Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,Bakü'deki programı kapsamında ilk olarak Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Haydar Aliyev'in kabrinin bulunduğu Fahri Hıyaban'a geçti.
Haydar Aliyev'in anıt mezarına çelenk bırakan Erdoğan ve Aliyev, daha sonra Bakü Şehitler Hıyabanı'nda Türk ve Azerbaycan şehitliklerine ziyarette bulundu.
İki Cumhurbaşkanı, buradaki anıta çelenk koydu ve anıt defterini imzaladı. Erdoğan, anıt şeref defterine şunları yazdı:
Aziz Şehitlerimiz, bugün, ebedi istirahatgahınızda aziz hatıralarınızı rahmetle yad ederken, can Azerbaycan'ın işgal altındaki topraklarının azatlığının bizlere yaşattığı gururu ve sevinci yüreklerimizin en derininde hissediyoruz. 27 Eylül 2020 sabahı başlayan Vatan Muharebesini 44 gün içinde şerefli bir zaferle taçlandıran Azerbaycan ile kardeşliğimiz, bıraktığınız mirastan güç alarak ilelebet payidar kalacaktır. Ruhunuz şad olsun.
Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra, Ermenistan işgalindeki Azerbaycan topraklarının kurtarılması dolayısıyla düzenlenen Zafer Geçidi Töreni'ne katıldı.
"Bu şanlı zaferi birlikte kutlamak için aranızdayız"
Erdoğan, tören alanında katılımcılara ve askerlere hitap etti.
Azerbaycan ordusu tebrik eden Erdoğan, "Bu zafer gününüzde sizlerle birlikte olmaktan büyük bahtiyarlık duyuyoruz" dedi.
"Azerbaycan inşallah destan yazmaya devam edecektir" diyen Erdoğan, Türkiye'nin Azerbaycan'ın yanında olduğunu ve tüm imkanlarıyla desteklediğini vurguladı.
Erdoğan şöyle devam etti:
Kendimize her zaman Haydar Aliyev'in '2 devlet tek millet' şiarını rehber aldık. Karabağ'ı 30 yıl boyunca sinemize yara eyledik. Bu yaranın kapanmasının sevincini paylaşmak, bu şanlı zaferi birlikte kutlamak için aranızdayız.
"Mücadele çok daha farklı alanlarda devam edecek"
Azerbaycan'ın Karabağ konusunda mücadelesini takdir ettiğini söyleyen Erdoğan, "Mücadele çok daha farklı alanlarda devam edecek" dedi.
İşgalden kurtarılan bölgelerin yeniden yapılandırılmasının önemine vurgu yapan Erdoğan şunları kaydetti:
Mezarlıklar bile tahrip edilmiş, camiler yıkılmıştı. Ermenilerin bazıları tarihi ve kültürel varlıkları da yağmaladılar. 100 masum sivil şehit edilmiş, anneler yavrusuz, çocuklar anasız-babasız bırakılmış, 416 kardeşimiz de yaralanmıştır. Yıllardır doğdukları yerlerden uzak kalarak memleket hasretiyle yanıp tutuşan 1 milyon kaçkın göçkün kardeşlerimiz toprakları için sabırsızlanıyor. Bu kardeşlerimizin hasretinin en kısa sürede sona ereceğine inanıyorum. Savaş hukuku ağır biçimde ihlal edilmiş, insanlık onuru ayaklar altına alınmıştır. Her mecrada bunun hesabını sormak boynumuzun borcudur. Ermeni politikacıların da barış ve istikrar konusunda cesur adımlar atmalarını temenni ediyoruz.
Erdoğan ayrıca, "Türkiye ve Azerbaycan sırt sırta verdiği müddetçe, Allah'ın izniyle başarıdan başarıya koşmaya devam edecektir" ifadesini kullandı.
"Biz bu zamana kadar güç topluyorduk"
Törende konuşan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Türkiye'nin her zaman Azerbaycan’ın yanında olduğuna vurgu yaptı.
Aliyev, "44 gün süren çatışmada sonucunda galibiyetle işgale son verdik. 44 günün her günün bizim şanlı tarihimizdir" ifadelerini kullandı.
Aliyev şunları kaydetti:
Biz uzun yıllar bu sorunu dile getirdik. Savaş meydanında bu çatışmayı kazardık. Siyasi ve diplomatik zaferler meyvesini verdi. Dağlık Karabağ Azerbaycan'ın ayrılmaz parçasıdır. Biz bu zamana kadar güç topluyorduk. Siyasi ve ülke dahilinde güçleniyorduk. Ordumuzu güçlendiriyorduk. Yıldan yıla bizim üstünlüğümüz daha da ortaya çıktı. Ermenistan bizimle rekabet edemedi.
Ermenistan'ın, Azerbaycan halkına karşı savaş suçu işlediğini söyleyen Aliyev, "Toprak bütünlüğümüzü savaş meydanında tekrar kazandık" diye konuştu.
İşgal edilen toprakların Ermenistan tarafından tahrip edildiğini de belirten Aliyev, "Tüm binalar dağıtılmış, tarihi binalar, mezarlar dağıtılmış durumda. Biz onların hepsini toparlayacağız. İşgal edilmiş topraklarımızı hep birlikte ihya edeceğiz" dedi.
Erdoğan ve Aliyev'den ortak basın toplantısı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Bakü'de işbirliği anlaşmaları kapsamında düzenlenen imza töreni sonrası ortak basın açıklaması yaptı.
Basın toplantısında konuşan Aliyev, "Tarihi topraklarımızı işgalden kurtardık. Biz tarihi adaleti sağladık, işgale son verdik" dedi.
Türkiye'nin verdiği destekten dolayı teşekkürlerini ileten Aliyev, Türk SİHA'larından da bahsederek, "Vatan muharebesinde meşhur Bayraktar, büyük değişikliğe sebep oldu. Bütün dünya Türk halkının zekasını bir daha gördü. Türk sanayisinin ne kadar geliştiğini dünya bir daha gördü" dedi.
Aliyev, bölgede işbirliği ve barışın önemine vurgu yaparak şunları kaydetti:
Bu işbirliği platformunda yer alan tüm ülkeler bundan faydalanabilir. Geleneksel, Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan iş birliği var. Azerbaycan-İran-Rusya iş birliği var. Türkiye-Rusya-İran iş birliği var. Tüm bu iş birliği platformlarını birleştirip yeni bir iş birliği platformu oluşturacağız. Yeni bir iş birliği platformuyla gelecekte bölgemizde muharebe riskini sıfıra indirebilelim. Ermenistan yönetimi asılsız iddialarından vazgeçerse, onlar da bölgede kurulacak çeşitli iş birliği platformlarında yer alabilir.
"Ermenistan'a kapılarımızı kapatmak gibi bir derdimiz yok"
Basın toplantısında açıklamalarda bulunan Erdoğan, Karabağ'deki gelişmlerin Azerbaycan gibi Türkiye'yi de sevindirdiğini söyledi.
Karabağ konusunun 30 sene boyunca çözüme kavuşturulmadığını belirten Erdoğan, "MİNSK üçlüsü denilen bu üçlünün işi neydi? Bunlar dünyanın en güçlü ülkeleriydi. Neden bu oyalandı? Neden neticelendirilmedi? Neticiye kavuşturamazlar mıydı acaba? Kavuşturabilirlerdi" ifadelerini kullandı.
Erdoğan şöyle devam etti:
Fakat daha sonra çok daha olumlu mesajlar gelmeye başladı. Bunların başında da Fransa. Devamlı gardaşımı arııyordu, ondan neticeler elde etmeye çalışıyordu. Zaman zaman bize de ulaşmak istiyordu ama doğrusu dönmedik. Biliyordu ki dert başkaydı. Bunu da özellikle kardeşlerimiz 'göbeğimizi keseceğiz' dediler, adımı attılar. Adımı attıktan sonra da iş yürümeye başladı.
Platform konusunu ben de önemsiyorum. Gerekirse 6'lı bir platform da oluşturabiliriz dedi. Sayın Putin de bunu kabullendi. Rusya-Türkiye-Azerbaycan-İran-Gürcistan eğer kabullenir uyarlarsa, Ermenistan da bu platformda yer alabilir. 6'lı platform ile 'bölgesel barışı tesis edelim' dediler.
Erdoğan, Ermenistan'dan olumlu bir adım atılırsa Türkiye'nin ve Azerbaycan'ın da destek verebileceğini vurgulayarak, "Bugün de kardeşime (Aliyev) söyledim. Eğer bu konuda olumlu adım atılırsa biz de kapalı kapılarımızı açarız. "Kapılarımızı Ermenistan'a kapatalım" diye bir derdimiz yok. Ermenistan halkına da bir kinimiz yok. Sıkıntımız Ermenistan yönetimiyledir. Benim ülkemde yüz bin Ermeni vatandaşımız var" diye konuştu.
"Macron siyaseti öğrenememiş"
Fransa Ulusal Meclisi'nin Karabağ'ı bir cumhuriyet olarak tanıması kararını da eleştiren Erdoğan şöyle devam etti:
Liderlikler çok önemli burada. Kalkıp da Karabağ'ı kendi meclisinden geçirdiğin bir kararla 'Burası artık devlettir. Ve biz burayı tanıdık' deme hakkına sahip değilsin. Bunu Paşinyan bile kabul etmiyor. Sen Macron olarak böyle bir şey getirip Meclis'inden geçirmeye çalışıyorsun. Demek ki daha siyaseti öğrenememiş. Devlet yönetimini de öğrenememiş. Nerede ne nasıl olur bunu da bilmiyor. Yarın bana kızacak, belki bu akşam kızacak. Öyle de olsa biz hakkı söylemek zorundayız.
Independent Türkçe
