Yedi soruda İran'da düşen Ukrayna uçağı hakkında bildiğimiz her şey

Ukrayna Uluslararası Havayolları kazasında uçaktaki 176 kişinin tamamının öldüğü düşünülüyor

Bahsi geçen uçak modeli daha önce de kazalarla gündeme gelmişti (AA)

İran'daki kurtarma görevlileri, Tahran'dan kalktıktan kısa süre sonra düşen Boeing 737-800 jetinin enkazını araştırıyor. Ukrayna Uluslararası Havayolları (UIA) uçağında 176 yolcunun ve 9 mürettebatın bulunduğu düşünülüyor. Hayatta kalanların olmadığı belirtiliyor.

Havayolu şirketi açıklamasında şu ifadelere yer verdi: "UIA, uçak kazasında hayatını kaybedenlerin ailelerine en içten başsağlığı dileklerini iletiyor ve kazazedelerin yakınlarına mümkün olan tüm desteği gerçekleştirecek." Yolcuların yakınları için oluşturulan telefon numarası: +38 044 581 50 19.

Koşullar nelerdi?

PS752 sefer sayılı uçuşu gerçekleştiren uçak, salı akşamı Kiev'in doğusundaki Boryspil Havaalanı'ndan yaklaşık 20 dakika rötarla İran'ın başkentine gerçekleştireceği yolculuk için kalkmıştı.

Rus işgalindeki Kırım ve Rus hava sahasından uzak durmak için uçak, Tahran'a hareket etmek üzere güneydoğuya dönmeden önce normal biçimde güneyden Karadeniz'e doğru uçmuştu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Uçak, Tahran İmam Humeyni Havaalanı'na saat 1'den hemen önce, planlanandan biraz daha erken indi. Uçağın yerde kalış süresi, normal planlamaya göre dört saatten biraz fazlaydı. Ancak henüz bilinmeyen nedenlerden dolayı uçağın kalkışı 57 dakika gecikti.

Uçağın kalkıştan çok kısa süre sonra sorunlar yaşadığı ve kalkıştan iki dakika sonra düştüğü anlaşılıyor. Sosyal medyada paylaşılan görüntüde uçağın havaalanının birkaç kilometre kuzeybatısındaki açık araziye düşmeden önce alev aldığı ve düzensiz biçimde uçtuğu görülüyor.

Uçak ve güvenlik kaydı hakkında bilinenler neler?

UR-PSR tescilli Boeing 737-800 uçağı, ABD'li uçak üreticisi tarafından Haziran 2016'da UIA'ya teslim edilmişti. Bu da onun nispeten yeni olduğunu gösteriyor.

Uçak, iki sınıfta 186 yolcu alacak şekilde tasarlanmıştı. Uçak, havayollarının kısa ve orta mesafeli seyahatlari için kullanılıyordu ve 6 Ocak Pazartesi tarihinde Kiev-Gatwick-Kiev güzergahında gidiş-dönüş  yolculuğu gerçekleştirmişti. 

737-800, Boeing'in hayli başarılı çift motorlu NG ("Gelecek Nesil") serisinin en çok rağbet göre üyesi. Serinin diğer uçakları arasında daha büyük -900 ile daha küçük -600 ve -700 modelleri bulunuyor.

Uçuş sayısına kıyasla kaza oranı fazla değil.

Ölümle sonuçlana tek bir kazası bulunmayan ve yolcu sayısı bakımından dünyanın en güvenli havayolu şirketi sayılan Ryanair'in kullandığı tek uçak türü 737-800.

Boeing 737-800'ün dahil olduğu ölümle sonuçlanan son kaza Eylül 2018'de Mikronezya'daki Chuuk adasında, Air Niugini uçağının pist yerine sığ suya inmesiyle yaşanmıştı. Kazada bir yolcu hayatını kaybetmişti.

2016'da Rusya Rostov-na-Donu pisti yakınlarında düşen FlyDubai 737-800 kazasında 62 kişi ölmüştü.

Olası sebepler neler?

Herhangi bir sonuca ulaşmak için henüz çok erken. Kaza uçuştan kısa süre sonra gerçekleştiği için, müfettişler bir dizi olasılığı gözden geçirecek. Bu olasılıklar arasında uçağın kuşlarla çarpışması (2009'da "Hudson'da mucize" diye bilinen ABD Havayolları'nın 1549 sefer sayılı uçuşunda olduğu gibi) ya da motorlara "yabancı bir nesnenin girmesi" gibi bir başka neden olabilir. 

Müfettişler ayrıca iki CFM56 motorundan birinin kontrol altına alınamamış bir hataya maruz kalıp kalmadığı olasılığını da değerlendirecek. Benzer bir olay 2018'de Southwest Airlines'ın yolcuların hayatını kaybetmesine neden olan uçuşunda da yaşanmıştı. 

Uçakta hayli deneyimli üç kaptan ve bir yardımcı pilot olmasına rağmen, kazada hava koşullarının, insan müdahalesinin ya da pilot hatasının muhtemel etkileri de incelenecek. 

 

 

Aralık 2019'da Kazakistan'da yaşanan benzer bir uçak kazasında yolcuların çoğu kurtulmuştu. Bu kaza neden farklı?

Almatı'daki kazada Bek Air uçağı henüz havalanmıştı ve çok daha düşük bir hıza sahipti. Tahran kazasıysa daha yüksekten ve ciddi bir hızla meydana geldi. Yüksek enerjinin kazadan kurtuluşu imkansız kıldığı anlaşılıyor.

Bu kazayla kalkıştan kısa süre sonra yaşanan Boeing 737 Max kazaları arasında bir bağ var mı?

Şu anda pek olası görünmüyor. Lion Air ve Etiyopya Havayolları'nın toplamda 346 kişinin hayatını yitirdiği 737 Max kazalarına dahil olduğu belirtilen MCAS isimli "motor durmasını önleyici yazılım" 737-800'lerde bulunmuyor.

Havayolu hakkında bilinenler neler?

Sovyetler Birliği'nin dağılması ve Ukrayna'nın bağımsızlığı sonrası kurulan UIA, ülkenin ulusal havayolu şirketi. Ancak UIA mali güçlükler yaşıyor. Bunun nedenleri arasında Rus hava sahasını kullanamaması ve şu anda Rusya'nın işgali altındaki Ukrayna toprağı Kırım'dan çıkarılması yer alıyor. Bu yasak potansiyel güzergahların sayısını azaltıyor ve birçok yolculuğun süresini uzatıyor.

Ayrıca, özellikle Wizz Air ve Ryanair gibi ucuz havayollarının yoğun rekabetiyle karşı karşıya.

Bunun üzerine üç ay önce havayollarının iş modeli "topla dağıt" ağından yararlanmak üzere değiştirildi. Düşen uçaktaki yolcuların birçoğu Londra Gatwick gibi Batı Avrupa varış noktalarına giden uçaklara aktarma yapmayı planlıyordu.

Uluslararası düzeyde Ukrayna havacılık güvenliği nasıl değerlendiriliyor?

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün 2017 tarihli son denetiminde, Ukrayna'nın ruhsat verme, mevzuat, uçuşa elverişlilik, kaza soruşturması ve icraatlar bağlamında ortalamanın altında olduğu tespit edilmişti.

Yakın tarihteki en büyük havacılık kazası Temmuz 2014'te Amsterdam'dan Kuala Lumpur'a giderken düşen Malezya Havayolları'nın MH17 sefer sayılı kazasıydı. 298 kişiyi taşıyan Boeing 777 uçağı isyancıların kontrolündeki Doğu Ukrayna'dan atılan bir füzeyle vurulmuştu.

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/travel

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU