Sudan'ı 30 yıl boyunca yöneten devlet başkanı Ömer el-Beşir aylar süren halk protestolarının ardından dün ordunun yönetime el koymasıyla istifa etti ve tutuklandı.
Kameraların karşısına geçen Sudan Savunma Bakanı Avad Muhammed Ahmed bin Avf, ülkede tüm yerel yönetimlerin feshedildiğini ve ülkenin iki yıl boyunca bir askeri konsey tarafından yönetileceğini açıkladı.
Sudan’daki yönetim darbesi Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor.
ABD, Çin ve Fransa'nın da üsleri var
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2017’deki Sudan ziyaretinde dönemin Sudan Devlet Başkanı el-Beşir’den ülkenin kuzeyinde bulunan Sevakin Adası’nı Türkiye’ye tahsis etmesini istemiş el-Beşir bu talebi kabul etmişti.
İlk açıklamalar, 20 kilometrekarelik adanın yeniden imar edilerek bir turizm çekim alanı haline getirileceği yönünde olsa da ABD, Çin, Fransa, Japonya, İtalya ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin Kızıldeniz’de askeri üslerinin bulunması, Türkiye’nin de burada bir askeri üs kurma hazırlığında olduğu yorumları yapılmasına neden oldu.
365 yıl Osmanlı hakimiyetinde kaldı
1517 yılında Osmanlı Devleti’nin egemenliğine giren ada, 1882 yılında İngiltere’nin adaya hakim olmasıyla Osmanlı denetiminden çıkmıştı. Nüfusu 45 bin olduğu ifade edilen Sevakin Adası’nda Osmanlı’dan kalma tarihi eserler de bulunuyor.
Sevakin Adası “Afrika’nın Kapısı” olarak nitelendiriliyor. Ülkenin en önemli limanı olan Port Sudan’ın güneyinde bulunan ada başkent Hartum’a 560 km uzaklıkta bulunuyor.
İki ülke arasında 22 anlaşma imzalandı
Erdoğan’ın 2017’deki Sudan ziyaretinde Türkiye ile Sudan arasında 22 anlaşma imzalandı. Anlaşmalarda ana hedef iki ülke arasındaki ticareti 10 milyar dolara çıkarmaktı.
Darbeyi dünyaya ilan eden Sudan Savunma Bakanı Ahmed bin Avf, uluslararası anlaşmaların yürürlükten kaldırıldığına dair herhangi bir açıklama yapmadı. Ancak özellikle Körfez ülkelerinin tepkisini çeken tahsisin geleceğinin ne olacağına yönelik belirsizlik hakim.
İki kez Türkiye'ye geldi
El-Beşir’in görevden uzaklaştırılmasının ardından konuyla ilgili bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Milli uzlaşı temelinde ve barış içinde Sudan’ın bu süreci atlatması en önemli temennimdir” dedi.
Sudan’daki iç savaş nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından “savaş suçlusu” ilan edilen el-Beşir, 2008 ve 2017’de Türkiye’yi ziyaret etti.
2009 yılında yapılan İslam Konferansı Teşkilatı 25. Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) toplantısına da gelmesi beklenen el-Beşir, ziyaretini son anda iptal etmişti. Toplantıya katılan Sudanlı yetkililer, el-Beşir’in toplantıya gelip gelmemesiyle ilgili Türkiye’nin herhangi bir girişimde bulunmadığını savunmuştu.
Erdoğan: UCM Beşir'i tutuklayıp kendilerine vermemizi istedi
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu toplantıyla ilgili 2017 yılında konuşmuş ve “Uluslararası Ceza Mahkemesi, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın zirvesini yaptığımız sırada bize mektup gönderip Ömer el Beşir’i tutuklayıp onlara vermemizi istedi. Böyle bir şeye ancak gülünür. Sen FETÖ’nün başını bana teslim etmek için en ufak bir mücadele vermeyeceksin, kalkacaksın Ömer Beşir’i benden isteyeceksin. Çok gülünç konumdaki uluslararası kurumlar var” demişti.
© The Independentturkish
