TBMM Başkanı Mustafa Şentop, CNN Türk'te katıldığı canlı yayında, gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Anayasa değişikliği tartışmaları ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni anayasa çağrısına ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine Şentop, anayasanın ilk hazırlandığı döneminin izlerini, başlangıç bölümünden başlamak üzere çeşitli maddelerinde taşıdığını kaydetti.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Şentop, "Üzerinden çok uzun zaman geçti. Bu bakımdan yeni bir anayasayı tartışmak ve bunu yaparken sadece aritmetik hesaba göre değil, Meclis'teki tüm partilerin bu tartışmanın içinde olması doğru olacaktır" ifadelerini kullandı.
“Büyük heyecanla karşıladım"
TBMM Başkanı Şentop, "Yeni anayasaya tartışması, Türkiye'de birçok tartışmayı anayasa içerisinde düzenlenen hükümler, kurumlar bakımından içinde barındırdığından bence böyle bir çağrı gerçekten heyecan verici. Daha önce bu işlerin içinde bulunmuş, iki yıla yakın bir emek sarf etmiş biri olarak daha bunu büyük heyecanla karşıladım" diye konuştu.
Meclis Başkanı olarak, bu konuda bütün partileri bir araya getirmek, yeni bir uzlaşma komisyonu kurmak konusunda inisiyatif alıp almayacağına ilişkin soru üzerine Şentop, partilerin tutumlarını görmeleri gerektiğini, bütün partilerin görüşlerinin ortaya çıkmadığını belirtti. Şentop, "Olursa çok iyi olur" dedi.
Anayasa değişikliğinde nerelere dokunulmak gerektiğinin sorulmasına Şentop, "Yeni anayasa, yepyeni, tamamen şu anki anayasada bulunmayan hükümlerden oluşan bir anayasa anlamına gelmiyor. Birçok konuda yerleşik hükümler var, değişmeyecek hükümler var, uzun süredir yürürlükte olduğu için benimsenmiş, yerleşmiş hükümler var. Önemli olan anayasanın paradigması, halk tarafından seçilmiş bir Meclis tarafından yapılması. Usulüne göre seçilmiş bir Meclis tarafından yapılması" karşılığını verdi.
“Sistemle ilgili anayasal bir sıkıntı görmüyorum”
Şentop, sistemle ilgili revize edilecek noktaların olup olmadığına ilişkin soruyu, "Mutlaka değişmesi gereken, bu sistemin işleyişiyle ilgili şu noktalarda sorun var diyebileceğimiz, anayasa hükümleri bazında düzenlemede bir sıkıntı, bir zorunluluk görmüyorum " diye yanıtladı.
"Partili Cumhurbaşkanlığı" eleştirilerinin anımsatılması üzerine Şentop, bunu, "Tekerlekleri olan araba" tartışmasına benzetti. Şentop, arabanın zaten tekerleklerinin olduğunu ifade ederek, "Başkanlık sisteminde, cumhurbaşkanı, başkan zaten partilidir" değerlendirmesinde bulundu.
“Yepyeni bir Siyasi Partiler Kanunu yapmak gerekir”
Eski TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, sistemi tartışmak için önce Siyasi Partiler Kanunu'nu değiştirmek gerektiği yönündeki açıklamasının sorulması üzerine Şentop, "Siyasi Partiler Kanunu'nu yeniden ele almak hatta yepyeni bir Siyasi Partiler Kanunu yapmak gerekir" ifadesini kullandı.
Şentop, ancak sistem tartışmasının bir ön şartı olarak kabul etmenin, mümkün olmadığını vurguladı.
AYM'nin Berberoğlu kararı
AYM'nin Berberoğlu kararı ile ilgili Şentop, "Meclise kesin hükmün ortadan kalktığına dair bir karar gelmesi ve bunun Genel Kurulda okutulması gerekir." ifadesini kullandı.
TBMM Başkanı Şentop, Boğaziçi Üniversitesindeki olaylarla ilgili de "Profesyonellerin organize ettiği eylemler olduğunu düşünüyorum" dedi.
AİHM'in Demirtaş kararı
AİHM'in Demirtaş kararı ile ilgili ise Şentop, "Sanki Avrupalı bir siyasetçinin çağrısı gibi, mahkemeye talimat veren bir karar var. Daha vahim bir husus daha var kararda. Dava açılan ama henüz dosyası tamamlanmamış ve mahkemenin karar aşamasına gelmediği bir konuyla ilgili de karar veriyor mahkeme" ifadelerini kullandı.
Milletvekillerine Kovid-19 aşısı yapılması
TBMM Başkanı Şentop, Milletvekillerine Kovid-19 aşısı yapılmasına dair, "Yeni aşılar da geldi. Muhtemelen bir planlama yapılacak. Toplamda yaklaşık 200 milletvekiline aşı yapılması söz konusu olacak" dedi.
Anayasa değişikliği nasıl mümkün olur?
TBMM’de anayasa değişikliği yapılabilmesi için üçte iki çoğunluk oyu gerekiyor.
TBMM 600 milletvekilinden oluşuyor. Anayasa değişikliği içinse “üye tam sayısının üçte iki çoğunluk gerektiği” şartı bulunduğu normal koşullarda 400 milletvekili oyu gerekiyor.
TBMM’deki mevcut tabloda Cumhur İttifakı’nın 336 oyu anayasa değişikliği için yeterli olmuyor.
Anayasa’nın 184’ncü maddesi uyarınca Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliği tekliflerini halk oylamasına (referandum) götürebilme yetkisine sahip.
TBMM Genel Kurulu’nda yapılacak olası bir anayasa değişikliği teklifi oylamasında, 367 veya fazlası “kabul oyu” söz konusu olursa Cumhurbaşkanı, TBMM’de kabul edilmemiş olsa da teklifi halk oylamasına sunabiliyor.
Cumhurbaşkanı, TBMM Genel Kurulu’nda 400 veya daha fazlası oy ile kabul edilmiş olan anayasa değişikliği teklifini de eğer isterse halk oylamasına sunabiliyor.
CNN Türk, Independent Türkçe