Sudan, iki ülke arasındaki sınır gerginliğinin sürdüğüne dair raporlara rağmen Etiyopya’nın kontrolünde bulunan el-Fuşga bölgesindeki tüm sınır topraklarını geri alındığını açıkladı. Sudan ayrıca, Etiyopya’yı tüm taraflar için bağlayıcı ve tatmin edici bir anlaşmaya varmadan önce Nahda Barajı’nın doldurulmasının ikinci aşamasına başlamama uyarısı yaptı.
Sudan Dışişleri Bakanı Ömer Kameruddin, 31 Aralık’ta yaptığı basın toplantısında, Sudan ordusunun Etiyopya ile sınır olan topraklarının tamamının kontrolünü ele geçirdiğini açıkladı. Aynı şekilde uluslararası sınırlara yakın alanlarda, iki ülke güçleri arasında gerginlik ve çatışmaların devam ettiği belirtildi. Etiyopya Dışişleri Bakanlığı’nın Sudan’ı kendisine saldırmakla suçlayan açıklaması hakkında yorum yapmayı reddeden Kameruddin, Etiyopya’dan yapılan açıklamalara aldırış etmeyeceklerini söyleyerek, “Tavrımızı, hükümetimiz ve halkımız adına dile getiriyoruz” dedi.
Kameruddin, hükümetinin, Etiyopya’nın önceki sınır anlaşmalarına ilişkin herhangi bir itirazına yorum yapmadığını da hatırlatarak, Sudan’ın bu ifadeleri çürüten belgelere sahip olduğuna dikkati çekti. Etiyopya’nın Hartum büyükelçisinin, ‘ülkesinin sömürge sınırları olarak nitelediği 1902 sınırlarını tanımadığına’ ilişkin açıklamasına atıf yapan Dışişleri Bakanı, “Etiyopya, birçok belgede sınırları defalarca tanıdı. İki ülke arasındaki sınırlar çizildi. Geriye kalan tek şey sınır işaretlerinin yerleştirilmesini yoğunlaştırmaktır” dedi.
Sudan ordusunun ‘Etiyopyalı milislerin, ülkenin uluslararası sınırları içinde Sudanlı bir kuvveti pusuya düşürdüğünü, üç askerin ve binbaşı rütbesindeki bir subayın öldürüldüğünü ve Sudan ordusunun karşı saldırı ile karşılık verdiğini’ açıklaması sonrasında iki ülke sınırlarındaki gerginlik tırmandı. Ordu, Sudan topraklarının yaklaşık yüzde 80’ini Etiyopyalılardan geri aldıklarını duyurdu.
Öte yandan Ömer Kameruddin, Sudan, Mısır ve Etiyopya arasında ‘Nahda Barajı’ hususundaki müzakereleri ‘karmaşık ve zorlu’ olarak nitelendirdi. Bakan, insanların müzakerelerin bir veya iki yıl içinde sonlanmayacağını beklediklerini ifade etti. Sudan hükümetinin, üç ülke arasında önceden bir anlaşma olmaksızın, Nahda Barajı’nın ikinci dolum aşamasını başlatma yönündeki olası Etiyopya girişimlerini kabul etmediğini belirten Kameruddin, “Sudan’da, Etiyopya’nın başlattığı ilk dolum aşamasına itirazımızı dile getirdik. Etiyopya’nın bir anlaşma imzalanmasını bekleyeceğini umuyorduk. Anlaşma yapılmadan ikinci dolum aşamasının yapılmaması konusunda onları uyarıyoruz, çünkü bu durum kıyıdaş ülkeleri etkileyecektir. Bu nedenle bu eylemi kabul etmiyoruz. Tüm bu protestolardan bize yetecek olan, doldurma ve istihdam konusunda bir anlayışa ulaşılması ve üçüncü ya da son doldurmanın tüm tarafları tatmin edecek bir uluslararası uzlaşı şemsiyesi altında başlamasıdır” değerlendirmesinde bulundu.
Kameruddin, Sudan’ın dış baskı sonucunda İsrail ile ilişkilerini normalleştirme kararı aldığını yalanladı. Anlaşmanın, Sudan’ın ortak çıkarlarına göre şekillendiğini dile getiren Ömer Kameruddin, “Sudan, normalleşme listesinden kendisine neyin uygun olduğunu seçecek. Bu, ABD’nin dayatmayacağı bir şeydir. Sudan, ellerini dünyadaki tüm dostlarına uzatır, çatışmayı reddeder ve barış için uğraşır” ifadelerini kullandı. Bakan ayrıca, Sudan’ın barışçıl olduğunu ve başkaları için de barış aradığını kaydetti.
Kameruddin, bakanlığın halk devriminden sonra ülkeden kaçan, devrik rejimin sembollerini geri getirmek için de temaslarda bulunduğunu açıkladı. Bu bağlamda ise Bakan, “Adalet Bakanlığı ile geçiş dönemi adaletini tamamlamak ve başka ülkelerde adaletten kaçtıklarını düşünenleri Sudan’da özel suçlamalarla karşı karşıya getirmek için çalışıyoruz” dedi.
Sudan Dışişleri Bakanı Ömer Kameruddin, Darfur Hibrit Operasyonu misyonunun (UNAMID) rolü ve bugünden Mart 2021’e kadar geri çekilmenin başlangıcı için Birleşmiş Milletler’e (BM) teşekkürlerini iletti. Kameruddin, misyonun 12 yıldan fazla bir süredir Sudan’da olması dolayısıyla barış ve barışı koruma faaliyetlerinin devamlılığına yardımcı olduğunu kaydetti.
Sudanlı yetkili, “Bu dönem birçok engelle gölgelendi. Ancak nihayetinde şunu söylüyoruz; Darfur bölgesinde güvenliğin sağlanmasına oldukça yardımcı olan UNAMID’in rolü için BM’ye teşekkür ederiz. Sorumlu bir hükümet olduğumuzu ve sivilleri koruyabildiğimizi söyleyebiliriz. Çünkü bu, dünyanın tüm geleneklerinde devletin sorumluluğundadır” açıklamasında bulundu.
Sudan Egemenlik Konseyi ve aynı zamanda Silahlı Kuvvetlerin Başkomutanı Abdulfettah el-Burhan ise Sudan ordusunun Sudan sınırları yakınında yürüttüğü operasyonları, ‘Sudan’ın uluslararası sınırları içinde açılım ve yeniden konuşlanma’ olarak nitelendirdi.
Burhan, ülkenin bağımsızlığının 65’inci yıldönümü vesilesiyle 31 Aralık’ta Sudan ulusuna yaptığı konuşmada, ülkenin doğu bölgesinde ve Etiyopya sınırlarında yaşananların, ‘Sudan silahlı kuvvetlerinin kendi topraklarına açılması ve yeniden konuşlanması’ olduğunu kaydetti.
Burhan, Sudan’ın, Etiyopyalıların ve Sudan topraklarındaki yandaşlarının ihlallerini diyalog yoluyla ele almaya istekli olduğunu açıkladı.
Abdulfettah el-Burhan, iki ülke arasında, ‘iki halk arasındaki ebedi ve özel ilişkileri ortaya koyan’ ortak mekanizmaların varlığına dikkati çekerken, diyalog ve müzakere yaklaşımının, ‘hak sahiplerinin, haklarına ulaşana kadar’ iki ülkenin ilişkilerinin belirleyicisi olacağını söyledi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
