Türkiye’de 100 binden fazla insana bulaşan, insanların evden çıkamamasıyla tüketimi ve üretimi durduran koronavirüsün ekonomiye etkileri ile ilgili önemli göstergelerden biri de sektörel güven endeksleri.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı nisan verilerine göre güven, perakende ticarette yüzde 26, inşaat sektöründe yüzde 42,2 ve kafe/restoranların kapanmasıyla en büyük yarayı alan hizmet sektöründe yüzde 50,1 oranında azaldı.
Hizmet sektörü güven endeksi mart ayında yüzde 92,5 ölçülmüştü. Gelinen noktada 46,1’e kadar geriledi.
Güven endeksleri belirlenirken katılımcılara farklı sorular da soruluyor. Hizmet sektörü mensuplarına yöneltilen sorulardan biri de “Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi”. Bu soruya verilen cevaplarla oluşturulan endeks, mart ayında 97,7 iken, bir ayda yüzde 56,8 kayıpla 42,2’ye düştü.
Diğer bir soru ise “Gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi”. Bir önceki ay 98,1’e kadar çıkan endeks, 67’ye kadar geriledi.
0-200 aralığında değer alan sektörel güven endekslerinin 100'den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100'den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor.
Perakendede stoklar artıyor, satış beklentisi yüzde 50 düşüyor
Özellikle alışveriş merkezlerinin kapanmasıyla büyük gelir kaybı yaşayan perakende sektöründe de durum farklı değil. Kaybın, hizmet sektörü kadar olmamasının nedeni ise salgın döneminde talebi artan gıda ve temizlik malzemesi sağlayıcılarının da perakende sektöründe yer alması.
Buna göre mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi nisan ayında yüzde 26 oranında azalarak 75,2 değerini aldı.
Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre, mevcut mal stok seviyesi alt endeksi, stoktaki malın satılamamasıyla yüzde 9,7 artarak 118,5 oldu.
Son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar alt endeksi yüzde 39,9 azalarak 56,7 değerini, gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksi ise yüzde 50,8 azalarak 50,5 oldu.
Martta 95,7 ölçülen gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi ise 68,8’e kadar geriledi.
İnşaat sektöründeki güven yüzde 42 geriledi
Ocak ayından bu yana düşüşte olan inşaat sektörü güvenindeki son bir aylık kayıp çok sert oldu.
Martta 77,2 belirlenen inşaat sektörü güven endeksi, geçen ay yüzde 42,2 geriledi ve 44,7 değerini altı.
Bu sektörde bir önceki aya göre, gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi yüzde 40,9 azalarak 55,1 oldu.
Gelecek 3 aylık dönemde satış fiyatları beklentisi martta 104,6 seviyesindeydi. Bu değer, nisanda 78,4’e geriledi.
Independent Türkçe
