20 Ağustos'ta Sibirya'nın Tomsk kentinde yer alan Xander Hotel'in 239 numaralı odasının önüne bir sandalye çeken avukat bekleyişteydi. Vladlen Los, henüz saatler önce müvekkili Aleksey Navalni'nin ayrıldığı bu odaya kimsenin girmemesi için kuşluk vaktinde nöbet tutmaya başlamıştı.  

O anda yalnızca Navalni'nin Moskova'ya dönmeye çalışırken bindiği uçakta çok hasta olduğu bilgisine sahipti. Ancak daha önce yaşananlar, Rus muhalifin yakın çevresinde bulunanların aklına zehirli suikast şüphesini hemen getirmişti. 

Harekete geçen avukat Vladlen Los ve üç arkadaşı, otel odasına girerek henüz ortadan kaldırılmayan ipuçlarının ele geçirilmesi gerektiğini düşündü. Gizlice odadan alarak Almanya'daki bir askeri laboratuvara gönderdikleri su şişesinde, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ölümcül sinir gazı Noviçok'tan izler saptandı.

Navalni'nin diplomatik baskılarla Almanya'ya sevk edilerek iyileşmesi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i doğrudan suikastla suçlaması dünyada gündem olurken, bu macera gölgede kaldı. Rus muhalifin yakın çevresi, The Washington Post'a filmleri aratmayan heyecan dolu anları anlattı. 

Avukat Los ve Navalni'nin Yolsuzlukla Mücadele Vakfı'ndan iki arkadaşı o sabah Tomsk'ta kahvaltı ediyordu. Bir telefon uygulamasına bakan Georgy Alburov, erkenden uğurladıkları Navalni'nin uçağının Moskova yerine Omsk'a gittiğini fark etti. Rus muhalifin sözcüsü Kira Yarmiş'e "Omsk nasıl?" diye mesaj attı. Alburov, sabırsızlıkla beklediği cevabı şöyle anlattı:

Birkaç dakika sonra gelen cevap her şeyin berbat olduğu yönündeydi. Aleksey zehirlenerek bilincini kaybetmiş.

Bir süre sonra Twitter'a yüklenen video, Navalni'nin uçakta çığlık attığını gösteriyordu. 
 

Alman Der Spiegel'in perşembe günü röportajını yayımladığı Navalni, o anlarda acı çekmediğini ancak beyninin bulandığını ve terlediğini aktardı (AP)

Tomsk'ta kalan Alburov, Los ve Maria Pevçik, bu haberi alınca muhtemel kanıtlar için Navalni'nin kaldığı otel odasına gitti. Sosyal medyada zehirlenmeden, havalimanında içilen çay sorumlu tutulurken üçlünün de herhangi bir bulguya dair pek umudu yoktu. Eski dedektif Anton Timofeyev'i de arayarak otele çağırdılar. 

Pevçik, burada genç otel yöneticisiyle kurduğu diyaloğu şöyle aktardı:

Bizi odaya sokmasının doğru olduğunu ve bunu yaparak çok önemli bir işe imza atacağını söyledim ama umursamadı.

Daha sonra polisin ele geçirdiği güvenlik kamerası görüntüleri de Navalni'nin ekibine verilmedi. 

Israrlar sonucu 11.45'te 239 numaralı odaya giren ekip her şeyin videosunu çekti. Bir otel çalışanı, polisin izni olmadan hiçbir şeyi alamayacaklarını söyledi ancak ekip bunu dinlemedi.
 

Rus medyası, Alburov'un zehrin bulunduğu iddia edilen otel odasında çıplak ayakla dolaşmasına dikkat çekiyor (Reuters)

Alburov, "Tam olarak neye ihtiyaç duyduğumuzu biliyorduk. Hırsızlıkla suçlanmadan yanımıza alabileceğimiz her şeyi aldık" dedi.

"Çok düşük bir ihtimali kovaladık" ifadesini kullanan Timofeyev de yastık kılıfını satın almaya çalıştığını ama bunun kabul görmediğini aktardı. 

Aldıkları muhtemel delilleri, bavullarının farklı yerlerine yerleştirdiklerini belirten ekip üyeleri, 265 kilometre yol giderek Novosibirsk'e ulaştı ve 17.00 civarında kalkan Omsk uçağına bindi. 
 

Noviçok'u geliştiren isimlerden Vladimir Uglev, zehirli maddenin sıvı ya da katı halde kullanılabildiğini ifade etmişti (AFP)

Burada Navalni'nin eşi Yulya ile birlikte hastanın Almanya'ya nakledilmesi için baskı yapan ekip, bir türlü izin alamadı. 

22 Ağustos'ta uçakla Berlin'e gönderilen Navalni'nin yanında Pevçik de bavulundaki delillerle yer aldı. Burada incelenen su şişesinin dışında Noviçok tespit edildi. Navalni'nin su şişesine dokunmadan önce sinir gazına maruz kaldığı böylece anlaşıldı. 

Rus siyaset bilimci Georgy Satarov, bu delillerin Rusya'nın karartma kampanyasının önüne geçtiğini ifade ediyor. 

Rus devlet medyasıysa Pevçik'in Navalni'yi ayartarak öldürmeye çalıştığı iddialarına dikkat çekmeye çalışıyor.  Pevçik, büyükannesine, annesine ve komşularına giderek dedikodu koparmaya çalışan devlet kontrolündeki gazetecilere tepkili:

Kirli bir oyun oynuyorlar. Daha da düşemezler. 85 yaşındaki kadına gidip "Torununuzun katil olması hakkında ne düşünüyorsunuz?" demelerinden nefret ediyorum.
Herhalde otele gittiğimizde ölüsünü bulmamızı bekliyorlardı. Ama şimdi tıbbi gerçek ortaya çıktı.

Pevçik kendileri harekete geçmese Rusya'nın delillere ulaşılmaması için soruşturma dahi yapmayacağını söylerken, Navalni de bundan sonrasını işaret etti:

Artık görevim korkmayan bir kişi olarak kalmak ve korkmuyorum.

Independent Türkçe, The Washington Post