Yeni Zelanda’dan bir araştırmacı, tarih öncesi dönemlerden Triceratops'un şu an fillerin yaptığı gibi tohum dağılımını gerçekleştirebileceğini söyledi.

Bitki tohumlarının hayvanların vücudunda taşınıp daha sonra etrafa saçılması anlamına gelen tohum dağılımı modern ekosistemlerde epey yaygın. Zira bitkiler meyvelerini ve çiçeklerini genellikle bazı taşıyıcılara uygun hale getiriyor.

Ancak geçmişte bunun nasıl yaşandığına dair pek bilgi bulunmuyor. Fosiller üzerine yapılan araştırmalar, dinozorların tükettiği tohumların midesinde bozulmadan kalabildiğini gösterse de tohum dağılımının bugünkü kadar yaygın olup olmadığı konusundaki belirsizlik devam ediyor.

Auckland Üniversitesi’nden Dr. George Perry, Kovid-19 pandemisi tecritleri sürerken bu konuya kafa yormaya başladı. Modern ekosistemlerdeki fil gibi büyük hayvanların en önemli tohum dağıtıcıları olduğunu söyleyen Dr. Perry, buradan yola çıkarak şu soruyu sorduğunu söyledi:

Şimdiye kadarki en büyük hayvan hangisi ve tohumları ne kadar uzağa taşımış olabilir?

The New York Times'ta yer alan habere göre, Dr. Perry, ağırlıkları 9 kilogram ila 90 ton arasında değişen dinozorların, bitki tohumlarını ne kadar uzağa taşıdıklarını hesaplamak için iki ana faktöre bağlı simülasyonlar gerçekleştirdi. Söz konusu faktörlerden biri dinozorun hızıyken diğeri tohumları vücudundan atmadan önce ne kadar süre taşıdığı.

Öte yandan, fosil kayıtlarından bu değerleri elde etmek pek mümkün değil. Ancak modern hayvanlarda vücut büyüklüğü yürüme hızı ve tohum tutma süresiyle ilişkili. Dr. Perry, çalışmasında bu bilgiyi tarih öncesi hayvanlara uyguladı.

En ideali Triceratops

Bulgular, tohum dağılımı için en uygun dinozorun 8 ila 10 ton ağırlığında ve saatte en fazla 25 kilometre hızla hareket edebilen Triceratops olduğunu gösterdi. Onun yanındaysa 6 ila 8 ton ağırlığındaki Stegosaurus hazır bulundu. Bu tür dinozorların tohumları 30 kilometreye kadar yayabileceği tespit edildi. Ortalaması 2,5 kilometre olsa da 65 kilometre uzağa kadar tohum taşıyabilen Afrika savan fili düşünüldüğünde bu sonuçlar epey iyi.

Büyük hayvanlar küçüklere kıyasla genellikle daha uzağa gidebiliyor ve tohumları daha uzun süre vücudunda tutabiliyor. Fakat 90 tonluk Argentinosaurus gibi son derece büyük dinozorlar için bu geçerli olmayabilir. Bu yüzden Dr. Perry, Triceratops gibi dinozorların en etkili tohum dağıtıcıları olduğunu düşünüyor.

Japonya’daki Ulusal Çevre Çalışmaları Enstitüsü’nden tohum dağılımı konusunda araştırmalar yapan Bitki Ekolojisti Tetsuro Yoshikawa, araştırmaya dair şu ifadeleri kullandı:

Nesli tükenmiş hayvanların tohum dağıtma potansiyelleri çok önemli ve Dr. Perry, dinozorlarınkini mantıklı şekilde hesapladı. Filler ve ayılar gibi mevcut kara hayvanları, bazı durumlarda tohumları birkaç kilometre taşıyabiliyor. Büyük boyutlu dinozorların da benzer potansiyellere sahip olması mümkün.

Araştırma 6 Ocak’ta hakemli bilim dergisi Biology Letters’ta yayımlandı.

Independent Türkçe, The New York Times, NZ Herald