Yemek yeme zamanının, sağlık açısından ne yendiği kadar önemli olduğunu gösteren yeni bir çalışma yayımlandı.  

Araştırmacılara göre bu durum, bilhassa yurt dışı seyahati sonrası jet lagdan (uzun mesafeli uçuşlarda vücudun hızla değişen zaman dilimine uyum sağlayamaması) muzdarip olanları ve çalışma saatleri sürekli değişiklik gösteren insanları ciddi şekilde etkileyebiliyor. 

Tıbbi Araştırma Konseyi’nin (MRC) finansal desteğiyle hazırlanan ve Cell adlı bilimsel yayında yer alan çalışmaya göre, vücut saatinin yemek yemek için en uygun zamanı belirlemesini sağlayan ilk işaret insülinden geliyor. 

Bilim insanlarının araştırması, yemek yerken hormon salgılamanın, vücudun biyolojik saatini etkileyen "period" isimli proteinin uyarılmasını nasıl tetiklediğini gösteriyor.

Dolayısıyla günün alışılmadık vakitlerinde yemek yemek insanların vücut saatini bozuyor ve bu kişilerin kalp rahatsızlıkları ya da Tip 2 diyabet gibi hastalıklara yakalanmalarına neden olabiliyor.

Çalışmayı yürüten araştırmacılar, insülinin rolüne dair ortaya çıkan bu yeni anlayışın, vücut saatinin bozulmasının yol açtığı sağlık problemlerini azaltmaya yardımcı olabileceğine inanıyor.

Araştırmacılar bunun için de kişilerin günün belirli saatlerinde yemek yemesi ya da gereksinim duyanlara insülin ihtiyacını haber veren ilaçlar yazılması seçeneklerini sunuyor. 
 

Vücut, uzun mesafeli uçuşlarda içinde bulunduğu yeni zamana uyum göstermekte zorlanabiliyor / Fotoğraf: The Independent

Cambridge'teki MRC Moleküler Biyoloji Laboratuvarı (LMB) ile Manchester Üniversitesi'nden araştırmacıların katıldığı çalışma için önce kültürlenen hücreler üzerinde deney yapıldı, daha sonra aynı testler fareler üzerinde tekrarlandı. 

Farelerde yapılan deney sırasında, bu hayvanların genellikle dinlenme saatleri olan vakitlerde beslenmeleri halinde doğal biyolojik saatlerinin bozulduğu görüldü. 

Çalışmaya MRC Moleküler Biyoloji Laboratuvarı'ndan katılan araştırma ekibinin lideri Dr. John O'Neill, “Bu hücresel saatlerin temelinde, birbiriyle etkileşimleri, 24 saatlik kesin zamanı sağlayan kompleks molekül kümesi yer alıyor. Araştırmamız, yemek yediğimizde salgılanan insülinin, vücudumuzdaki hücreler için bir zamanlama işareti vazifesi üstlendiğini gösterdi” dedi.

Sirkadiyen ritim olarak da tanımlanan vücudun biyolojik saati, bedenin ne zaman uykuya hazır olduğu, ne zaman gıdaya ihtiyaç duyduğu, hormon seviyeleri ve ilaca verdiği yanıt gibi birçok davranışı belirliyor.

Kaliforniya Üniversitesi’nden Dr. Priya Crosby, yazarları içinde yer aldığı araştırmayla ilgili şöyle konuştu:  

“Elde ettiğimiz veriler, yanlış zamanlarda yemek yemenin, sirkadiyen ritmimizi önemli derece etkileyebildiğini işaret ediyor. Bu alanda yapılması gereken daha çok çalışma var. Bununla birlikte vardiyalı çalışmanın olumsuz etkilerini azaltmanın en iyi yolu, bilhassa öğün zamanlaması ve ışığa maruz kalma hususlarına dikkat etmektir.”

Araştırmacılar sirkadiyen ritmin kişinin gün içinde aldığı öğünlerin zamanlamasına göre senkronize olduğunu söylüyor.

Öte yandan biyolojik saatin alıştığı zamanların dışındaki öğün vakitlerini vücudun nasıl algıladığı ve nasıl tepki verdiği sorusuysa hala cevap bekliyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Kırkpınar