Çernobil'deki patlama 26 Nisan 1986'da gerçekleşmiş, birçok insanı etkilemiş ve santralin etrafındaki kilometrelerce alan tahliye edilmişti. 2019'daysa bölgede turist akını yaşanmıştı. Ukraynalı yetkililer, turist sayısındaki artışı göz önüne alarak bölgedeki bazı tesislerin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması için girişimlerde bulunuyor.

HBO ve Sky’ın ortak yapımı Çernobil (Chernobyl) dizisinin 2019’da yayımlanmasından sonra bölgeye 100 bini yabancı olmak üzere 124 bin turist gelirken bu Çernobil’in ziyaretçi rekoru. Ukrayna Kültür Bakanı Aleksandr Tkaçenko, son dönemde yurtiçi ve yurtdışından gelen turist akınının, Çernobil’in sadece Ukraynalılar için değil tüm insanlık için bir önem arz ettiğinin bir kanıtı olduğunu söyledi.

UNESCO statüsü almasının, dışlama bölgesini, tekrar eden bir nükleer felakete karşı uyaracak "hafıza mekanı" haline getirebileceğini belirten Tkaçenko, sözlerine şöyle devam etti:

Bölge ziyaretçilere açık olabilir ve olmalıdır. Fakat, gezginler için bir macera istikametinden daha fazlası olmalı.

Bangkok Post'un aktardığına göre, Çernobil’deki patlayan reaktörün üstü, 2016’da dev bir kubbeyle kapatılmış ve bölge 100 yıl boyunca güvenli hale gelmişti.

Tkaçenko, Çernobil’i Dünya Mirası Listesi’ne alma çabasının, kubbeden sonra öncelik haline geldiğini, statünün bölgeye gelen ziyaretçi sayısını 1 milyona çıkartmasını umduğunu ifade etti.

Hükümet, bölgedeki belirli nesneleri miras alanı olarak marttan önce önermeye hazırlanıyor. Ancak UNESCO’nun nihai kararı, 2023’e kadar gecikebilir.

Bununla birlikte Çernobil, yakınlardaki ormanlarda dolaşan geyikler gibi hayvanlar için adeta sığınak haline geldi. Bölgedeki rehberlerden Maksim Polivko, dışlama bölgesinde Sovyet döneminden kalma kuleleri, dükkanları ve binaları yaban hayatının ele geçirdiğini ifade etti. 

"Buradaki bütün nesneler biraz onarım gerektiriyor" diyen Polivko, resmi statüyle birlikte söz konusu yapıları korumak için yetkililerin daha dikkatli hareket edeceğini umduğunu belirtti.

Nükleer santralin 4. reaktöründe gerçekleşen patlama, Ukrayna, Belarus ve diğer Doğu Avrupa ülkelerindeki birçok bölgeyi kirletmişti. Patlamadan sonra belirlenen dışlama bölgesinin yaklaşık Lüksemburg büyüklüğünde olduğu belirtilirken Türkiye de patlamadan etkilenmişti. 

Öte yandan, Çernobil’deki üç reaktör 2000’e kadar elektrik üretmeye devam etmişti. Ukraynalı yetkililer, söz konusu bölgenin insanların yaşaması için 24 bin yıl daha güvenli olmayabileceğini söylüyor. Radyasyon tehdidine rağmen bölgede hala 100’den fazla yaşlı bulunuyor.

Independent Türkçe, Bangkok Post

Derleyen: Uğurcan Yıldız