Filistin, Ürdün ve Mısır dışişleri bakanlarının Kahire'de gerçekleştirdiği üçlü toplantının ardından Mısır'dan askeri ve teknik bir ekip, Filistin yönetimi ile İsrail arasında çözüme kavuşturulmayı bekleyen sınırların çizilmesine ilişkin dosyayı incelemek üzere Tel Aviv'e gitti. Ekip daha sonra içişleri bakanlığı yetkilileriyle görüşmek üzere Hamas hareketinin kontrolü altındaki Gazze Şeridi'ne geçti.
Gazze Şeridi'ne giden Mısır heyeti bu kez, Hamas ile İsrail arasında ateşkes dosyasıyla ilişkili müzakereleri yürüten önceki güvenlik istihbarat heyetinden farklıydı. Bu, teknik ve askeri şahısların Gazze'ye ilk girişi sayılıyor. Gazze'ye yaptıkları ziyaretin Tel Aviv'deki gibi 5 gün sürmesi planlanıyor.
Abbas'ın toplantılarında onay vermesi görüşüldü
Söz konusu görüşme, Doğu Akdeniz'de doğalgaz arama çalışmalarına hazırlık amacıyla Filistin topraklarının İsrail ve Mısır ile arasındaki sınırlarının çizilmesini tartışma çerçevesinde gerçekleşti. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi ve Ürdün Kralı 2. Abdullah ile 1 Aralık'ta bir araya gelerek Filistin sorunun yanı sıra bu konuyu ele alması da bunu destekliyor.
Filistin, Ürdün ve Mısır dışişleri bakanları (sınır çiziminden sorumlu yetkililer) 20 Aralık'ta bir araya geldiler ve Filistin'in İsrail ve Mısır ile arasındaki sınırların çizimine başlamak için atılacak fiili adımları görüştüler. Heyet daha sonra Gazze Şeridi'ne geçti.
Sisi'nin Abbas'a ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya ikili müzakerelere dönülmesini görüşmek üzere göndermeyi düşündüğü davetin dahi Filistin sınırlarının çizilmesi temelinde olduğu belirtiliyor.
Barış müzakerelerine dönüş
Filistin Yatırım Fonu (PIF) Yönetim Kurulu Başkanı Muhammed Mustafa'ya göre Mısır ve İsrail, Ortadoğu'daki gelişmeler ışığında, Filistin tarafının Gazze Şeridi'ndeki doğalgaz yataklarından faydalanmasını sağlayacak şekilde Filistin'in kara ve deniz sınırlarını çizmek için uzlaşma sağladı.
Coğrafi olarak Filistin'in sınırları kara ve denizden İsrail ve Mısır'a bağlı. Ancak sorun Filistin'in "egemen olmayan bir devlet" sayılması sorun oluşturuyor. Bu nedenle Filistin, pratikte Gazze Şeridi açıklarında keşfedilen ve deniz sınırları içinde bulunan Gazze Marina yataklarından doğalgaz çıkarma çalışmaları yapamıyor.
Başkanlık ofisindeki kaynaklara göre sınırların çizilmesine yönelik adım Abbas'ın "yeni ABD yönetimindeki yetkililerden, Avrupalı ve Rus elçilerden ve Arap liderlerden bir dizi telefon" almasının ardından atıldı. Taraflar Abbas ile yaptıkları görüşmelerde sınır çizme temelinden barış müzakerelerine dönülmesini ve Doğu Akdeniz'de gaz arama faaliyetlerini ele aldılar.
Mısır heyetinin deniz sınırlarını çizmek için Hamas idaresindeki İçişleri Bakanlığı ile diyalog gerçekleştirildiği Gazze Şeridi'ne ziyaret düzenlemesinden önce, İsrail mekanizmaları fiili olarak Gazze ile kara sınırları konusunda uzlaşma çalışmalarına başlamıştı.
Filistin sınırlarının netleştirilmesi
Mustafa, pratik adımların ABD arabuluculuğunda ve Birleşmiş Milletler (BM) denetiminde bir yüksek komite tarafından takip edildiğini belirttiği açıklamasında İsrail'in Filistin topraklarının sınırlarını tanımayı ilk kez kabul etmesi nedeniyle sürecin Filistin devletine meşruiyet kazandırdığına işaret etti.
Filistin'in BM kararlarına uygun olarak topraklarının kara ve deniz sınırlarının koordinatlarını içeren haritalar ve bir de yasal dosya hazırlayıp 2015 yılında bunları BM'ye ve Arap Birliği'ne teslim etmesi, sınırlarını çizme konusunda attığı son pratik adımlardı.
Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, 2012 yılında BM'de gözlemci devlet statüsü kazanan ve aynı zamanda 1982 yılında imzalanan BM Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne ve Doğu Akdeniz Örgütü'ne katılan Filistin'in hukuki statüsünü pekiştirip konumunu güçlendirmeye çalıştıklarını bildirdi.
Sınırların çizilmesi durumunda Gazze Şeridi'nin, kıyıları açıklarında 200 deniz mili (360 kilometre) derinliğinde ve 41 kilometre uzunluğunda bir sahili olacak. Başkanlık ofisinden bir kaynak, Abbas'ın Mısır heyetinin Gazze Şeridi'ndeki faaliyetlerinden haberdar olduğunu ve bu uygulamaları kabul ettiğini doğruladı.
Görünüşe göre Hamas, sınırların çözülmesine yönelik müzakerelere dolaylı olarak katılıyor. Ancak Hamas liderlerinden Hamad er-Rakb duruma dair "Bu konu hakkında bilgiler yok. Bu hükümetin görevi" dedi.
Gazze için doğalgaz boru hattı
Filistin yönetimi 1998 yılında, İngiliz British Gas (BG Group) ile Filistin Consolidated Constractors International Company (CCC) şirketleri ile Gazze kıyılarında doğalgaz aramak üzere bir sözleşme imzaladı. 36 kilometre uzaklıkta iki tane doğalgaz yatağı bulundu ve yaklaşık 1,4 trilyon metreküplük kapasiteye sahip bu alanlara "Gazze Marinası 1 ve 2" adı verildi.
Yarı resmi bir kurum olan PIF Doğal Kaynaklar ve Doğalgaz Yatakları Birimi Genel Müdürü Muhammed Avartani konuya dair şunları söyledi:
"Sınırların çizilmesi, doğal kaynaklardan yararlanmamızı ve doğalgaz arama çalışmaları yapmamızı sağlayacak. Filistin topraklarına, özellikle Filistin kıyılarının yakınlarında keşfedilen ve Filistinliler için sürdürülebilir enerji kaynakları sağlayabilecek doğalgaz yataklarına yatırımların çekilmesine yardımcı olacak."
Sınırların çizilmesi, İsrail'den Gazze'ye yılda yaklaşık bir milyar metreküp sevk edecek bir doğalgaz boru hattı sağlayacak. PIF'e göre bu durum, Gazze Şeridi'nin ihtiyacının neredeyse yüzde 55'ini sağladığı İsrail'den elektrik satın almak yerine kendi ihtiyaçlarını karşılamasını da berberinde getirecek.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
