İsrail’de yaklaşan seçimlerde Başbakan Binyamin Netanyahu’nun en büyük rakibi olan Benny Gantz iktidara gelmesi halinde Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerinin kaldırılabileceğini söyledi.

Yeni kurulan Direnç Partisi’nin liderliğini yapan eski general nisan ayındaki seçimlerde Netanyahu’nun 10 yıllık iktidarı için en büyük tehdit olarak görülüyor.

Daha önce Batı Şeria’daki bazı yerleşimlerin “sonsuza kadar kalabileceğini” dile getiren Gantz başbakanlık koltuğuna aday olduğunu ilan etmesinin ardından verdiği ilk röportajda ise aksi yönde açıklamalarda bulundu.

2005 yılında Gazze’deki yerleşimlerin dağıtılmasını örnek veren Gantz aynı uygulamanın Batı Şeria’da da tekrarlanabileceğini söyledi. Eski general, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“Tüm taraflar için çok fazla tehlike vardı ve devlet ülkeyi parçalamadan bu işin bir yolunu bulmayı başardı. Yerleşimciler için oldukça acı verici olsa da işlemler İsrail devleti ve İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından yasal bir düzlemde gerçekleştirildi. İyi idare edildi.”

Gantz ayrıca “Bu geri çekilmeden ders çıkarmamız ve başka yerlerde de uygulamamız gerekiyor” diye ekledi.

Pek çok İsrailli dönemin Başbakanı Ariel Şaron’un Gazze’den çekilme kararını İslami grup Hamas’ı yüreklendiren tarihi bir hata olarak değerlendiriyor.

Diğer taraftan Batı Şeria’daki yerleşimlerde devam eden artış, İsrail ve Filistinliler arasındaki muhtemel bir barış anlaşmasına en büyük engellerden biri olarak görülüyor. Batı Şeria’da yaşayan İsrailli nüfusu 400 bini geçti. Bu rakama Doğu Kudüs’te de 200 bin kişi ekleniyor. Her iki bölge 1967 Arap-İsrail savaşı sırasında İsrail tarafından ele geçirilmişti.

Uluslararası kamuoyunun çoğu, yerleşimleri yasadışı olarak kabul ediyor. 2016 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde kabul edilen kararda yerleşimlerin uluslararası hukukun “alenen ihlali” olduğu belirtilmişti.

Filistinliler bu yerleşimlerin ileride bir Filistin devletini oluşturacak toprağı ellerinden alarak iki devletli çözüm şansına zarar verdiğini vurguluyor.

Konuyla ilgili eski başkanlara göre daha rahat bir yaklaşım sergileyen ABD Başkanı Donald Trump döneminde yerleşim inşaatlarında patlama yaşandı. İsrailli Barış Şimdi (Peace Now) kuruluşunun derlediği veriler inşaatların bir önceki yıla oranla 2018’in ilk dokuz ayında yüzde 20 arttığını gösteriyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres salı günü yaptığı açıklamada “barışın önündeki en büyük engel” olarak tanımladığı yerleşimlerin “durdurulması ve sürecin tersine çevrilmesi” gerektiğini kaydetti.

Guterres “Doğu Kudüs’ün yanı sıra işgal altındaki Batı Şeria’da devam etmekte olan yerleşim inşaatları ve yayılma, Birleşmiş Milletler kararlarına ve uluslararası hukuka göre yasadışıdır” dedi.

BM Genel Sekreteri ayrıca iki devletli çözümün, Filistinlilerin vazgeçilemez haklarını kazanmalarının ve mevcut anlaşmazlığa kalıcı bir çözüm getirmenin tek yolu olduğunun altını çizdi.

Son anketlere göre Gantz’ın seçimlerde Knesset’te (İsrail parlamentosu) 24 sandalye kazanması bekleniyor. Böyle olursa Netanyahu’yu 6 sandalye geriden izleyebilir.

Genellikle “karizmatik” olarak nitelendirilen eski general “Koruyucu Hat Operasyonu” adı verilen 2014 yılındaki Gazze savaşı sırasında İsrail’in Genelkurmay Başkanı olarak görev yapıyordu. Gantz seçim kampanyalarında kullandığı tanıtım materyallerinde bu savaştaki rolünü vurguladı.

İsrail yönetimi, İsrailli üç gencin Hamas üyeleri tarafından kaçırılıp öldürüldüğü olayın ardından Gazze Şeridi’ne askeri operasyon başlattı. Bunu takip eden savaşta 2 bin 200’den fazla Filistinli öldü.

İsrailli insan hakları grubu B’Tselem'in savaşla ilgili verdiği bilgiler ise şöyle:

“Ölenlerin yüzde 60’ı yani 526’sı çocuk olmak üzere bin 391 kişi savaşta yer almamış insanlar. Savaş sırasında 18 bin ev ya yıkıldı ya da ciddi şekilde hasar gördü. 100 binden fazla Filistinlinin de evsiz kaldığı tahmin ediliyor.”

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east

Independent Türkçe için çeviren: Elvide Demirkol