor. Yani sonuçta dengeyi bir türlü tutturamıyoruz”

“Elinizi tutan mı var, doğalgazın fiyatını indirin”

Kamunun yüksek fiyat artışları ile mücadele için PTT Kargo aracılığı ile ayçiçek yapı satmasına gönderme yapan Dünya yazarı Aktaş, kamunun fiyat istikrarı için bu tür adımlar atabileceğini ancak adımın bu olmadığını şu satırlarla anlattı:

“Örneğin kamu; kur düşünce bazı fiyat ayarlamalarına gidemez mi? Kur düşünce fiyatların gerilemesi söz konusu olabiliyorsa kamu buna öncülük edemez mi? Kuşkusuz edebilir ama ayçiçek yağıyla değil!

Fiyat artışlarında neredeyse hiçbir dahli olmayan gariban esnafa parmak sallamak yerine buyurun doğalgazda indirim yapın! Şu kış günü insanlar evinde kombisini biraz rahat yakabilsin, sanayici üretim maliyetini aşağı düşürebilsin.

Uluslararası alandaki fiyatı artmış olsa bile biz doğalgazı çok uzun vadeli anlaşmalarla sabit fiyattan aldığımıza göre ithal maliyetimiz döviz bazında aynı mı, aynı. Kur düştüğüne göre doğalgaz ithalatında maliyet geriledi mi, geriledi.

Şu durumda elinizi tutan mı var, doğalgazın fiyatını indirin, haydi!”

Dünya, Independent Türkçe