Hastalara bir doz anestezi verilmesinin, travmadan ve hatta fobilerden kurtulmalarına yardımcı olabileceğini öne süren yeni bir bilimsel çalışma yayımlandı.

İnsanlardan, acı verici hatıralarını bir aneztezik olarak propofolle bayıltılmadan kısa bir süre önce hatırlamaları istendiğinde, bilim insanları bu hatıraların ertesi gün gözle görülür biçimde zayıfladığını tespit etti.

Araştırmacılar bu etkiyi nasıl kullanacaklarını bulabilirse örümcek fobisinden, travma sonrası stres bozukluğuna kadar her şey, potansiyel olarak hafifletilebilir.

Çalışmayı yürüten Madrid Politeknik Üniversitesi'nden Dr. Bryan Strange konuyla ilgili şunları söyledi: 

“Elektrokonvülsif terapi çok invazif bir tedavidir, bu yüzden uzun vadede problem yaratan duygusal hatıraları seçici bir şekilde nasıl belirleyeceğinizi düşünüyorsanız daha basit bir şey yapmak çok daha iyi olurdu.”

Elektroşok tedavisi alan kişilere de anestezik ilaçlar verildiğinden, Dr. Strange ve ekibi bunların seçici bellek kaybında bir rol oynayıp oynamadıklarını merak etti.

Hastanede uyuşturulduğunda, hastaların işlemlerden önceki sürede unutkanlık sergilediğini farkeden Dr. Strange, bu bellek kaybının sürekli olmadığını fark etti.

Bu fikri test etmek için ekip, 50 katılımcıdan araba kazası geçiren bir çocuk ve genç bir kadına yönelik bir saldırı da içeren duygusal slaytları izlemesini istedi.

Bir hafta geçtikten sonra, propofol enjekte edilmeden önce, slayt gösterisinin bir kısmı anıları canlandırmak için hastalara tekrar gösterildi.

24 saat sonra deneklerin yarısından, son gösterilen hikayeyi ve ilaçtan önce zihinlerinde “yeniden edilmemiş” bir hikayeyi hatırlamaları istendi.

Araştırmacılar, bu katılımcıların, yeniden hatırlatılanların yanı sıra hatırlatılmayan hikayeleri de hatırlayamadıklarını buldu.

Dr. Strange, çalışmada hatırlamada zorlanılan anların şiddet veya yaralanma olduğunun altını çizdi ve, “propofolun etkisiyle ilgili ilginç olan şey, hikayenin duygusal bileşeni açısından çok seçici olmasıydı,” dedi.

Yöntemle ilgili, “kesinlikle denemeye değer,” diyen Dr. Strange'e göre, hoş olmayan anılar, sanal gerçeklik kullanılarak izole edilebiliyorsa, araba kazası gibi belirli olaylara dayanan fobiler de silinebilir. 

University College London'da benzer araştırmalar yürüten ancak bu çalışmaya dahil olmayan Dr. Ravi Das ise bu çalışmanın büyüyen bir araştırma alanındaki ilginç bir gelişme olduğunu söyleyerek şunları kaydetti:

“Bellekte yaşanan sıkıntıların, TSSB (Travma sonrası stres bozukluğu) gibi semptomların ve aynı zamanda bağımlılıkların temel bir parçası olduğunu biliyoruz. Ancak, henüz anıları doğrudan zayıflatan hiçbir tedavi hastalarda kullanıma hazır değil, bu yüzden amaçlanan şey henüz bir hayal olmaktan öteye gitmiyor."

Dr. Das, propofol'un yanı sıra, ketamin gibi diğer ilaçların da bu tür tedavilerin geliştirilmesinde değerlendirmeye alındığını belirtti.

Bilim insanları, kişinin aklında bir anı oluştuğunda, bu anıyı hedef almanın ve ortadan kaldırmanın neredeyse imkansız olduğunu varsayıyordu. 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/news/health

Independent Türkçe için çeviren: İsmail Aydın