New York Times’da yer alan habere göre, toplam 400 sayfalık belgelerde, Çin Komünist Partisi yetkililerine, yurt dışında eğitim alıp dönen öğrencilere ailelerinin neden ortadan kaybolduklarını nasıl anlatacaklarına ilişkin talimatlar yer alıyor. Belgelere göre, ailelerinin nerede olduğuna ilişkin sorulara, “Radikal İslami fikirlere maruz kaldığını ve menfaatleri için Çin devleti tarafından açılan eğitim okullarına götürüldükleri" cevabının verilmesi isteniyor. Sızdırılan belgelerde yetkililerin gençlere ne söylemeleri gerektiği soru-cevap şeklinde anlatılıyor.
Pekin yönetiminin "eğitim kampı" adını verdiği gizli kamplarda yaklaşık 1 milyon Müslüman Uygurlunun tutulduğu sanılıyor. Ancak yeni araştırmalar bu sayının daha fazla olabileceğine işaret ediyor. Belgelere konu olan Uygurlu öğrenciler, yaşadıkları bölgenin dışındaki üniversitelere gidiyor.
Aileler suç işlememelerine rağmen ayrılamıyor
NYT’nin haberine göre, Çinli yetkililere ilk başta "Kesinlikle endişe etmeye gerek yok" şeklinde yatıştırıcı tabirler kullanmaları tavsiyesinde bulunuluyor. Cevaplar arasında ailelerinin suç işlemediği ancak eğitimden de istedikleri zaman ayrılamayacakları belirtiliyor.
Belgelerde, yetkililerin öğrencilere, “eğitimin ve gıda masraflarının ücretsiz olduğu ve hükümetin her bir kişinin masraflarına günde yaklaşık 3 dolar harcadığı” şeklinde yanıtlar vermesi talep ediliyor. NYT’nin aktardığı belgelerde, öğrencilerin sinirlenmesi veya köşeye sıkıştıran sorular yöneltmesi halinde verilmesi istenen cevapların daha kısa ve daha az tatmin edici olmakla birlikte üslubun sertleşmesi gerektiği belirtiliyor.
Puanlama sistemine göre kalıyorlar
Bu gençlere, ailelerinin tutuldukları eğitim kamplarında puanlama sistemi olduğunun ve davranışlarının ailelerinin puanını düşürerek kamplarda daha fazla kalmaları ihtimalini artırdığının ifade edilmesi isteniyor. Habere göre, öğrencilere, "söylentileri" yaymaları durumunda bundan ailelerinin olumsuz etkileneceğinin belirtilmesi de isteniyor. Yetkililere, öğrencileri maddi konularda endişelenmemeleri, masraflarının karşılanacağı hususunda tatmin etmeleri talep ediliyor. Öğrencilere verilmesi istenen yanıtlardan biri şöyle, “Aileniz suç işlemedi ancak düşüncelerine sağlıklı olmayan fikirler bulaştı. Düşüncelerindeki bu 'virüs' yok edildiğinde ve sağlıklarına kavuştuklarında özgür olabilecekler.”
Sakal uzatan, içki ve sigara içmeyenlere şüpheli gözüyle bakılıyor
Öğrencilerin “Ailem neden evde eğitim görmüyor?” sorusuna ise “Tam olarak iyileşmezlerse, ailenin tamamına bu virüsü bulaştırabilir. Bu durumda sen de hasta olursun” yanıtı veriliyor.
Çinli makamlar, Sincan Bölgesi’nde yaşanan bir dizi saldırının ardından, terör ve radikalizm ile mücadele adı altında bölgede yaşayan Müslüman azınlık grupları ‘gönüllü bir şekilde eğitim merkezlerine’ göndermeye devam ediyor. Ancak diğer ülkeler, Çin’in, Özbek ve Kazak uyruklu Müslüman Uygurlara 2017’den bu yana düzenlediği toplu gözaltı kampanyasını insan haklarına zarar verdiği gerekçesiyle karşı çıkıyor.
NYT’nin yayınladığı belgelere göre, bölgede sakal uzatan, içki veya sigara içmekten kaçınan ve Arapça öğrenmeye çalışan kişiler önce şüpheli listesine sonra gözaltına alınıyor. Zira bu belirtiler radikalleşme ve hükümet karşıtı inançları benimseme işareti olarak değerlendiriliyor.
Belgelerde ayrıca Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in, iktidar partisinden ayrılarak muhalif kampanyalar düzenleyen isimlere yönelik çok büyük bir gizlilik içinde yürütülen operasyonlarla ilgili ifadeleri de yer alıyor
NYT’nin aktardığı belgelerde, "Çin'in diğer bölgelerinden evlerine dönen öğrencilerin ülke geneline yayılan sosyal bağları bulunuyor. WeChat, Weibo ve diğer sosyal platformlar üzerinden yanlış bilgiler yaymaya başlarlarsa, bunun etkisi geniş çaplı ve durdurması zor olur" ifadeleri yer alıyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Halil Erdoğan
